Bel Ağrısı Neden Olur? Nasıl Geçer? başlıklı yazımızda konuya dair detayları inceleyeceğiz. Bel ağrısı çok yaygındır. Sırttaki kasların veya tendonların gerilmesinden ya da yaralanmasından kaynaklanabilir. Diğer nedenler arasında artrit, yapısal sorunlar ve disk yaralanmaları yer alır. Ağrı genellikle dinlenme, fizik tedavi ve ilaç tedavisi ile iyileşir. Sağlıklı bir kiloyu koruyarak ve aktif kalarak bel ağrısı riski azaltılabilir.
Bel Ağrısı Nedir?
Bel ağrısı birçok farklı yaralanma, durum veya hastalıktan kaynaklanabilir. En sık görülen sebep ise sırttaki kas veya tendonların yaralanmasıdır.
Ağrı hafiften şiddetliye kadar değişebilir. Bazı durumlarda ağrı; yürümeyi, uyumayı, çalışmayı veya günlük aktiviteleri yapmayı zorlaştırabilir veya imkansız hale getirebilir.
Bel ağrısı genellikle dinlenme, ağrı kesiciler ve fizik tedavi ile iyileşir. Kortizon enjeksiyonları ve uygulamalı tedaviler (osteopatik veya kayropraktik manipülasyon gibi) ağrıyı hafifletebilir ve iyileşme sürecine yardımcı olabilir. Bazı sırt yaralanmaları ve rahatsızlıkları cerrahi onarım gerektirir.
Bel Ağrısı Ne Kadar Yaygındır?
Yaklaşık her beş kişiden dördü hayatlarının bir döneminde bel ağrısı çekmektedir. Bu, insanların doktorları ziyaret etmelerinin en yaygın nedenlerinden biridir.
Bazı kişilerde bel ağrısı görülme olasılığı diğerlerine göre daha yüksektir. Bel ağrısı için risk faktörleri aşağıdakiler gibidir:
- Yaş: 30 yaşın üzerindeki kişilerde daha fazla bel ağrısı görülür. Diskler (omurgadaki kemikleri yastıklayan yumuşak, kauçuksu doku) yaşla birlikte aşınır. Diskler zayıfladıkça ve aşındıkça ağrı ve sertlik ortaya çıkabilir.
- Kilo: Fazla kilosu/obezitesi olan veya fazla kilo taşıyan kişilerde bel ağrısı görülme ihtimali daha yüksektir. Fazla kilo eklemlere ve disklere baskı yapar.
- Genel sağlık durumu: Zayıflamış karın kasları omurgayı destekleyemez, bu da sırt gerilmelerine ve burkulmalarına yol açabilir. Sigara içen, aşırı alkol alan veya hareketsiz bir yaşam tarzı olan kişilerde bel ağrısı riski daha yüksektir.
- Meslek ve yaşam tarzı: Ağır kaldırma veya eğilme gerektiren işler ve faaliyetler bel incinmesi riskini artırabilir.
- Yapısal sorunlar: Şiddetli bel ağrısı, omurga hizalamasını değiştiren skolyoz gibi durumlardan kaynaklanabilir.
- Hastalık: Ailesinde osteoartrit, belirli kanser türleri ve diğer hastalıklar bulunan kişilerde bel ağrısı riski daha yüksektir.
- Ruh sağlığı: Sırt ağrısı depresyon ve anksiyeteden kaynaklanabilir.
Bel Ağrısının Belirtileri Nelerdir?
Bel ağrısı belirtileri aniden ortaya çıkabilir veya yavaş yavaş görülebilir. Bazen ağrı, bir şeyi almak için eğilmek gibi belirli bir olaydan sonra ortaya çıkar. Diğer zamanlarda ağrıya neyin sebep olduğunu bilmek mümkün olmayabilir.
Ağrı keskin, hafif ve kuvvetli olabilir ve kalçaya veya bacakların arkasına doğru yayılabilir (siyatik). Bir aktivite sırasında bel zorlandığında bir ses duyulabilir. Ağrı genellikle belirli pozisyonlarda (eğilmek gibi) daha kötüdür ve uzanıldığında daha iyi olur.
Bel ağrısının diğer belirtileri şunlardır:
- Sertlik: Sırtı hareket ettirmek veya düzeltmek zor olabilir. Oturulan yerden kalkmak biraz zaman alabilir ve gevşemek için yürümek veya esnemek gerektiği hissedilebilir. Hareket aralığının azaldığını fark etmek mümkündür.
- Duruş sorunları: Bel ağrısı olan birçok kişi dik durmakta zorlanır. Gövde, omurgayla aynı hizada durmak yerine genellikle yana doğru eğik veya bükük durulur. Bel, kavisli yerine düz görünebilir.
- Kas spazmları: Bir zorlanmadan sonra beldeki kaslar spazm geçirebilir veya kontrolsüz bir şekilde kasılabilir. Kas spazmları aşırı ağrıya neden olabilir ve ayakta durmayı, yürümeyi veya hareket etmeyi zorlaştırabilir veya imkansız hale getirebilir.
Bel AğrısınSebepleri Nelerdir?
Birçok yaralanma, durum ve hastalık bel ağrısına neden olabilir. Bunlar şunları içerir:
- İncinmeler ve burkulmalar: Sırt incinmeleri ve burkulmaları bel ağrısının en yaygın nedenidir. Çok ağır bir şey kaldırarak veya doğru bir şekilde kaldırmayarak kasları, tendonları veya bağları yaralamak mümkündür. Bazı insanlar hapşırarak, öksürerek, dönerek veya eğilerek de bellerini zorlayabilir.
- Kırıklar: Omurgadaki kemikler araba kazası veya düşme gibi bir kaza sırasında kırılabilir. Bazı durumlar (spondiloliz veya osteoporoz gibi) kırık riskini artırır.
- Disk sorunları: Diskler omurları (küçük omurga kemikleri) yastıklar. Diskler omurgadaki konumlarından çıkabilir ve bir sinire baskı yapabilir. Ayrıca yırtılabilirler (disk hernisi). Yaş ilerledikçe diskler düzleşebilir ve daha az koruma sağlayabilir (dejeneratif disk hastalığı).
- Yapısal sorunlar: Spinal stenoz adı verilen bir durum, omurga kolonu omurilik için çok dar olduğunda meydana gelir. Omuriliği sıkıştıran bir şey şiddetli siyatik sinir ağrısına ve bel ağrısına neden olabilir. Skolyoz (omurga eğriliği) ağrı, sertlik ve hareket zorluğuna yol açabilir.
- Artrit: Osteoartrit bel ağrısına neden olan en yaygın artrit türüdür. Ankilozan spondilit; bel ağrısı, iltihaplanma ve omurgada sertliğe neden olur.
- Hastalık: Omurga tümörleri, enfeksiyonlar ve çeşitli kanser türleri bel ağrısına neden olabilir. Diğer rahatsızlıklar da bel ağrısına yol açabilir. Bunlar arasında böbrek taşları ve abdominal aort anevrizması sayılabilir.
- Spondilolistezis: Bu durum omurgadaki omurların yerlerinden kaymasına neden olur. Spondilolistezis bel ağrısına ve sıklıkla bacak ağrısına da yol açar.
Bel Ağrısı Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor belirtiler hakkında sorular soracak ve fiziki muayene yapacaktır. Kırık kemik veya başka bir hasar olup olmadığını kontrol etmek için görüntüleme testleri de isteyebilir. Bu çalışmalar doktorun; omurların, disklerin, kasların, bağların ve tendonların net görüntülerini görmesine yardımcı olur.
Doktor teşhis amacıyla şunları isteyebilir:
- Kemiklerin görüntülerini oluşturmak için radyasyon kullanan omurga röntgeni.
- Kemiklerin, kasların, tendonların ve diğer yumuşak dokuların görüntülerini oluşturmak için bir mıknatıs ve radyo dalgaları kullanan MR.
- Kemiklerin ve yumuşak dokuların 3 boyutlu görüntülerini oluşturmak için X ışınları ve bilgisayar kullanan BT taraması.
- Sinirleri ve kasları test etmek ve bacaklarda karıncalanma veya uyuşmaya neden olabilen nöropatiyi (sinir hasarı) kontrol etmek için elektromiyografi (EMG).
- Ağrının nedenine bağlı olarak doktor, kan testleri veya idrar testleri de isteyebilir. Kan testleri, sırt ağrısına neden olan bazı durumlar (ankilozan spondilit gibi) için genetik belirteçleri tespit edebilir. İdrar testleri, belin yan taraflarında ağrıya neden olan böbrek taşlarını kontrol eder.
Bel Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Bel ağrısı genellikle dinlenme, buz ve reçetesiz satılan ağrı kesicilerle iyileşir. Birkaç gün dinlendikten sonra normal aktivitelere geri dönmeye başlanabilir. Aktif kalmak bu bölgeye kan akışını artırır ve iyileşmeye yardımcı olur.
Bel ağrısı için diğer tedaviler nedene bağlıdır. Bu tedaviler şunları içerir:
- İlaçlar: Doktor ağrıyı hafifletmek için nonsteroid antienflamatuar ilaçlar veya reçeteli ilaçlar önerebilir. Diğer ilaçlar kasları gevşetir ve bel spazmlarını önler.
- Fizik tedavi: Fizik tedavi kasları güçlendirerek omurgayı desteklemelerini sağlayabilir. Fizik tedavi ayrıca esnekliği artırır ve başka bir yaralanmadan kaçınmaya yardımcı olur.
- Uygulamalı manipülasyon: Çeşitli "uygulamalı" tedaviler sıkı kasları gevşetebilir, ağrıyı azaltabilir, duruş ve hizalamayı iyileştirebilir. Ağrının nedenine bağlı olarak osteopatik manipülasyona veya kayropraktik ayarlamalara ihtiyaç duyulabilir. Masaj terapisi de bel ve sırt ağrısının giderilmesine ve işlevin geri kazanılmasına yardımcı olabilir.
- Enjeksiyonlar: Doktor ağrıya neden olan bölgeye ilaç enjekte etmek için bir iğne kullanır. Steroid enjeksiyonları ağrıyı hafifletir ve iltihabı azaltır.
- Ameliyat: Bazı yaralanmalar ve durumlar cerrahi onarım gerektirir. Bel ağrısı için birçok minimal invaziv teknik de dahil olmak üzere çeşitli ameliyat türleri vardır.
Bel Ağrısını Nasıl Önlenebilir?
Hastalıktan veya omurgadaki yapısal sorunlardan kaynaklanan bel ağrısını önlemek mümkün değildir ancak bel ağrısına neden olan yaralanmalar önlenebilir.
Bel yaralanması riskini azaltmak için aşağıdakiler yapılabilir:
- Sağlıklı kilonuzu koruyun: Aşırı kilo omurlar ve diskler üzerinde baskı oluşturur.
- Karın kaslarını güçlendirin: Pilates ve diğer egzersiz programları omurgayı destekleyen çekirdek kasları güçlendirir.
- Ağır nesneleri doğru şekilde kaldırın: Sakatlanmaları önlemek için ağır nesneleri bacakların kaldırın (belinizle değil). Ağır eşyaları vücudunuza yakın tutun. Kaldırırken gövdenizi bükmemeye çalışın.
Bel Ağrısında Hastalığın Seyri Nasıldır?
Görünüm ağrının nedenine bağlıdır. Bel incinmeleri ve yaralanmaları olan çoğu insan iyileşir ve uzun vadeli sağlık sorunları yaşamaz. Ancak birçok kişi muhtemelen bir yıl içinde başka bir atak geçirecektir.
Bazı kişilerde birkaç hafta geçmesine rağmen iyileşmeyen kronik sırt ağrısı vardır. Artrit ve osteoporoz gibi dejeneratif rahatsızlıkları olan yaşlı kişilerde semptomlar zamanla daha da kötüleşebilir. Ameliyat ve diğer tedaviler, çeşitli yaralanma ve rahatsızlıkları olan kişilerin ağrısız yaşamalarına yardımcı olmakta etkilidir.
Bel Ağrısı İçin Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?
Bel ağrısı genellikle dinlenme ve ağrı kesicilerle iyileşir. Geçmeyen bel ağrısı daha ciddi bir durumun işareti olabilir.
Aşağıdaki durumlarda bir doktora görünmek gerekir:
- Yaklaşık bir haftalık evde bakımdan sonra iyileşmeyen ağrı.
- Kalçalarda veya bacaklarda karıncalanma, uyuşma, güçsüzlük veya ağrı.
- Normal aktiviteleri engelleyen şiddetli ağrı veya kas spazmları.
- Ateş, kilo kaybı, bağırsak veya mesane sorunları veya diğer açıklanamayan semptomlar.
Milyonlarca insan bel ağrısı ile yaşamaktadır. Sertlik, ağrı ve sınırlı hareket yaşam kalitesi üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Ancak sağlıklı kiloyu koruyarak ve aktif kalarak bel ağrısından kaçınmak mümkün olabilir. Bel ağrısı geçmiyorsa veya kişi hoşlandığı aktiviteleri yapamıyorsa doktoruyla konuşmalıdır. Çeşitli tedaviler ağrıyı hafifletebilir, daha iyi hareket etmeye ve hayattan daha fazla keyif almaya yardımcı olabilir.