Bu makalemizde; Kalp-Damar Hastalıklarında Risk Faktörleri Nelerdir? Kolesterol Nedir? Kalp Damar Hastalıklarından Korunmada Beslenme. Kalp Dostu Besinler Nelerdir? Sorularını cevaplıyoruz.
Kalp-Damar Hastalıklarında Risk Faktörleri Nelerdir?
- Obezite (vücut kitle indeksinin yüksek olması veya ideal kilonun üzerinde olmak)
- Yüksek stres seviyesi.
- Fiziksel aktivite eksikliği, hareketsiz bir yaşam tarzı.
- Kadınların 45 yaşını aşmış olması veya menopoz sürecine girmiş olması.
- Erkeklerin 40 yaşını geçmiş olması.
- Aile geçmişinde kalp ve damar hastalıkları bulunması.
- Yüksek kan basıncı (hipertansiyon) bulunması.
- Sigara içmek ya da tütün ürünleri kullanmak.
- Yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterol seviyesinin düşük olması.
- Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol seviyesinin yüksek olması.
- Diyabet (şeker hastalığı) tanısının konmuş olması.
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları.
Kolesterol Nedir?
Kolesterol, vücutta hücrelerin sağlıklı çalışması için gerekli olan yağ benzeri bir maddedir. Ancak fazla kolesterol, damar tıkanıklığına yol açarak kalp hastalıkları gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Kolesterol "iyi" (HDL) ve "kötü" (LDL) olarak ikiye ayrılır.
Kalp Damar Hastalıklarından Korunmada Beslenme
- Fazla kilolardan kaçınılmalı, aşırı kilo artışı kolesterol seviyelerini yükseltebilir.
- Toplam yağ alımı sınırlanmalı, doymuş ve trans yağ oranı yüksek besinlerden kaçınılmalıdır.
- Kızartma yerine ızgara, haşlama veya buğulama gibi sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
- Azar azar ve sık sık yemek yenilmeli, öğün sayısı arttırılmalıdır.
- Şekerli yiyecekler ve içeceklerin tüketimi sınırlanmalıdır.
- Alkol ve sigara kullanımı sınırlandırılmalı, mümkünse tamamen terk edilmelidir.
- Dengeli bir beslenme programı ile düzenli fiziksel aktivite bir arada uygulanmalıdır.
- Kan şekeri, tansiyon, kolesterol ve trigliserid seviyeleri düzenli olarak kontrol edilmelidir.
- Lif açısından zengin gıdalar (tam tahıllar, sebzeler, meyveler) bolca tüketilmelidir.
- Omega-3 yağ asitleri açısından zengin besinler (balık, ceviz, keten tohumu) tercih edilmelidir.
- Tuz tüketimi sınırlandırılmalı, işlenmiş gıdalardan ve aşırı tuzlu besinlerden kaçınılmalıdır.
- Düzenli egzersiz ve sağlıklı vücut ağırlığı korunmalıdır.
Kalp Dostu Besinler Nelerdir?
- Yağsız ve Omega-3 zengini balıklar (örneğin, somon, sardalya, uskumru): Omega-3 yağ asitleri, kalp krizi riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve damar sağlığını destekler.
- Kuruyemişler (ceviz, badem, fındık): Sağlıklı yağlar, lif ve antioksidanlar içerir, kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir.
- Zeytinyağı: Tekli doymamış yağlar bakımından zengindir ve kalp sağlığını iyileştirebilir. Özellikle soğuk kullanımda tercih edilmelidir.
- Tam tahıllar (yulaf, kahverengi pirinç, kinoa): Lif, B vitamini ve mineraller içerir, kötü kolesterolü (LDL) düşürmeye yardımcı olur.
- Meyveler ve sebzeler: Özellikle yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, lahana), domates, nar, yaban mersini gibi meyveler, antioksidanlar ve vitaminler açısından zengindir.
- Baklagiller (nohut, mercimek, fasulye): Yüksek lif içeriği sayesinde kolesterol seviyelerini dengeler ve kalp sağlığını korur.
- Avokado: Sağlıklı yağlar ve potasyum içerir, kalp sağlığını destekler ve kan basıncını düzenler.
- Keten tohumu: Omega-3 yağ asitleri ve lif bakımından zengindir, kalp hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Sarımsak: Kan basıncını düşürmeye ve damar sağlığını iyileştirmeye yardımcı olan sülfür bileşenleri içerir.
- Ferahlatıcı bitki çayları (yeşil çay, papatya çayı): Antioksidanlar ve flavonoidler içerir, kalp sağlığını korur ve damarları rahatlatır.