Norovirüs Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Norovirüs Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı yazımızda, konuya dair detaylara değineceğiz. Norovirüs yaygın ve çok bulaşıcı bir virüstür. Bulantı, kusma ve ishale neden olur. Belirtileri mide üşütmesine (gastroenterit) benzeyebilir ancak farklı bir nedeni vardır. Norovirüs, yakın temas yoluyla veya kontamine yiyecek veya yüzeylerde kolayca yayılır. Norovirüs için bir aşı yoktur ancak hastalık üç günden daha kısa sürede geçer.

Norovirüs Nedir?

Norovirüs, şiddetli kusma ve ishale neden olan bir virüs grubudur. Çok yaygın bir hastalıktır ve çok bulaşıcıdır. Norovirüs salgınları genellikle soğuk aylarda mevsimsel olarak ortaya çıkar. Enfeksiyon Amerika Birleşik Devletleri'nde gıda kaynaklı hastalıkların 1 numaralı nedenidir.

İlk norovirüs salgını, 1968 yılında ABD'nin Ohio eyaletinin Norwalk şehrindeki bir okulda meydana gelmiştir. Bu nedenle ilk norovirüs türü Norwalk virüsü olarak bilinmektedir.

Norovirüs ile Mide Üşütmesi (Gastroenterit) Arasındaki Fark Nedir?

Norovirüs, bazı insanların "mide üşütmesi" olarak adlandırdığı gastroenterite neden olur. İnfluenza virüsü gastroenterite değil solunum yolu gribine neden olur.

Kaç Çeşit Norovirüs Vardır?

Norovirüsün birkaç farklı türü (suşu) vardır. Mide ve bağırsakların iltihaplanmasına (gastroenterit) neden olan Caliciviridae virüs ailesindendir. Bu ailede 48 tipe sahip 10 grup bulunmaktadır. En yaygın tür GII.4'tür.

Norovirüs Ne Kadar Yaygındır?

Norovirüs çok yaygındır. Küresel olarak her yıl yaklaşık 685 milyon vaka rapor edilmektedir. Bu vakaların 200 milyondan fazlası çocukları etkilemektedir.

Norovirüs Mevsimsel midir?

Norovirüs salgınları en sık ekvatorun üzerindeki ülkelerde Kasım ve Nisan ayları arasında, ekvatorun altındaki ülkelerde ise Nisan ve Eylül ayları arasında görülür. Ekvator üzerindeki bölgelerde salgınlar için genellikle belirli bir mevsim yoktur.

Norovirüsün Belirtileri Nelerdir?

Norovirüs belirtileri aşağıdakiler gibidir:

• Mide bulantısı
• Kusma
• İshal
• Mide ağrısı

Ayrıca aşağıdakilere sahip olunabilir:

• Baş ağrısı
• Ateş
• Vücut ağrıları

Belirtiler genellikle virüse maruz kaldıktan 12 ila 48 saat sonra ortaya çıkar ve 1 ila 3 gün sürer.

Norovirüs Belirtileri Çocuklarda ve Yetişkinlerde Aynı mıdır?

Norovirüs belirtileri genellikle hem çocuklarda hem de yetişkinlerde aynıdır. Yetişkinler çocuklardan daha fazla ishal yaşayabilir ve çocuklar yetişkinlerden daha fazla kusabilir.

Norovirüse Ne Sebep Olur?

Caliciviridae ailesinden bir virüs norovirüse neden olur. Bu virüs vücuda girdiğinde midenin ve bağırsakların şişmesine veya iltihaplanmasına neden olur. Bu, norovirüs semptomlarına yol açan gastroenterit adı verilen bir durumdur.

Norovirüse Nasıl Yakalanılır?

Norovirüs enfeksiyonunu aşağıdakiler başta olmak üzere birçok şekilde almak mümkündür:

• Virüsü taşıyan biriyle yakın temas.
• Kirlenmiş yüzeylere dokunmak ve ardından ağza veya burna dokunmak.
• Kontamine yiyecek veya içecekleri yemek veya içmek.

Norovirüs, ABD'de kontamine gıdalardan kaynaklanan hastalıkların en büyük nedenidir. Virüs genellikle virüsü taşıyan birinin başka birine servis etmeden önce gıdaya dokunmasıyla yayılır. Bazen istiridye ve diğer deniz ürünleri de dahil olmak üzere bazı gıdalar doğal olarak norovirüs ile kontamine olur.

Norovirüs Bulaşıcı mıdır?

Norovirüs oldukça bulaşıcıdır, yani kolayca yayılır. Kişide virüs varsa, vücut başkalarını da hasta edebilecek milyarlarca küçük virüs parçacığı saçar. Başka birini hasta etmek için sadece birkaç parçacık yeterlidir.

Norovirüs ile temas ettikten sonra semptom göstermeye başlamak 12 ila 48 saat sürebilir. Hastalanmadan önce geçen bu süreye kuluçka dönemi denir. Belirtiler durduktan sonra, 48 saate kadar hala bulaşıcı olunabilir.

Norovirüs İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Herkes norovirüse yakalanabilir. Aşağıdaki durumlarda norovirüse yakalanma olasılığı daha yüksektir:

• Virüs taşıyan biriyle temas edildiyse.
• Genleri kişiyi semptom geliştirmeye daha yatkın hale getiriyorsa (genetik yatkınlık).

Norovirüsün Komplikasyonları Nelerdir?

Norovirüs kaptıysa kişi kendini çok hasta hisseder. Bu durum kusmaya ve ishal olmaya neden olabilir. Besin maddeleri vücutta tutulamadığında dehidrasyon riski altında olunur.

Dehidrasyon belirtileri aşağıdakileri içerir:

• Daha seyrek küçük abdeste çıkmak veya koyu renkli idrar yapmak,
• Ağız kuruluğu,
• Halsiz veya baş dönmesi hissetmek,
• Baş ağrısı.

Çocuklarda yukarıdaki belirtilerin yanı sıra aşağıdakiler de olabilir:

• Gözyaşı olmadan ağlama,
• Telaşlılık,
• Gün boyunca uyku hali.

Norovirüs yemek yemeyi veya bir şeyler içmeyi zorlaştırabilir çünkü bağırsaklardaki ve midedeki iltihaplanma, kusmaya veya ishal olmaya neden olur. Yine de yemek ve su içmek için çaba göstermek gerekir. Bunu gün boyunca daha sık yiyip içerek, yavaş yiyerek ve küçük ısırıklar alarak veya küçük yudumlarla sıvı alarak yapmak mümkündür. Çok hızlı veya çok fazla yenirse vücut gıda alımını reddedebilir.

Norovirüs Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor, kişinin belirtilerini öğrendikten sonra norovirüs teşhisi koyacaktır. Test genellikle gerekli değildir ancak bir doktor tanıyı doğrulamak için bir dışkı örneğini test edebilir. Bağışıklık sistemi performansını ve enfeksiyonlarla savaşma yeteneğini etkileyen altta yatan bir tıbbi durum varsa genellikle testler gereklidir.

Norovirüs Nasıl Tedavi Edilir?

Norovirüs için bir tedavi yoktur. Enfeksiyonun tedavisi, 1 ila 3 gün içinde geçecek olan semptomları hafifletmeye odaklanır. Belirtileri şu şekilde yönetmek mümkündür:

• Bol miktarda sıvı, özellikle de elektrolit içeren sıvılar içmek
• Çok fazla dinlenmek
• Hafif yiyecekler yemek

Norovirüs İçin Bir Aşı Var mıdır?

Norovirüs için henüz bir aşı mevcut değildir. Kendimizi virüsten nasıl koruyabileceğimiz konusunda daha fazla bilgi edinmek için araştırmalar devam etmektedir.

Norovirüs Önlenebilir mi?

Norovirüse yakalanma riskini azaltmak için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

• Elleri sık sık su ve sabunla yıkamak.
• Yiyecekleri yemeden önce yıkamak (meyve ve sebzeler).
• Yiyecekleri iyice (özellikle deniz ürünleri veya kabuklu deniz ürünleri) veya uygun bir sıcaklıkta (en az 62,7 santigrat derece) pişirmek.
• Norovirüs enfeksiyonu olan kişilerle temastan kaçınmak.
• Sık dokunulan yüzeyleri ve nesneleri temizlemek ve dezenfekte etmek.
• Kıyafetleri güzelce yıkamak.
• El dezenfektanı kullanmak, norovirüs partiküllerini elleri sabun ve ılık suyla yıkamak kadar etkili bir şekilde öldürmez. Kişide norovirüs enfeksiyonu varsa, enfeksiyonu yayma riski olduğundan yemek hazırlamamalı veya başkalarıyla ilgilenmemelidir.

Norovirüse İki Kez Yakalanmak Mümkün müdür?

Norovirüse birden fazla kez yakalanmak mümkündür. Çeşitli norovirüs türleri vardır. Vücut, ilk norovirüs türüne karşı küçük bir bağışıklık (virüsten korunma) oluşturabilir ancak tüm türlere karşı değil. Bu da hayat boyunca birçok kez norovirüs hastalığına yakalanılabileceği anlamına gelir. Eğer kişinin bir norovirüs türüne karşı bağışıklığı varsa, bu sonsuza kadar sürmeyebilir. Bu, ilk ve ikinci enfeksiyonlar arasında büyük bir zaman aralığı olabileceği anlamına gelir.

Norovirüse Yakalanılınca Neler Yaşanır?

Norovirüs belirtileri genellikle ani ve serttir. Enfeksiyon geçene kadar muhtemelen birkaç gün boyunca kusulur veya ishal olunur. Yeme veya içme düşüncesi mide bulandırıcı olabilir ancak bir şey yiyip içilmezse dehidrasyon riskiyle karşı karşıya kalınır. Kişi bir şey yiyip içemiyorsa, bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Norovirüsün çeşitli türleri vardır, bu nedenle bir kez hastalanılırsa vücut her norovirüs türüne karşı bir bağışıklık oluşturmadığından tekrar hastalanmak olasıdır. Hastalık geçicidir ve genellikle uzun vadeli etkilere neden olmaz.

Norovirüs Vücutta Ne Kadar Süre Kalır?

Norovirüs vücuda girdiğinde, kişi belirtileri yaşamadan önce dışkısında bulunur. Belirtiler geçtikten sonra da iki haftaya kadar sistemde kalabilir. Enfekte olduktan sonra, semptomlar geçtikten 48 saat sonrasına kadar bulaşıcı olunur.

Ne Zaman Bir Doktora Görünmek Gerekir?

Kişi bir şey yiyemiyor veya içemiyorsa bir sağlık kuruluşunu ziyaret etmelidir. Bu durum dehidrasyona yol açabilir. Kişinin 3 günden uzun süren belirtileri varsa da bir sağlık kuruluşuyla iletişime geçmelidir.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

• Bende norovirüs veya başka bir enfeksiyon türü var mı?
• Hastayken nasıl yiyip içmeliyim?
• Daha iyi hissetmeme yardımcı olacak herhangi bir ilaç alabilir miyim?
• Ailemin hastalanmasını nasıl önleyebilirim?

Norovirüs ve Rotavirüs Arasındaki Fark Nedir?

Hem norovirüs hem de rotavirüs, mide ve bağırsaklarda iltihaplanmaya (gastroenterit) neden olan enfeksiyonlardır ancak ikidi farklı durumlardır.

• Norovirüs Caliciviridae'nin bir türünden kaynaklanır; Rotavirüs Reoviridae'nin bir türünden kaynaklanır.
• Norovirüste Enfeksiyon 1 ila 3 gün arasında sürer; Rotavirüste 3 ila 8 gün arasında sürer.  
• Norovirüs her yaşta herkesi etkiler; Rotavirüs çoğunlukla çocukları ve bazen de yetişkinleri etkiler.
• Norovirüs aşısı yoktur; Rotavirüs aşısı mevcuttur.

Norovirüs beklenmedik bir anda ortaya çıkan bir hastalıktır. Hasta olunduğunda yiyip içmeye devam etmek gerekir ancak vücut bunu yapmakta zorlanır. Neyse ki bu durum sadece birkaç gün sürer. Büyük öğünler yerine gün boyunca sık sık küçük ısırıklarla yemek yemek veya küçük yudumlarla içmek denenebilir. Kişi yemek yiyemiyorsa veya belirtileri üç günden uzun sürmüşse bir doktora başvurulmalıdır. Enfeksiyonun yayılmasını önlemek için ellerin sık sık sabun ve suyla yıkandığından emin olunmalıdır.