Omuz Çıkığı Nedir? Omuz Çıkığının Tedavisi

Omuz Çıkığı Nedir? Omuz Çıkığının Tedavisi başlığı altında kaleme alınan makalede, merak edilen soruları cevaplayacağız. Omuz çıkığı, üst kol kemiği yani humerusun tepesindeki top şeklindeki yuvarlak çıkıntının, kürek kemiği yani skapulada yer alan girintiden ayrılmasıyla meydana gelir. Düşme veya omuza alınan bir darbe nedeniyle oluşabilir. Omuzun hareketliliği ve bir top ile yuvadan oluşan bir eklem olması, onu vücutta yerinden çıkması en muhtemel eklem yapar.

Omuz Çıkığı Nedir?

Omuz çıkığı; üst kol kemiği yani humerusun tepesindeki top şeklindeki yuvarlak çıkıntının, kürek kemiği yani skapulada yer alan girintiden ayrılmasıyla meydana gelir.

Kemikleri bir arada tutan dokular; kaslar, kasları kemiklere bağlayan tendonlar ve omuz kemiğini kürek kemiğine bağlayan bağlar da dahil olmak üzere, bazen yaralanır. Ayrıca kemiklerin uçlarını örten ve koruyan elastik bir doku olan kıkırdağın yırtılması da mümkündür.

Kısmi omuz çıkığı ya da omuz subluksasyonu, üst kol kemiğinin yalnızca bir kısmının yuvasından çıkması anlamına gelir.

Omuz Neden Yerinden Çıkar?

Omuz eklemi, bir yuva içindeki topa benzer bir mekanizmaya sahip, kol kemiğinin yuvarlak tepesinin kürek kemiğindeki bir oyuğa oturduğu, vücuttaki en hareketli eklemdir. Omuz eklemi birkaç yöne dönebilir. Bu hareketlilik, kaslar, tendonlar ve bağlarla sabitlenmiş olsa bile omuzu dengesiz bırakabilir. Vücuttaki tüm eklemler arasında omuz, yerinden çıkma olasılığı en yüksek olan eklemdir

Omuz çıkığına genellikle düşme veya omuza alınan bir darbe neden olur. Bu durum spor aktiviteleri sırasında meydana gelebilir. Omuz çıkıkları, küçük çocuklara göre gençlerde daha yaygın görülür.

Omuz Çıkığının Belirtileri Nelerdir?

Omuz çıkığının belirtileri aşağıdakiler gibidir:

• Omuzda aşırı ağrı ve/veya zayıflık
• Şişme
• Morarma veya kızarıklık
• Kas spazmları
• Kol, el veya parmaklarda uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük
• Kolun hiç hareket edememesi veya kolu hareket ettirmede zorluk yaşamak.
• Omuzun gözle görülür şekilde yerinde olmaması

Omuzunun Çıktığını Düşünen Kişi Ne Yapmalıdır?

Kişi, omuzunun yerinden çıktığını düşünüyorsa aşağıdaki adımları uygulayabilir:

• Kolu hareket ettirmemeli ve vücuda yakın tutmalıdır. Omuz tekrar yerine oturtulmaya çalışılmamalıdır. Çünkü bunu yapmak kan damarlarına, kaslara, bağlara ve sinirlere zarar verebilir.
• Yaralı bölgeye buz uygulanmalıdır. Buz, şişliği hafifletebilir ve ağrıyı azaltabilir.

• Ağrı için ibuprofen, naproksen veya asetaminofen alınabilir. Özellikle kalp ya da böbrek hastalığı, yüksek tansiyonu, mide ülseri veya iç kanaması olan hastalar için ağrı kesici ilaç almadan önce bir doktora danışmak her zaman en iyisidir.

Omuz Çıkığı Nasıl Teşhis Edilir?

Acil serviste doktora, şüpheli çıkığın nasıl meydana geldiği ve omuzun geçmişte de çıkıp çıkmadığını söylemek gerekir. Doktor ağrıyı azaltmak için kas gevşeticiler verebilir.

Doktorun isteyebileceği testler arasında X-ışınları, doku hasarını tespit etmek için manyetik rezonans görüntüleme (MR) taraması veya X-ışınında görülmeyen kırık kemikleri ortaya çıkaran bilgisayarlı tomografi (CT) taraması yer alır. Doktor, sadece kol kemiğinin üst kısmını eliyle muayene ederek bile bir çıkığı tespit edebilir

Omuz Çıkığı Nasıl Tedavi Edilir?

Bir omuz çıkığı teşhis edilirse, doktor dikkatli bir şekilde kol kemiğini tekrar omuz yuvasına yerleştirecek ve "kapalı redüksiyon" adı verilen bir işlemle doğru hizaya getirecektir. Bu yöntem ameliyat gerektirmediği için kapalı olarak adlandırılır.

• Spazmlar başlamadıysa hastanın ağrı kesici kullanmasına gerek kalmayabilir. Doktor hastaya sakinleştirici verebilir ve omuzu ilaç yardımıyla uyuşturabilir. Omuz tekrar yerine oturduğunda, şiddetli ağrı neredeyse anında durur. Doktor, redüksiyonun başarılı olduğundan emin olmak için başka bir röntgen daha çekecektir.
• İyileşmeyi desteklemek ve ağrıyı en aza indirmek için en az bir hafta atel veya askı takılması gerekebilir. Doktor, yaralı omuza günde 3 veya 4 kez buz uygulanmasını önerebilir. Omuzun gerilmemesi veya donmaması için hafif egzersizler yapılması gerekebilir. Birkaç hafta sonra, yaralı omuz genellikle tekrar normal şekilde çalışacaktır.

• Doktor yaralanmadan yaklaşık bir hafta sonra hastanın; omuz kemiklerini, kaslarını, tendonlarını ve bağlarını kontrol edecek bir ortopediste görünmesini isteyebilir. Omuz iyileştikten sonra bir fizyoterapist, omzu germek ve hareketliliği geri kazandırmak için egzersizler verir. Daha sonra fizyoterapist, omuz kaslarını ve bağları güçlendiren egzersizleri de bunların yanına ekler. Bu rehabilitasyon, gelecekteki omuz çıkıklarını önlemeye yardımcı olur.

Omuzu zorlayacak sporlara, bahçe işleri, ağır kaldırma veya omzun yukarısına uzanma gibi faaliyetlere devam etmeden önce mutlaka doktora danışılmalıdır.

Omuz Çıkığı İçin Ameliyat Gerekir mi?

Özellikle de omuz ilk kez yerinden çıkmışsa, genellikle ameliyat gerekmez. Eğer kemikler veya tendonlar yaralanmışsa, doktor ameliyatın gerekli olduğuna karar verebilir. Genç sporcular arasında yaygın olduğu üzere omuz birden fazla kez yerinden çıkarsa, doktorlar kol kemiğini kürek kemiğine bağlı tutan bağları cerrahi olarak onarabilir veya sıkılaştırabilir.

Tedavi Sonrası Hangi Durumlarda Doktorla İletişime Geçmek Gerekir?

Omuzda, kolda veya elde zamanla kötüleşen şişlik ya da ağrı olursa veya kol ya da elde morarma görülürse doktora başvurulmalıdır. Yüksek ateş de başka bir uyarı işaretidir. Yara beklendiği gibi iyileşmezse, doktor daha önce görülmeyen doku yırtıklarını tespit edebilmek için bir tarama isteyebilir.

Omuz Çıkığını Önlemenin Bir Yolu Var mıdır?

Omuz çıkıklarını önlemek için sporcular, spor aktiviteleri sırasında koruyucu giysiler giyebilirler. Oyun sırasında çocuklar ve hatta yetişkinler, kollarını aşırı şekilde çeken hareketlerden kaçınmalıdır.

Omuz Çıkığının Uzun Dönem Etkileri Nelerdir?

Omuz bir kez yerinden çıktığında, tekrar yerinden çıkma olasılığı normalden daha yüksektir. Ayrıca sonraki her yaralanmada omuzun yerinden çıkması daha kolaydır. Omuz eklemini çevreleyen bir grup kas ve tendon olan rotator manşetin, omuz çıkığı geçirmiş yaşlı hastalarda yırtılma olasılığı daha yüksektir. Durum kronikleşirse, bir korse kullanmak bazen yardımcı olabilir.