Manuel Terapi Nedir? Faydaları Nelerdir? başlıklı yazımızda, konuya dair detaylara değineceğiz. Genellikle araba kazaları, yaşlanma, spor yaralanmaları, doğum kusurları, işle ilgili yaralanmalar veya sadece kötü duruşun (postür) bir sonucu olarak, birçok insan sırt ağrısı ve boyun ağrısı veya gerginliği yaşar. Kişiler genellikle, ağrısız bir hayata dönme niyetiyle rahatlamak için bir fizyoterapistin yardımına başvururlar. Zaman zaman terapistler, manuel terapi önerebilir. Manuel terapi konusunda eğitim almış fizyoterapistler, ağrıyı ve gerginliği hafifletmek ve bireylerin günlük yaşamlarına dönmelerine yardımcı olmak için bu benzersiz, uygulamalı yöntemi reçete ederler.
Manuel terapi, cihaz veya makinelerin yardımı olmadan belirli, uygulamalı teknikleri kullanan özel bir fizik tedavi yöntemidir. Uluslararası Ortopedik Manipülatif Fizyoterapistler Federasyonu (IFOMPT) manuel terapiyi şu şekilde tanımlamaktadır.
Manuel terapi, yetenekli eller ile aşağıdaki etkilerden herhangi birini veya tümünü üretmeyi amaçlar:
Manuel fizik tedavi genellikle iki tür hareket içerir: Yumuşak doku çalışması ve eklem mobilizasyonu/manipülasyonu.
Sertifikalı fizyoterapistler genellikle yumuşak doku çalışması yaparlar. Kaslar, sinirler ve tendonlar vücuttaki yumuşak dokulara örnektir. Genellikle masaj tekniklerini içeren yumuşak doku terapisi, kas gerginliğini gevşetmek, yara dokusunu parçalayıp iyileştirmek, iltihabı azaltmak, ağrıyı hafifletmek veya dolaşımı teşvik etmek için yumuşak dokulara basınç uygulanmasını içerir.
Manuel terapi, ağrıyı azaltmak ve vücudun düzenli işleyişine dönmesine yardımcı olmak için sıklıkla eklem mobilizasyonu ve manipülasyonunu da içerir. Robert Daul, eklem mobilizasyonu ve manipülasyonunu şu şekilde tanımlamaktadır:
Bu teknik kemikleri ve eklemleri bükmek, çekmek veya itmek için hızı (yavaştan hızlıya), kuvveti (nazikten kuvvetliye) ve mesafeleri (genlik olarak adlandırılır) değişen ölçülü hareketler kullanır. Bu, bir eklemin etrafındaki sıkı dokuları gevşetmeye, bir eklem ve çevresinde yer alan dokudaki ağrıyı azaltmaya ve esnekliği artırmaya yardımcı olabilir.
Manuel terapi özellikle akut ve kronik sırt ağrılarının giderilmesinde faydalı olabilir. Kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları nedeniyle hareket açıklığı olmayan eklemler önemli rahatsızlıklara ve günlük işleri tamamlayamamaya neden olabilir. Manuel terapi teknikleri, hareketliliğin yeniden sağlanmasını ve gerginliğin azaltılmasını içerir.
Eklem sorunlarından kaynaklanan kronik sırt ağrısı, eklem manipülasyonu ve mobilizasyon ile ele alınabilir. Bununla birlikte, genellikle yumuşak doku yaralanmasından kaynaklanan akut sırt ağrısı, yumuşak doku çalışmasıyla giderilebilir.
Manuel terapinin varlığı, binlerce yıl boyunca tüm dünyaya yayılmıştır. İlk olarak M.Ö. 400'lü yıllarda Avrupa'da görülmesine rağmen, uygulama dünya genelinde paralel olarak gelişmiştir. 19. yüzyılda, çeşitli geçmişlerden gelen tıp uzmanları manuel terapinin etkilerini ciddi olarak düşünmeye başladı. Tekniğin popülaritesi arttıkça, öncelikle alternatif sağlık toplulukları içinde omurga ve kas-iskelet sistemi sorunlarının tedavisinde kullanıldı. Tıp alanındaki profesyoneller genellikle tekniğin lehinde ya da aleyhinde güçlü görüşlere sahipti.
Fizyoterapistler manuel terapiyi keşfetmeye ve etkili bir şekilde kullanmaya başladıktan sonra, tekniğin kabulü hızla yayıldı. Günümüzde birçok fizyoterapist özel manuel terapi eğitimi almaktadır.
Manuel terapi genellikle akut ve kronik sırt ağrısı da dahil olmak üzere omurgadan kaynaklanan sorunlar için kullanılır. Bununla birlikte, teknik genellikle aşağıdakiler başta olmak üzere çok çeşitli sorunları tedavi etmek için uygulanır:
Herhangi bir manuel terapi (veya diğer fizik tedavi) tekniğine başlamadan önce, terapist genellikle daha fazla komplikasyon oluşmayacağından emin olmak için hastanın kemiklerinin, kaslarının ve kan ve sinir kaynağının tam bir değerlendirmesini yapacaktır. Değerlendirme sonuçlarına bağlı olarak, fizyoterapist aşağıda bahsedilen ancak bunlarla sınırlı olmayan teknikleri uygulamayı seçebilir.
Yumuşak doku mobilizasyonu: Yumuşak doku mobilizasyonu genellikle fibröz kas dokusunu parçalamak ve kas gerginliğini gevşetmek için kullanılır. Örneğin, bir terapist sırt yaralanmasından kaynaklanan yara dokusu birikimi etrafında yumuşak doku mobilizasyonu uygulayabilir. Tekniğin kendisi, hedef kas sistemi etrafında tekrarlanan germe ve basınçtan oluşur.
Eklem mobilizasyonu: Eklem mobilizasyonu, kısıtlı bir eklemi gevşetmek ve hareket aralığını artırmak için uygulanır. Ağrısız teknik, hedef eklemin bariyerine hareket hızı ve mesafesi sağlamayı yavaşlatmayı içerir. Eklem mobilizasyonu genellikle dinlenme ve buz uygulamanın geçici olarak hafiflettiği kas ağrılarında kalıcı rahatlama sağlar çünkü sorunun kaynağı eklemin kendisidir.
Gerilme-karşı gerilme: Bu teknik, anormal nöromüsküler reflekslerden kaynaklanan yapısal ve postüral sorunları düzeltir. Tekniğin uygulanması son derece naziktir. Bu nedenle, terapistler bu tekniği akut veya hassas sırt sorunlarını tedavi etmek için çok ağrılı diğer prosedürlerin yerine tercih edebilirler.
Kas enerjisi teknikleri: Kas enerjisi teknikleri, eklemleri harekete geçirmek ve kısalmış kasları uzatmak için bir karşı kuvvete karşı kasın istemli kasılmasını kullanır. Robert Daul, kas enerjisi tekniklerini şöyle açıklıyor:
3-5 saniyelik bir kasılmanın ardından operatör eklemi yeni bariyerine götürür ve burada hasta tekrar bir kas kasılması gerçekleştirir. Bu işlem iki veya daha fazla kez tekrarlanabilir. Bu teknik, operatörün tüm işi yaptığı pasif bir prosedürün (eklem mobilizasyonları gibi) aksine aktif bir prosedür olarak kabul edilir. Kas enerjisi teknikleri genellikle hasta tarafından iyi tolere edilir ve eklemi zorlamaz.