Karın duvarı fıtığı, bağırsak veya karın içerisindeki yağ dokularının, karın duvarının zayıf noktalarından dışarıya doğru çıkmasıdır. En yaygın fıtık tipi, kasık fıtığıdır. En sık erkek hastalarda görülür.
Karın duvarı fıtığı, vücutta bazı belirtilerle kendini gösterir. En yaygın fıtık bulgusu, kasıkta bir şişlik oluşmasıdır. Bu şişlik, bazen ağrılı olabilir. Küçük fıtıklar dikkati çekmeyebilir. Ancak muayene esnasında ya da yapılan tetkiklerle saptanabilir. Bu şişlikler, yatarken kaybolur. Bu nedenle sabahları fark edilemeyebilir.
Karın Duvarı Fıtığında Boğulma Nedir?
Karın duvarı fıtığında, strangulasyon (boğulma) durumu yaşanabilir. Fıtıklar, karın duvarının bu zayıf noktalarında sıkıştıkları ya da döndükleri zaman tehlikeli olabilirler. Bu, strangulasyon (boğulma) olarak adlandırılır. Fıtık içerisinde giren bağırsak zarar görürse içeriği dışarıya çıkar ve gangren-peritonit gibi yaşamı tehdit edici sonuçları olabilir.
Boğulma, acil cerrahi gerektiren bir durumdur. Genellikle basit bir muayene ile teşhis konur. Nadiren ultrason veya tomografi/MR gibi tetkikler istenebilir.
Karın duvarı fıtığının farklı türleri bulunur. Bunlardan bazıları şunlardır:
Kasık fıtığı, tüm yaş gruplarında görülebilen bir fıtıktır. Kasık fıtıkları da kendi arasında ayrılır. Kasık fıtığı türleri şunlardır:
Testislere giden kordonun içinden geçip çıkan tiptir. Genellikle çocuklarda, genç kişilerde ve yine sıklıkla erkekler de görülür. Tipik olarak skrotum (torbaların) içinde bulunur. Doğustan olabilir.
Tedavisi cerrahidir. Doğuştan olduğunda, hemen doğum sonrası onarılabildiği gibi bazı cerrahlar iki yaşına kadar beklemeyi tercih edebilir.
Kasıkta kordonun hemen yanındaki zayıf bir noktadan çıkar. Sıklıkla orta ve ileri yaşlı kişilerde görülür. Sıklıkla her iki tarafta birden olur. Şişmanlık, sıkı fiziksel aktivite oluşmasında etki eder. Sigara kullanımı, kronik kabızlık, kronik prostat varlığı ve kronik öksürük de oluşumuna katkıda bulunur. Muayenede, hemen kordonun yanında hissedilir.
Bu tip fıtıklarda, cerrahi müdahale standart tedavidir. İleri yaştaki kişilerde ameliyat kararı, doktor ve hastayla beraber alınabilir.
Femoral Fıtık Nedir?
Nadir görülen fıtıklardır. Orta yaş ve üstü kadınlarda, özellikle de çok doğum yapmış olanlarda sıklıkla oluşur. Kasık bölgesinde, bacak damarlarının hemen yanındaki açıklıktan kaynaklanır. Bu fıtıklarda, boğulma riski daha fazladır.
Göbek fıtığı, göbek deliği üzerinden gelişen fıtıktır. Özellikle kilolu bayanlarda görülür. Çok küçük olabildiği gibi zaman içerisinde çok büyüyebilir.
Ameliyat yeri fıtıkları, kesi yeri fıtıkları olarak da bilinir. Geçirilmiş karın ameliyatları sonrası ortaya çıkan fıtıklardır. Bu fıtıklar, çok küçük ya da çok büyük olabilir. Bazen bu fıtıkların onarılması, komplike teknikleri gerektirebilir.
Karnın değişik zayıf noktalarında ortaya çıkan ve çok nadir görülen spigelian herni, obturator herni gibi fıtık tipleri de mevcuttur.
Fıtık, tedavi edilebilir bir sağlık sorunudur. Fıtıkların tedavi yöntemi ameliyattır. Fıtıklar, kendi kendine iyileşemez ve zaman içerisinde büyüyerek ağrıya neden olabilirler. Fıtıklarda, boğulma sorunu yaşanmadıkça acil ameliyat müdahalesi gerekmez.
Günümüzde en yaygın tedavi şekli, fıtık bulunan zayıf bölgenin bu ameliyatlar için özel üretilmiş yamalarla sağlamlaştırılmasıdır.
Ameliyat lokal, spinal (belden aşağının uyuşturulması) veya genel anestezi altında yapılabilir.
Fıtık tedavisinde ameliyatlar önemli rol oynar. Bu ameliyatlar yapılırken kullanılan çeşitli yöntemler bulunur. Bunlar; klasik yöntemler ve laproskopik yöntemler şeklinde ikiye ayrılır.
Bu yöntemlerde fıtık üzerinden yaklaşık olarak 10 cm’lik bir kesi açılarak dışarıya çıkan içerik karına itilir ve bu zayıf nokta onarılır. Günümüzde ameliyat sonrası nüks oranlarını düşürmek amacıyla yaygın olarak bu bölgenin yamayla takviye edilmesi tercih edilmektedir.
Laproskopik, kapalı yapılan bir yöntemdir. Bu yöntem, fıtığın uzağından yaklaşık 1-1.5 cm’lik üç adet delik açılarak kamera ve bu iş için özel üretilmiş aletler kullanılarak yapılır. Her iki tarafta fıtık olduğunda dahi başka bir delik açılmasına gerek kalmaz. Yöntem, genellikle genel anestezi altında yapılır.
Karın duvarı fıtıklarında, ameliyat müdahalesi yapılmasının sağladığı faydalar şunlardır:
Nüks fıtıklarda da kapalı yöntemler yararlıdır. İlk ameliyatı açık olan hastalarda, aynı kesi üzerinden çalışmak zordur ve komplikasyon riskini arttırır. Fıtığa içerden yaklaşmak, henüz etkilenmemiş bir bölgeden yaklaşma kolaylığı sağlar ve açık cerrahiden daha kolay ve daha az ağrılıdır.
Karın duvarı fıtık ameliyatlarının, sağladığı yarar dışında yarattığı dezavantajları da bulunur. Bunlar;
Karın duvarı kapalı fıtık ameliyatlarında süre, açık ameliyatlardan biraz daha uzundur. Ancak bu süre, hekimin tecrübesi nispetinde azalır.