Erkek Tipi Kellik (Androjenik Alopesi) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Erkek Tipi Kellik (Androjenik Alopesi) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı yazımızda konuya dair detayları inceleyeceğiz. Erkek tipi kellik (erkek tipi saç dökülmesi) ya da tıbbi adıyla androjenik alopesi, erkekleri etkileyen çok yaygın bir saç dökülmesi türüdür. Erkek tipi kelliğin yedi aşaması vardır. Erken evreler genellikle 30'lu yaşlarda başlar ancak bazı kişilerde ergenlik döneminin sonlarında da belirtiler görülmeye başlayabilir. Tedaviler arasında ilaçlar, saç ekimi, trombosit açısından zengin plazma ve şekillendirme teknikleri yer alır.

Erkek Tipi Kellik Nedir, Aşamaları Nelerdir?

Erkek tipi kellik (androjenik alopesi), erkekleri etkileyen bir saç dökülmesi türüdür. Başı kaplayan deride (kafa derisi) saç dökülmesine neden olur ve saçlar yeniden çıkmaz. Erkek tipi kelliğin diğer belirtileri arasında saçların incelmesi ve saç çizgisinin başın gerisine doğru ilerlemesi yer alır.

Hamilton-Norwood ölçeğine göre erkek tipi kelliğin yedi aşaması vardır. Bunlar:

• Evre 1: Çok az saç dökülmesi veya saç çizgisi çekilmesi vardır veya hiç yoktur.
• Evre 2: Kulaklar ve alın (şakaklar) arasındaki derinin yakınında hafif saç dökülmesi vardır.
• Evre 3: Şakakların etrafında derin saç çizgisi çekilmesi vardır ve saç çizginiz "M" veya "U" şeklinde olabilir.
• Evre 4: Çok derin saç çizgisi çekilmesi ve başın tepesinde saç kaybı vardır.
• Evre 5: Saç çizgisindeki çekilme tepedeki kel noktaya bağlanır.
• Evre 6: Şakaklar ve başın tepesi arasındaki saçlar incelmiş veya yok olmuştur.
• Evre 7: Başın tepesinde hiç saç yoktur ve başın yan tarafında ince bir saç bandı vardır.

Erkek Tipi Kellik (Erkek Tipi Saç Dökülmesi) Kimleri Etkiler?

Erkek tipi kellik tüm erkekleri etkileyebilir ancak erkek tipi kellik insanları etnik kökenlerine göre farklı şekilde etkiler. Kişi beyazsa erkek tipi kellik yaşama ihtimali daha yüksektir. Bunu Afro-Karayipler takip eder. Çin veya Japon kökenlilerin erkek tipi kellik yaşama ihtimali daha düşüktür. Erkek tipi kellik genel olarak Amerikan Yerlilerini, Kanada Kızılderililerini ve Alaska Yerlilerini etkilemez.

Kişinin aile geçmişinde erkek tipi kellik varsa kendisinin de erkek tipi kellik yaşama ihtimali daha yüksektir. Yani kişinin büyükbabasında, babasında veya erkek kardeşlerinde erkek tipi kellik varsa, kendisinin de bu hastalığa sahip olma ihtimali daha yüksektir.

Erkek Tipi Kellik Anne Tarafından mı Baba Tarafından mı Geçer?

Kişinin annesinin babasında (anne tarafından dede) erkek tipi kellik varsa o kişide de erkek tipi kellik olma ihtimali yüksektir. Bununla birlikte, erkek tipi kellik ile baba arasında da bir bağlantı olabilir. Eğer kişinin babası kelse, onda da erkek tipi kellik görülme ihtimali iki kat daha fazladır.

Erkek Tipi Kellik Ne Kadar Yaygındır?

Erkek tipi kellik tüm erkeklerin üçte ikisini etkiler ve yaşla birlikte bir miktar saç dökülmesi yaşama ihtimali artar.

Erkek Tipi Kellik Vücudu Nasıl Etkiler?

Erkek tipi kellik, kafa derisinde saçların dibindeki küçük çöküntülerin (saç folikülleri) genellikle belirli bir düzende yavaş yavaş küçülmesine neden olur. Saç kökleri küçüldükçe, tek tek saçlar incelir ve kısalır. Zamanla bu saçlar hiç çıkmamaya başlar.

Erkek tipi kellik fiziki sağlığı etkilemez ancak kişiyi psikososyal (toplumun ve sosyal grupların düşüncelerini ve duygularını nasıl etkilediği) ve psikolojik (kendisi ve davranışları hakkında nasıl düşündüğü) olarak etkileyebilir. Duygusal stres, anksiyete ve depresyon yaşanabilir.

Erkek Tipi Kellik Belirtileri Nelerdir?

Erkek tipi kellik belirtileri aşağıdakiler gibidir:

• Kafanın tepesinde saç incelmesi veya dökülmesi
• Şakakların yakınında saç incelmesi veya dökülmesi
• Saç çizgisinde gerileme

Erkek tipi kellik fiziki olarak acı vermez. Çoğu kişi erkek tipi kelliğin erken evrelerini 30'lu yaşlarında fark etmeye başlar ancak bu durum gençlik yıllarının sonlarında veya 20'li yaşların başlarında da başlayabilir.

Kafanın tepesinde saç dökülmesi genellikle dairesel bir şekilde oluşur. Saç çizgisinde gerileme genellikle "M" şeklinde görülür. Saç dökülmeye devam ettikçe, tepe ve şakaklardaki saç dökülmesi birleşerek "U" şeklini alabilir.

Erkek Tipi Kelliğe Neler Sebep Olur?

Aşağıdaki faktörler erkek tipi kelliğe katkıda bulunur:

• Yaş: Erkek tipi kellik gelişme ihtimali yaşla birlikte artar. Erkeklerin yaklaşık %25'inde 21 yaşından önce ilk saç dökülmesi belirtileri görülür. 50 yaşına kadar yarısı saç dökülmesi yaşar ve yaklaşık %70'i yaşlandıkça saçlarını kaybeder.
• Hormonlar: Dihidrotestosteron (DHT) bir androjen türüdür. Androjenler, insanların ergenliğe girmesine ve fiziksel olarak olgunlaşmasına yardımcı olan bir grup seks hormonudur. Fiziki gelişmeler yüz, kafa derisi, göğüs, koltuk altı ve cinsel organlarda kıllanmayı içerir. Tıp uzmanları ve araştırmacılar, DHT ile saç köklerinin küçülmesi arasında bir bağlantı olabileceğini düşünmektedir.
• Genetik: Erkeklerin annelerinden miras aldıkları bir X kromozomu ve babalarından miras aldıkları bir Y kromozomu vardır. X kromozomunuzdaki AR geni vücuda androjenlerin nasıl üretileceğini söyler. AR geninin hassasiyeti erkek tipi kelliğin belirlenmesine yardımcı olur.

Erkek Tipi Kellik Bulaşıcı mıdır?

Erkek tipi kellik bulaşıcı değildir.

Erkek Tipi Kellik Nasıl Teşhis Edilir?

Erkek tipi kelliğin fark edilmesi kolaydır. Bu nedenle teşhis için mutlaka bir doktora ihtiyaç yoktur., ancak doktor, kafa derisinin fiziki muayenesi sırasında bunu doğrulayabilir. Kişiye saç dökülmesini ne zaman fark etmeye başladığı ve ailesinde erkek tipi kellik öyküsü olup olmadığı da dahil olmak üzere tıbbi geçmişi hakkında sorular soracaktır. Saç çizginizin şeklini ve incelme veya kelleşme belirtileri gösteren alanları not edecektir.

Erkek Tipi Kellik Teşhisi İçin Hangi Testler Yapılır?

Doktor, kişinin kafa derisini incelemek için dansitometre adı verilen özel bir alet kullanabilir. Dansitometre saç köklerinin kalınlığını ölçer.

Doktor, saç dökülmesinin erkek tipi kellikle ilgili olmadığından şüpheleniyorsa aşağıdakileri yapabilir:

• Kafa derisini enfeksiyon belirtileri açısından inceleyebilir.
• Saçtan bir örnek alır ve analiz için bir laboratuvara gönderir.
• Deri hastalığı olup olmadığını kontrol etmek için kafa derisinden biyopsi alabilir.
• Kan testleri yapabilir.

Erkek Tipi Kelliği Tedavi Etmek İçin Hangi İlaçlar/Tedaviler Kullanılır?

Saç dökülmesi tedavileri aşağıdakileri içerir:

• İlaçlar: Minoksidil gibi kafa derisine uygulanan reçetesiz ilaçlar genellikle erkek tipi kellik için ilk tedavi yöntemidir. Minoksidilin bazı yan etkileri arasında baş ağrısı, kafa derisi tahrişi ve olağandışı saç büyümesi yer alabilir. Finasterid gibi reçeteli bir oral ilaç da erkek tipi kelliği tedavi edebilir. Bazı yan etkileri alerjik reaksiyonlar, testis ağrısı ve erektil disfonksiyonu içerebilir.
• Saç nakli: Bir sağlık hizmeti sağlayıcısı vücudun sağlıklı saç içeren bölgelerinden deri greftleri alır ve bunları kafa derisinin kel veya incelmiş bölgelerine taşır. Yan etkiler arasında kafa derisinde ağrı ve tahriş, yara izi, baş dönmesi, bulantı ve kusma yer alabilir.
• Trombositten zengin plazma: Bir sağlık hizmeti sağlayıcısı vücuttan kan alır, onu işler ve saç büyümesini teşvik etmek için kafa derisine enjekte eder. Yan etkiler arasında kafa derisinde ağrı ve tahriş, baş dönmesi, bulantı ve kusma yer alabilir.
• Şekillendirme teknikleri: Erkek tipi kelliği belirli saç stilleri, peruklar veya saç örgüleri ile gizlemek mümkündür.

Tedaviden Ne Kadar Süre Sonra İyileşme Başlar?

Saç dökülmesinde herhangi bir iyileşme fark etmek için Minoxidil'in günlük kullanımının 2 ila 4 ay sürmesi gerekebilir. Finasterid'i günlük olarak en az 3 ay kullandıktan sonra herhangi bir iyileşme fark etmek mümkün olur. Her iki ilacın kullanılmayı bırakılması, çıkan saçlar yeniden dökecektir.

Bir saç ekiminin iyileşmesi genellikle en az 3 hafta sürer. Tam sonuçları görmek 1 yıl kadar sürebilir. Doğal görünümlü bir sonuç elde etmek için birkaç "rötuş" saç ekimi ameliyatına ihtiyaç duyulabilir.

Trombosit açısından zengin plazma enjeksiyonlarının iyileşmesi genellikle en az 3 hafta sürer. Sonuçları korumak için daha fazla enjeksiyona ihtiyaç duyulabilir.

Erkek Tipi Kellik Nasıl Önlenebilir?

Tıbbi araştırmacılar ve sağlık hizmeti sağlayıcıları erkek tipi kelliği önlemenin herhangi bir yolunu henüz bulabilmiş değiller. Bununla birlikte, saçı sağlıklı tutmaya yardımcı olacak ve saç büyümesini teşvik edebilecek bazı yollar vardır:

• Kişi özellikle vejetaryen veya vegansa ekstra protein tüketmek. Günde 40 ila 60 gram proteine ihtiyaç vardır. Akdeniz diyeti, saç dökülmesini en aza indirmeye yardımcı olabilecek meyve, sebze ve proteinler içerir.
• Vitamin almak. A, B, C, D, E vitaminleri, çinko ve demir dahil olmak üzere bazı vitamin ve mineraller sağlıklı saç, cilt ve kas dokusunun korunmasına yardımcı olur.
• Stresle başa çıkmanın yollarını bulmak. Stres, androjenlerdeki aktiviteyi artırarak erkek tipi kelliğin yavaşlatılmasına katkıda bulunabilir.

Erkek tipi kelliği olan bazı kişiler bunun yaşlanma sürecinin bir parçası olduğunu düşünür ve görünüşünden rahatsız olmaz. Ancak bu durumdan rahatsız olan diğer kişiler için sağlık uzmanları saç dökülmesini yavaşlatmaya veya değiştirmeye yardımcı olabilir.

Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?

Birçok kişi erkek tipi kellik durumunda bir sağlık uzmanına görünmeyi tercih etmez. Ancak saçını korumak isteyenler, kafa derisinde saç dökülmesi fark ettiği anda bir sağlık uzmanına başvurmalıdır.

Doktora Hangi Soruları Sormak Gerekir?

• Bende erkek tipi kellik olup olmadığını nasıl anlayabilirsiniz?
• Eğer erkek tipi kelliğim yoksa, saçlarımın dökülmesine ne sebep oluyor?
• Hangi ilaçları veya tedavileri önerirsiniz?
• İlaçlar ve tedaviler için yan etkilerin tam listesi nedir?
• Daha fazla saç dökülmesini önlemek için başka ne yapabilirim?
• Bir dermatoloğa veya plastik cerraha görünmeli miyim?

Telogen Effluvium ile Erkek Tipi Kellik Arasındaki Farklar Nedir?

Telogen effluvium, saçların kısa bir süre içinde hızla dökülmesini içeren bir saç dökülmesi türüdür. Genellikle vücut fiziksel veya duygusal olarak stresli bir dönemden geçtikten birkaç ay sonra meydana gelir. Telogen effluvium, ani hormonal değişikliklerden de kaynaklanabilir. Telogen effluvium'a bağlı saç dökülmesi genellikle geçicidir ve artık stres yaşanmadığında saçlar genellikle tedaviye gerek kalmadan tekrar uzar.

Erkek tipi kellik, telogen effluviumdan daha kademeli olan bir saç dökülmesi türüdür. Erkek tipi kelliğe neyin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. İlaçlar veya tedavi olmaksızın, erkek tipi kellikten kaynaklanan saç dökülmesi kalıcıdır.

Erkek tipi kellik (erkek tipi saç dökülmesi), çoğu kişiyi yaşlandıkça etkileyen yaygın bir durumdur. Erkek tipi kellik yaşayan birçok kişi bunu yaşlanma sürecinin bir parçası olarak kabul eder ve bir sağlık kuruluşuna başvurmaz ancak bu durum ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir. Erkek tipi kellik belirtilerini fark edildiği anda, özellikle de bu durum stres, anksiyete veya depresyona neden oluyorsa bir sağlık uzmanınıza başvurulmalıdır. Bu durumu durdurabilecek veya tersine çevirebilecek ilaçlar ve tedaviler mevcuttur.