Kas spazmları veya kas krampları, kasların ağrılı bir şekilde kasılmaları ve gerilmeleridir. Kas spazmları yaygın olarak görülür, irade dışı meydana gelir ve öngörülemezdir. Bir kas spazmını önlemek ve ortaya çıktığında onu tedavi etmek için atılabilecek adımlar olsa da bu yöntemler her zaman işe yaramayabilir. Kas gevşeticiler, esneme ve masaj gibi şeyler büyük olasılıkla yardımcı olacaktır.
Kas krampları olarak da bilinen spazmlar, kasın istemsiz, kuvvetli ve kontrolsüz bir şekilde kasılması ve gevşeyememesi durumunda ortaya çıkar. Bu durum çok yaygındır ve herhangi bir kası etkileyebilir. Kas spazmları, bir kasın bir kısmını, tamamını veya bir gruptaki birkaç kası etkileyebilir. Kas spazmlarının en sık görüldüğü yerler; uyluklar, baldırlar, ayaklar, eller, kollar ve karındır. Özellikle baldırlarda meydana gelen bu tür kramplara “charley horse” adı verilir.
Kas spazmlarının yoğunluğu, hafif ya da rahatsız edici seğirmeler şeklinde olabildiği gibi rahatsızlık yaratan şiddetli ağrılar şeklinde de görülebilir. Kasılmış olan kasa dokunulduğunda bu kas normalden daha sert hissedilebilir ve/veya gözle görülür biçimde şekli bozulmuş görünebilir ve hatta seğirebilir. Spazmlar genel olarak saniyeler ila 15 dakikaya kadar değişen aralıkta sürer, hatta kimi zaman bu süre daha da uzar ve tamamen kaybolmadan önce birçok kez tekrarlayabilir.
Kas spazmlarını anında rahatlatan hiçbir hap veya enjeksiyon yoktur. Bu nedenle yapabilecek en iyi şey, etkilenen kası germek ve ona masaj yapmaktır. Spazm bacaktaysa, kalkıp dolaşmak iyi gelebilir. Buz veya ılık bir banyo yapmak ya da bir termofor kullanmak gibi sıcak uygulamaları denenebilir.
Kimi durumlarda bir kas spazmı önlenebilir ya da henüz gerçekleşmeden durdurulabilir.
Kas spazmları her an, herkesin başına gelebilir. Kişi; yaşlı, genç, hareketsiz veya aktif olsun, kas spazmı geliştirebilir. Spazmlar; yürürken, otururken, herhangi bir egzersiz yaparken veya uyurken ortaya çıkabilir. Bazı kişiler kas spazmlarına daha eğilimlidir ve herhangi bir fiziksel eforla birlikte düzenli olarak bu spazmları yaşarlar.
Kas spazmları oldukça yaygındır. Herkesin başına gelebilir ve çok normal bir durumdur.
"İdiyopatik" kesin sebebin bilinmemesi anlamına gelir ve kas spazmlarında durum tam olarak budur. Bazı uzmanlar, çoğu durumda aşağıdakilerden birinin kas spazmından sorumlu olabileceğine inanmaktadır.
Özellikle geceleri görülen bacak kramplarının olası nedenleri şunlardır:
Kas spazmları ıstırap verici derecede ağrılı olabilir. Cildin altında bir seğirme görülebilir ve buna dokunmak kişiye rahatsızlık verebilir. Spazmlar istemsizdir. Kaslar kasılır ve gevşemeleri için tedavi ve zaman gerekir. Spazmlar özellikle yaşlı kişilerde ve sporcularda çok yaygındırlar.
Kas spazmları şiddetliyse, sık sık oluyorsa, tedaviye iyi yanıt vermiyorsa ve belirgin nedenlere bağlı değilse, bir doktordan randevu almak gerekir. Böyle durumlarda spazmlar, kimi zaman altta yatan başka faktörlerle ilişkili olabilir.
Doktorun kas spazmlarının sebebiyle ilgili ilgili teşhis koyabilmesi için kişini tıbbi geçmişini ve kullandığı ilaçların yanı sıra aşağıdakiler hakkında da bilgi sahibi olması gerekir:
Kişi bir spazmdan etkilendiğinde egzersiz yapıyor, sadece oturuyor ve hatta gece vakti uyuyor olabilir. Acıyı anında dindirebilecek bir yöntem maalesef yoktur. Bununla birlikte, spazmdan kurtulmaya çalışmak için atılabilecek beş adım vardır.
Bazı uzmanlar, günlük olarak kullanılacak B12 vitamini kompleksinin kas spazmları konusunda yardımcı olabileceğine inanmaktadır.
Genel olarak kas spazmları çok uzun sürmez ve çok ağrılı olabilseler de genellikle acil bir durum olarak kabul edilmez. Eğer ağrı dayanılmaz hale gelirse veya spazm, zehirli ya da bulaşıcı olabilecek bir maddeye dokunduktan sonra başladıysa acil servise başvurulması gerekir.
Kas spazmlarını önlemek zordur. Çoğu zaman önceden tahmin edilemezler ve herhangi bir zamanda ortaya çıkabilirler. Kişinin yaşı gibi kaçınamayacağı risk faktörleri vardır. Bununla birlikte, bu risk faktörlerinin üstesinden gelmek ve kas spazmlarını önlemek söz konusu olduğunda yardımcı olabilecek bazı yöntemler mevcuttur. Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
Kas spazmları yaşla birlikte kötüleşebilir ve daha sık meydana gelebilir. Kas spazmlarını yönetebilme şansını artırmak için önleme ve tedavi tekniklerini bilip uygulamak faydalı olabilir.
Spazmlar dayanılmaz derecede ağrılıysa, sık sık meydana geliyorsa veya çok uzun sürüyorsa bir doktora görünmek gerekir. Kişi ek olarak aşağıdaki belirtilere sahipse, hemen bir doktorla iletişime geçmelidir:
Kas spazmlarınızın altta yatan ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olduğundan endişeleniliyorsa bir doktorla iletişime geçilmelidir.
Kişi kas spazmları ile ilgili bir doktora göründüğünde, ona aşağıdaki soruları sormasında fayda vardır:
Kas spazmlarıyla ilgili sorunları olan kişiler, ömür boyu bu durumla yaşamak zorunda değildir. Spazmlar öngörülemez olabilirler ancak yalnızca onları önlemek için değil, aynı zamanda onları yatıştırmak için de atılabilecek bazı adımlar vardır. Bir doktorla iletişime geçmek ve bu konudaki endişeleri paylaşmak faydalı olabilir. Kas spazmları yaşayanlar, bu durumun onları sağlıklı bir egzersiz rutinine sahip olmaktan alıkoymasına ve spazmların uykularını bölmesine izin vermemelidirler.