👨‍⚕️Apandisit Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Apandisit Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?, gibi soruların cevaplarını bulacağınız yazımızı okurlarımızla paylaşıyoruz. Apandisit, yaklaşık 5 ila 10 cm uzunluğunda küçük, ince bir kesedir ve kalın bağırsağa bağlıdır. Bu organın iltihaplanması ve gerekli müdahalenin yapılmaması, halk arasında apandisit patlaması olarak tabir edilen duruma yol açarak insan hayatı için risk teşkil eder. Apandisin ne işe yaradığı tam olarak bilinmese de tamamen çıkarılması insanlar için zararlı değildir.

Apandisit Neden Olur?

Apandisite neyin sebep olduğu net değildir. Apandisit patlaması vakalarının çoğunda, bir şey apandisin girişini bloke etmiş olabilir. Örneğin burası küçük bir parça dışkı tarafından tıkanabilir veya bir üst solunum yolu enfeksiyonu, bağırsak duvarındaki lenf düğümünün şişmesine neden olabilir. Bu tıkanıklık iltihaplanmaya ve şişmeye neden olursa, apandisitin içinde artan bir basınca yol açabilir. Sonrasında apandisit patlayabilir.

Apandisitin nedenleri tümüyle bilinemediği için bu durumu önlemenin etkin bir yolu da yoktur.

Apandisitin Belirtileri Nelerdir?

Apandisit tipik olarak karnınızın ortasında gelip giden bir ağrı ile başlar. Saatler içinde ağrı, genellikle apandisin bulunduğu sağ alt tarafınıza geçer ve şiddetlenerek sürekli bir hale gelir.

Bu bölgeye baskı uygulamak, öksürmek veya yürümek bu ağrıyı daha da şiddetlendirebilir. Apandisitiniz varsa, başta aşağıdakiler dahil olmak üzere başka semptomlarınız da olabilir:

• Mide bulantısı.
• Kendini hasta hissetmek.
• İştah kaybı.
• Kabızlık veya ishal.
• Yüksek ateş ve kızarmış bir yüz.

Giderek kötüleşen karın ağrınız varsa, derhal acil çağrı merkeziyle iletişime geçin.

Apandisit ile Karıştırılan Durumlar Nelerdir?

Apandisit kolayca başka bulgularla  karıştırılabilir. Genellikle apandisit ile karıştırılan durumlar şunlardır:

• İshale ve kusmaya neden olan bir mide rahatsızlığı olan gastroenterit.
• Şiddetli huzursuz bağırsak sendromu.
• Kabızlık.
• Mesane veya idrar yolu enfeksiyonları.
• Crohn hastalığı.
• Pelvik enfeksiyon.

Kadınlarda apandisit semptomlarına benzer semptomların bazen; dış gebelik, regl ağrısı veya pelvik inflamatuar hastalık gibi jinekolojik bir nedeni olabilir. Yine de sürekli karın ağrısına neden olan herhangi bir durum acil tıbbi müdahale gerektirir.

Aniden kötüleşen ve karnınıza yayılan bir ağrınız varsa veya ağrınız tekrar şiddetlenmeden önce geçici olarak düzeliyorsa, acil çağrı merkezini arayarak ambulans isteyin. Ağrınız bir süre hafifler ama daha sonra şiddetlenirse apandisiniz patlamış olabilir.

Patlamış bir apandis, karnın iç zarının ciddi bir enfeksiyonu olan peritonite neden olabilir.

Ne Zaman Tıbbi Yardım Almak Gerekir?

Giderek kötüleşen bir karın ağrınız varsa, hemen bir hastane ile iletişime geçmeniz gerekir.

Aniden kötüleşen ve karnınıza yayılan bir ağrınız varsa veya ağrınız tekrar şiddetlenmeden önce geçici olarak düzeliyorsa, acil çağrı merkezini arayın ve bir ambulans talep edin.

Ağrınız bir süre hafifler ama sonrasında daha da şiddetli bir şekilde geri dönerse, apandisiniz patlamış olabilir ve bu durum hayatınızı tehdit edebilecek komplikasyonlara yol açabilir.

Kimler Apandisit Olabilir?

Apandisit yaygın bir durumdur. İngiltere'de her yıl yaklaşık 50.000 kişi apandisit nedeniyle hastaneye kaldırılmaktadır.

Apandisit her yaşta ortaya çıkabilir ancak genellikle 10 ila 30 yaşın arasındaki kişileri etkiler.

Apandisit Nasıl Teşhis Edilir?

Apandisiti teşhis etmek, tüm vakaların yalnızca yarısında mevcut olan tipik semptomlara sahip değilseniz zor olabilir. Ayrıca bazı kişilerin apandisleri vücutlarının biraz farklı bir bölümünde yer alabilir. Bu yerler şunlar olabilir:

• Pelvis.
• Kalın bağırsağın arkası.
• İnce bağırsak çevresi.
• Karaciğerin sağ alt kısmına yakın bir yer.

Apandisit şüphesiyle hastaneye gittiğinizde doktorunuz; belirtilerinizi soracak, karnınızı muayene edecek ve apandisinizin etrafındaki alana (karnınızın sağ alt tarafı) bastırdığında ağrının kötüleşip kötüleşmediğini görmeye çalışacaktır.

Tipik apandisit semptomlarınız varsa, doktorunuz genellikle kesin bir teşhis koyabilir. Böyle bir durumda acilen bir hastanede tedaviye başlanması gerekir.

Belirtileriniz tipik değilse, teşhisi doğrulamak ve diğer durumları ekarte etmek için daha ileri testler gerekebilir. Bu testler aşağıdakilerden biri olabilir:

• Enfeksiyon belirtileri aramak için bir kan testi.
• Kadınlar için gebelik testi.
• Mesane enfeksiyonu gibi diğer durumları ekarte etmek için bir idrar testi.
• Apandisin şişip şişmediğini görmek için bir ultrason taraması.
• Bilgisayarlı tomografi taraması.

Bazen test sonuçlarını almak biraz vakit alabilir. Teşhis hala kesin değilse, cerrahınız apandisinizi ve pelvik organlarınızı incelemek için laparoskopi önerebilir.

Apandisitten şüpheleniliyorsa, patlama riskini almak yerine genellikle apandisin çıkarılması önerilir. Bu durum, sonunda apandiste bir sorun olmadığı ve tamamen normal olduğu anlaşılsa bile bazı kişilerin apandislerinin çıkarılabileceği anlamına gelir.

Doktorunuz sizde apandisit olup olmadığından emin değilse, belirtilerinizin düzelip düzelmediğini, aynı kaldığını veya kötüleştiğini görmek için 24 saate kadar beklemenizi önerebilir. Apandisinizin patladığından şüphe ediliyorsa, derhal bir hastanede tedavi altına alınmanız gerekir.

Apandisit Nasıl Tedavi Edilir?

Apandisitiniz varsa, muhtemelen apandisinizin mümkün olan en kısa sürede çıkarılması gerekecektir. Apendektomi olarak bilinen apandisin çıkarılması işlemi, en yaygın ameliyatlardan biridir ve başarı oranı kusursuza yakındır.

Apandisin çıkarılması, en yaygın olarak kapalı  ameliyat olarak da bilinen laparoskopi işlemiyle gerçekleştirilir. Bu işlemde, karında birkaç küçük kesi açılarak özel cerrahi aletlerin buraya yerleştirilmesi sağlanır. Karında daha büyük, tek bir kesiğin açıldığı açık cerrahi, genellikle apandisin patlaması veya apandise erişimin çok daha zor olması durumunda kullanılır.

Apandisiniz çıkarıldıktan sonra tamamen iyileşmeniz e fazla birkaç haftayı alır. Açık ameliyattan sonraki 6 haftaya boyunca yorucu aktivitelerden kaçınılması gerekebilir.