İshal ve kusma; yetişkinlerde, çocuklarda ve bebeklerde sıklıkla görülebilir. İshal ve kusmanın pek çok sebebi olsa da bu durum genellikle midedeki bir enfeksiyondan kaynaklanır ve birkaç gün içinde geçmesi beklenir. İshal ve kusmanız birlikte ya da ayrı ayrı görülse de yapılması tavsiye edilenler benzerdir.
İshal ve Kusma İçin Ne Yapmak Gerekir?
İshal ve kusma durumunda, kendinizi veya çocuğunuzu genellikle evde tedavi etmek mümkündür. Bu durumda yapılması gereken en önemli şey, dehidrasyonu önlemek için bol miktarda sıvı almaktır.
- Evde kalın ve dinlenin.
- Su veya bolca sıvı tüketin. Eğer zorlanıyorsanız küçük yudumlar alın.
- Bebeğinizi emzirmeye veya biberonla beslemeye devam edin. Hasta oluyorlarsa normalden daha sık ve daha küçük miktarlarda beslemeyi deneyin.
- Bebekleri mama veya katı gıdalarla beslerken aralarda küçük yudumlarla su verin.
- Kendinizi yemek yiyebilecek durumda hissettiğinizde yemenizde hiçbir sakınca bulunmamaktadır. Belirli yiyecekleri yemeniz veya belirli yiyeceklerden kaçınmanız gerekmez.
- Kendinizi rahatsız hissediyorsanız parasetamol içebilirsiniz. Çocuğunuza vermeden önce mutlaka prospektüsü kontrol edin.
İshal ve Kusma Durumunda Yapılmaması Gerekenler Nelerdir?
- Meyve suyu veya gazlı içecekler tüketmekten kaçının. Bu tip içecekler ishali kötüleştirebilir.
- Bebek mamasını olması gerekenden daha az kullanmayın, her zamanki yoğunluğunda kullanmaya devam edin.
- 12 yaşın altındaki çocuklara ishali durdurmak için herhangi bir ilaç vermeyin.
- 16 yaşından küçük çocuklara aspirin içirmeyin.
İshal ve Kusma Ne Kadar Sürer?
Yetişkinlerde ve çocuklarda:
- İshal genellikle 5 ile 7 gün içinde sona erer.
- Kusma genellikle 1 veya 2 gün içinde sona erer.
Normal Hayata Ne Zaman Dönülmelidir?
İshal bittikten ve kendinizi artık hasta hissetmeye başladıktan en az 2 gün sonraya kadar okuldan veya işten uzak durun. Ateşiniz yüksekse veya kendinizi gündelik aktivitelerinizi yapacak kadar iyi hissetmiyorsanız, kendinizi iyi hissedene kadar evde kalmaya özen gösterin.
Enfeksiyonun Yayılmasını Önlemek İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?
- Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın.
- Üzerinde dışkı veya kusmuk olan tüm giysileri veya yatak örtülerini yüksek ısıda, diğer kıyafetlerden ayrı olarak yıkayın.
- Klozet kapaklarını, sifon düğmelerini, muslukları, tuvaletteki yüzeyleri ve kapı kollarını her gün temizleyin.
- Havlunuzu, iç çamaşırlarınızı, çatal-bıçak takımlarını veya mutfak eşyalarını başkalarıyla paylaşmayın.
- Semptomlar geçtikten 2 hafta sonrasına kadar yüzme havuzunu kullanmayın.
İshal ve Kusmanın Nedenleri Nelerdir?
İshal ve kusmanın sebebinin tam olarak ne olduğunu bilmek çoğu zaman mümkün olmayabilir ancak ishal ve kusmaya neden olan ana sebepler aynı şekilde tedavi edilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Bir mide enfeksiyonu (gastroenterit)
- Norovirüs
- Gıda zehirlenmesi
İshal ayrıca şunlardan da kaynaklanabilir:
- Bazı ilaçlar (İshalin bir yan etki olup olmadığını anlamak için prospektüsleri kontrol edin)
- Gıda intoleransı veya gıda alerjisi
- İrritabl bağırsak sendromu (IBS)
- İnflamatuar bağırsak hastalığı
- Çölyak hastalığı
- Divertiküler hastalık
Kusmaya aşağıdaki durumlar da sebep olabilir:
- Gebelik
- Migren
- Labirentit
- Bazı ilaçlar (Kusmanın bir yan etki olup olmadığını anlamak için prospektüsleri kontrol edin)
- Reflü (Bebeğin besini geri çıkarmaya çalışması)
- Diğer enfeksiyonlar (İdrar yolu enfeksiyonu gibi)
Hangi Durumlarda 112'yi Aramak Gerekir?
- Kan kusmak veya öğütülmüş kahveye benzer renkte kusuluyorsa.
- Yeşil veya sarı-yeşil renkte kusuluyorsa.
- Zehirli bir şey yutulmuş olma ihtimali varsa.
- Boyunda sertleşme varsa ya da parlak ışıklara bakarken acı duyuluyorsa.
- Ani, şiddetli bir baş ağrısı veya mide ağrısı varsa.