Gıda zehirlenmesi, mikroplarla kontamine olmuş bir yiyeceği tüketme sebebiyle oluşur. Nadiren ciddi bir hal alan ve genellikle bir hafta içinde iyileşen bir rahatsızlık türüdür. Normal şartlarda evde bile tedavi edilebilecek olmasına rağmen gıda zehirlenmesi, göz ardı edilebilecek kadar da basit bir durum değildir. Bunun için önce gıda zehirlenmesi olup olmadığınızdan emin olmanız gerekir.
Gıda Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Gıda zehirlenmesinin başlıca belirtileri şunlardır:
- Kendini hasta hissetmek ve mide bulantısı yaşamak
- İshal ve kusma
- Karın krampları
- 38 derece veya üzeri yüksek ateş
- Genel olarak kendini iyi hissetmeme hali (Örneğin yorgun hissetme, ağrı çekme ya da titreme gibi)
Gıda zehirlenmesi semptomları genellikle enfeksiyona neden olan gıdayı yedikten sonra birkaç gün içinde, bazen birkaç saat sonra, kimi durumlarda ise birkaç hafta sonra başlayabilir.
Gıda Zehirlenmesi Durumunda Ne Yapmak Gerekir?
Gıda zehirlenmesi yaşadığınızda genellikle kendinizi veya çocuğunuzu evde tedavi edebilirsiniz. Gıda zehirlenmesi semptomları genellikle bir hafta içinde geçer. Dikkat edilmesi gereken en önemli konu, su kaybını önlemek için bol miktarda su içmek ve sıvı tüketmektir. Bununla birlikte emin olunamayan ve semptonların ağır seyrettiği durumlarda en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmek en güvenilir yoldur.
Hastalık hali sona erdikten sonra en az 2 gün kadar okuldan veya işten uzak durulmalıdır.
Gıda Zehirlenmesi Neden Olur?
Gıda zehirlenmesi, mikroplarla kontamine olmuş bir yiyeceği tüketme sebebiyle oluşur.
Bu, yemeğin aşağıdaki durumlarından kaynaklanabilir:
- İyice pişirilmemiş veya yeniden ısıtılmamışsa,
- Doğru şekilde saklanmamışsa (Örneğin doğru dondurulmamış veya soğutulmamıştır),
- Çok uzun süre dışarıda bırakıldıysa,
- Hasta veya ellerini yıkamamış biri tarafından hazırlandıysa,
- Son kullanma tarihinden sonra tüketildiyse.
Bu durumdaki türlü yiyecek gıda zehirlenmesine neden olabilir.
Gıda Zehirlenmesine Neden Olan Enfeksiyonlar Nelerdir?
Gıda zehirlenmesine genellikle şu enfeksiyonlar neden olur:
- Kampilobakter bakterileri
- Salmonella bakterisi
- Koli basili (E. coli) bakterisi
- Norovirüs
Gıda Zehirlenmesinden Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
Gıda zehirlenmesinden korunmak için alınması gereken başlıca tedbirler şunlardır:
- Sebze ve meyveleri yemeden önce bol suyla yıkayın,
- Süt, yumurta, kırmızı et, tavuk, balık gibi çabuk bozulan gıdaları buzdolabında muhafaza edin, dışarıda bekletmeyin,
- Yiyecekleri tüketmeden önce son kullanma tarihine bakın,
- Derin dondurucuda bulunan gıdaları oda ısısında bekleterek değil, buzdolabında çözdürün,
- Dondurulmuş gıdaları çözüldükten sonra tekrar dondurmayın,
- Yemek hazırlamadan önce; kırmızı et, tavuk, balık, yumurta gibi pişmemiş gıdalara temas ettikten sonra ellerinizi sabun ve suyla yıkayın,
- Kırmızı et, balık, tavuk gibi yiyecekler çiğken diğer gıdalara temas etmemesini sağlayın, alışveriş sepetinde ve buzdolabında bu gıdaları diğer yiyeceklerden ayrı tutun,
- Et ve sebze doğrarken her seferinde ya farklı kesme tahtaları ve bıçak kullanın ya da her kullanımdan önce aletleri tekrar yıkayın,
- Tavuk, kırmızı et, balık gibi yiyecekleri iyice pişirin,
- Yeni pişmiş ve tekrar ısıtılan yemekleri, oda ısısında iki saatten fazla bekletmeyin.