Holep (Lazer) Yöntemi ile Prostat Ameliyatı

Holep (Lazer) Yöntemi ile Prostat Ameliyatı başlıklı yazımız ile huzurlarınızdayız. Holmium Lazerle Prostat Enükleasyonu (HoLEP), iyi huylu prostat büyümesi (BPH) olan erkekler için uygulanan bir tedavi yöntemidir. Lazer cerrahisi, idrar akışındaki tıkanıklıkları giderir. Bu tedavi, vücutta herhangi bir kesiye ihtiyaç duymadan uygulanır. Holep, ABD'de ve Avrupa’da son yıllarda giderek yaygınlaşan ve avantajları sebebiyle prostat büyümesi cerrahisinde “Altın Standart” olmayı başaran bir yöntemdir. Holep yöntemi ile 'Prostat Büyümesi Tedavisi' işleminde kullanılan holmiyum lazer, yüksek teknoloji gerektiren bir alt yapı istediğinden ülkemizde sınırlı sayıdaki merkezde uygulanabilmektedir. Bunlardan bir tanesi de Bursa Özel Medicabil Hastanesi'dir.

HoLEP (Lazerle Prostat Ameliyatı) Nedir?

Holmium Lazerle Prostat Enükleasyonu (HoLEP), iyi huylu prostat büyümesinin bir sonucu olan idrar akışının bozulmasını ya da tıkanmasını tedavi etmek için kullanılan bir tür lazer ameliyatıdır. İyi huylu prostat büyümesine (BPH) sahip erkeklerde prostat bezi kanserli değildir ancak büyümüş durumdadır. Büyümüş bir prostat; sık idrara çıkma, idrar yapamama, idrara çıkmada zorluk veya mesane kontrolünün kaybı gibi bir dizi idrar yolu semptomuna neden olabilir.

HoLEP, 1990'larda lazer buharlaştırma ve prostatın transüretral rezeksiyonu gibi diğer cerrahi seçeneklerle karşılaştırıldığında, iyi huylu prostat büyümesine bağlı üriner obstrüksiyon için daha etkili ve potansiyel olarak daha az maliyetli bir cerrahi olarak geliştirilmiştir.

HoLEP (Lazerle Prostat Ameliyatı) Nasıl Çalışır?

Holmiyum lazer, çeşitli ürolojik ameliyatların gerçekleştirilmesinde özellikle etkili olduğu tespit edilmiş olan cerrahi bir lazerdir. HoLEP prosedüründe lazer, idrar akışını engelleyen büyük hacimli prostat dokusunu kesmek ve çıkarmak için kullanılır.

Kimler HoLEP’e İhtiyaç Duyar?

İyi huylu prostat büyümesi, 60 yaşın üzerindeki erkeklerin yüzde 40'ından fazlasında görülür ve idrar yapma zorluğu da dahil olmak üzere idrara çıkma sorunlarının önde gelen nedenidir. Erkekler yaşlandıkça bu durumun semptomları kötüleşebilir. İyi huylu prostat büyümesinden kaynaklanan birçok idrar tıkanıklığı vakası ameliyatsız tedavi edilebilse de bu tür tıbbi tedavilerden fayda görmeyen hastalarda idrar retansiyonu, idrar yolu enfeksiyonları ve mesane taşları gibi uzun vadeli sorunlardan kaçınmak veya bunlarla başa çıkmak için sonunda ameliyat gerekebilir. HoLEP için uygun olan hastalar, oldukça büyümüş prostatları nedeniyle genel olarak semptomatiktirler.

Aşağıdaki durumlarda hastalar, HoLEP yöntemi ile tedavi için uygun bir aday olmayabilirler:

• Kanama problemleri yaşayanlar.
• Daha önce belirli tipte prostat tedavileri görmüş olanlar.
• Bacaklarını kaldırarak sırt üstü yatamayacak durumda olanlar (Çünkü bu pozisyon,işlem için gereklidir).

HoLEP (Lazerle Prostat Ameliyatı) Öncesinde Neler Olur?

• Ameliyat öncesi inceleme; semptomların şiddetini belirlemek için ayrıntılı bir tıbbi geçmişin öğrenilmesinin yanı sıra fiziki muayeneyi, dijital rektal muayeneyi (prostatı hissetmek için parmak kullanılarak), idrar akış hızının ölçümünü ve idrar yaptıktan sonra mesanede ne kadar idrar kaldığını görmek için yapılacak bir testi içerecektir. Bunlar, idrar yolunun tıkanma seviyesinin belirlenmesine yardımcı olacaktır.
• Laboratuvar testleri, kan tahlillerini, olası PSA (prostata özgü antijen) seviyesini ve idrar tahlilini içerecektir. Yüksek PSA seviyelerinde, kanser olmadığından emin olmak için bir biyopsi (doku örneği) alınabilir.
• Prostat bezindeki büyüme miktarını ölçmek için transrektal ultrason yapılabilir. Bu test, dijital rektal muayeneden daha doğrudur ve tıbbi ekibin ameliyatı gerçekleştirmek için ne kadar zamana ihtiyaç duyacağını tahmin etmesine yardımcı olur. Prostatın boyutu ne kadar büyükse, o kadar fazla ameliyat süresi gerekir.
• Prostat ve mesane anatomisini değerlendirmek ve üretral darlıkları (yara dokusu) dışlamak için klinikte sistoskopi (üretra, prostat ve mesane içine kamera ile bakılması işlemi) yapılacaktır.
• Bir hastanın semptomlarına bağlı olarak, mesanenin nasıl çalıştığını değerlendirmek ve prostat dokusunun çıkarılmasının semptomları azaltıp azaltmayacağını belirlemek için ürodinami adı verilen bir test yapılabilir. Bu, mesanede bir kateter ve çeşitli basınç sensörlerini içeren bir teşhis testidir.
• İşlem sırasında ve sonrasında aşırı kanama olmaması için kan sulandırıcı ilaçların ameliyattan 10 gün önce kesilmesi gerekir.
• Ameliyattan önceki gece yarısından itibaren hastaya yiyecek ve içecek verilmez.
• Ameliyattan sonra enfeksiyon riskini en aza indirmek için hastaların ameliyattan iki ila dört hafta önce idrar kültürü yaptırması gerekir.

HoLEP (Lazerle Prostat Ameliyatı) Sırasında Neler Olur?

• HoLEP işlemi, hastanın genel anestezi altında yani prosedür boyunca uykuda olmasını gerektirir. Bir hasta herhangi bir nedenle genel anestezi alamazsa, spinal anestezi de kullanılabilir. Bu yöntem, hastanın uyanık kalmasına izin verir ancak belden aşağısındaki tüm hisleri bloke eder.
• Enfeksiyon olasılığını azaltmak için bir antibiyotik enjeksiyonu yapılır.
• İşlem sırasında hasta bacakları havaya kaldırılmış olarak sırt üstü yatırılır.
• Rezektoskop adı verilen cerrahi bir alet üretradan (mesaneden idrar taşıyan kanal) içeri sokulur. Rezektoskop, cerrahın prostat bezinin iç yapısını ve ameliyat sırasında kesilerin nerede yapıldığını görmesini sağlayan bir kameraya sahiptir.
• Lazer, rezektoskopa yerleştirilir ve genişlemiş prostat dokusunu kapsülden (dış kabuk) çıkarmak ve ardından herhangi bir kan damarını kapatmak için kullanılır. Çıkarılan doku mesanede biriktirilir.
• Lazer rezektoskoptan çıkarılır ve bir morselatör ile değiştirilir. Bu cihaz, mesanede kalan dokuyu emmek için kullanılır.
• Dokunun çıkarılması tamamlandığında rezektoskop geri çekilir ve yerine bir idrar sondası konulur.

HoLEP (Lazerle Prostat Ameliyatı) İşleminden Sonra Neler Olur?

• Hasta gözlem ve kateter bakımı için bir gece hastanede yatırılır.
• Ameliyattan sonra prostattan bir miktar kanama beklenebilir. Çoğu hasta için bu durum yaklaşık 12 saat içinde son bulur. HoLEP işlemimi takiben aşırı kanama nedeniyle kan nakli ihtiyacı olukça nadirdir.
• Ameliyattan sonra idrardaki kanı temizlemek için kateterden sıvı akıtılacaktır.
• İşlemin yapıldığı gün, hasta bunu güvenli bir şekilde yapabildiğinde, yemesine ve içmesine izin verilir.
• Aşırı kanama yoksa kateter genellikle ameliyattan sonraki sabah çıkarılır. Kateter çıkarıldıktan sonra hasta en az 2-3 kez düzgün bir şekilde idrarını yapabiliyorsa kateter olmadan evine gidebilir. İdrarını yapamıyorsa, katater tekrar takılır ve bir hafta sonra çıkarılır. Üretradaki yara dokusu gibi bazı durumlarda, katater ameliyattan sonra bir hafta boyunca kalabilir ve daha sonra klinikte çıkarılır.
• Başlarda idrara çıkma ağrılı olabilir ve normalden daha sık gerçekleşebilir. Birkaç gün içinde bir miktar iyileşme kaydedilene kadar semptomları hafifletmek için ilaçlar kullanılabilir. Katater çıkarıldıktan sonra hastalar bol sıvı içmeye teşvik edilir. Bu sıvı, idrardaki kanı daha verimli bir şekilde temizlemeye yardımcı olur.
• Sık idrara çıkma, idrara çıkmada aciliyet ve geceleri idrar yapmak için uyanma gibi semptomların kalıcı olarak düzelmesi birkaç ay alabilir çünkü mesanenin prostat dokusunun çıkarılmasına uyum sağlaması gerekir ve pelvik bölgedeki kas kontrolü ameliyatla zayıflayabilir.

HoLEP’in Avantajları Nelerdir?

HoLEP'in dünyanın birçok farklı yerinde kullanılması güvenli ve etkili bir prosedür olduğunu göstermiştir. Birçok çeşit iyi huylu prostat büyümesi ameliyatı olmasına rağmen HoLEP, çok büyümüş prostatlarda bile vücutta herhangi bir kesi yapmadan büyük miktarda doku çıkarabilmesi, kanama riskini azaltması ve patoloji için doku sağlaması gibi (kanser olup olmadığının tespiti amacıyla) benzersiz avantajlara sahiptir. Bu özelliğiyle ameliyat sırasında kan nakli ihtiyacını azaltır, hastanede kalış süresini bir veya iki güne indirir ve tekrar tedavi ihtiyacı riskini düşürür.

Holep yönteminin avantajları şunlardır:

• Açık cerrahi gerektirecek kadar büyük prostatı olanlarda kapalı ameliyat mümkün hale gelir.
• Klasik kapalı prostat ameliyatına göre daha az kanama oluşturur.
• Daha çabuk iyileşme ve normal hayata dönüş sağlar.
• Ameliyat sonrası prostat büyümesinin tekrarlama ihtimali çok daha azdır.
• Greenlight gibi lazer ameliyatlarından farklı olarak patoloji tanısı için doku alınabilir.
• Ameliyat sonrası PSA kan değerinde düşüş çok daha fazladır.
• Kan sulandırıcı kullanan hastalarda diğer yöntemlere göre daha güvenlidir.

HoLEP’in Yan Etkileri Nelerdir?

HoLEP işleminin en yaygın yan etkileri şunlardır:

• İdrar yaparken geçici yanma ve kanama. Ameliyattan haftalar sonra bile idrarda bir miktar kan görülebilir. Bu genellikle ciddi bir durumun göstergesi değildir, sadece iyileşme sürecinin henüz bitmediğini gösterir.
• Ameliyattan hemen sonra tüm hastalarda üriner inkontinans adı verilen idrar kaçırma (idrar akışını kontrol edememe) hali beklenir ve hastaların ilk birkaç gün ya da birkaç hafta boyunca ped takmaları gerekir. Bu durum genellikle birkaç hafta içinde düzelir. Kegel egzersizleri yapmak; öksürme, hapşırma veya ağırlık kaldırma gibi kuvvet gerektiren ya da basınç uygulayan durumlardan kaynaklanan sızıntıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Bu gibi eylemler sonrası yaşanan uzun süreli sızıntı oranı düşüktür. Hastalarda idrara çıkmada aciliyet sorunuyla birlikte sızıntı da yaşanabilir ve bu durum ilaçlarla tedavi edilebilir. Üriner inkontinansı riski; yaş, prostat büyüklüğü, belirtiler ve diğer tıbbi problemler gibi çeşitli faktörlere bağlı olabilir.
• Geriye boşalma adı verilen durum da HoLEP’in yan etkilerinden biri olabilir. Vakaların yüzde 75'inde, ameliyat sonrası cinsel aktivite sırasında hasta, boşalma esnasında herhangi bir sıvı görmez.
• Erektil fonksiyon (sertleşme) genellikle önemli ölçüde etkilenmez. Hastaların küçük bir yüzdesi erektil fonksiyonda iyileşme bildirirken, küçük bir yüzde erektil fonksiyonda azalma bildirmiştir.

HoLEP’in Riskleri veya Komplikasyonları Nelerdir?

• Üretra yaralanması veya daha sonraki bir tarihte yara dokusu gelişimi.
• Prostat kapsülünün yaralanması (genel olarak daha uzun kateterizasyonla tedavi edilir).
• Mesane veya üreteral açıklıklarda (böbreklerden gelen idrarın dışarı aktığı yer) yaralanma.
• Mesane, testis veya böbrek enfeksiyonu.
• Kanama nedeniyle kan nakli veya yeniden ameliyat ihtiyacı.
• Ameliyattan sonra tüm semptomların giderilememesi ve/veya uzun süreli kateterizasyon ihtiyacı.
• Hastaların yüzde 5 ila 15'inin prostat örneklerinde daha önce teşhis edilmemiş prostat kanseri olduğu tespit edilmektedir. Prostat kanseri, HoLEP işleminden sonra tedavi edilebilir.
• Kan pıhtısı, kalp krizi vb. dahil olmak üzere bazı riskler.

HoLEP (Lazerle Prostat Ameliyatı) Sonrası Süreç Nasıldır?

• Ameliyat sırasında çıkarılan doku, herhangi bir anormal bulgu olup olmadığını tespit edebilmek için laboratuvarda test edilecektir.
• Ameliyattan sonra hasta, iyileşmeyi izlemek ve idrar akış hızı, mesane taraması ve semptom skoru gibi testleri tekrarlamak için doktor tarafından görülecektir. Bu testler, ameliyatın etkinliğini ölçer. Genel olarak hastalar, ameliyattan altı hafta ve altı ay sonra doktor tarafından görülürler.
• Pelvik taban egzersizlerine (Kegel egzersizleri olarak da bilinir) mümkün olan en kısa sürede başlanması, üriner inkontinans ile ilgili sorunların iyileştirilmesine yardımcı olabilir.

HoLEP (Lazerle Prostat Ameliyatı) Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

Çoğu hasta işe dönmeden önce evde en az bir hafta dinlenmeye ihtiyaç duyar. Bazı hastalar, özellikle işleri fiziksel olarak yorucuysa, işe geri dönmeden önce üç  haftalık bir iyileşme süresine gereksinim duyarlar. İyileşme döneminde ağır kaldırma girişiminde bulunulmamalıdır, ancak hastaların yürümesi ve hafif aktiviteler yapması beklenir.

Hangi Durumlarda Doktor ile İletişime Geçmek Gerekir?

HoLEP sonrası aşağıdaki durumlarla karşılaşıldığında doktor ile iletişime geçilmesi gerekir:

• Artan idrar sıklığı, ağrı veya idrar yapmada ani zorluk yaşanıyorsa.
• Şiddetli kanama veya kan pıhtısı varsa.
• 38.5 dereceden yüksek ateş varsa.