Sinir Sıkışması Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizi okumaktasınız. Sırt ağrısı, boyun tutulması veya kol ve bacak ağrısı, sıkışmış bir sinirin sonucu olabilir. Omurgadaki ve vücudun diğer kısımlarındaki sinirler, çevre dokular tarafından sıkıştırılarak ağrı, uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Çoğu durumda sebep, bel fıtığının omurilikte omurlar arasından dışarı kayması ve bacaktan aşağı inen omurilik sinirine baskı yapmasıdır. Zaman, dinlenme ve evde tedavi, sıkışmış sinirlerin çoğunu rahatlatır ancak bunlar fayda etmediğinde diğer tedaviler de yardımcı olabilir.
Sinir Sıkışması Nedir?
Sinir köklerine baskı yapan çevre dokular vücudun farklı bölgelerinde ağrı, uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Çoğu durumda sebep, bel fıtığının omurilikte omurlar arasından dışarı kayması ve bacaktan aşağı inen omurilik sinirine baskı yapmasıdır.
Sıkışan sinirlerin çoğu boyun (servikal radikülopati), üst orta sırt (torasik radikülopati) veya belden (lomber radikülopati) kaynaklanır. Elde, dirsekte ve bilekte de (karpal tünel sendromu) sinir sıkışması yaşanabilir.
Sıkışmış sinirler vücudun çeşitli bölgelerini etkileyebilir:
- Servikal omurgada sıkışmış bir sinir kişide sert bir boyna sebebiyet verebilir, ağrı ve uyuşma omuz ve kolu etkileyebilir.
- Beldeki sıkışmış bir bel siniri sırtta, kalçalarda ve bacaklarda ağrıya neden olabilir.
- Torasik radikülopati, göğüs bölgesinde ağrıya neden olur. Şiddetli göğüs ağrısı olanlar dikkatli olmalı ve bir doktorla iletişime geçmelidir.
Sıkışmış bir sinir ağrı yapabilir ancak genellikle dinlenme, reçetesiz satılan ilaçlar ve fizik tedavi ile tedavi edilebilir. Çoğu insan sıkışmış bir sinirden tamamen iyileşebilir.
Sıkışmış Bir Sinir Ne Kadar Yaygındır?
Sinir sıkışmaları oldukça yaygındır. Amerika Birleşik Devletleri'nde her yıl 100.000 yetişkinden yaklaşık 85'i sinir sıkışmasından etkilenir. Her yaştan insan sinir sıkışması yaşayabilir ancak 50 yaş ve üzerindeki kişilerde omurgada ve vücudun diğer kısımlarındaki artrit ve dejenerasyon nedeniyle, bu gibi durumlardan muzdarip olma ihtimali daha yüksektir.
Sinir Sıkışması Vücudun Neresinde Oluşur?
Etkilenen sinirlerin konumuna bağlı olarak vücudun her yerinde sinir sıkışması olabilir. Sıkışmış bir sinirin etkilerinin hissedilebileceği en yaygın alanlar aşağıdakiler gibidir:
- Boyun ve omuz (sıkışmış servikal sinirler).
- Sırt ve üst göğüs (sıkışmış göğüs ve bel sinirleri).
- Kol ve dirsek (ulnar sinir üzerindeki baskıdan kaynaklanır, örneğin dirsek bir yere çarpıldığında bu sinirde ağrı hissedilir).
- Bilek ve el (genellikle karpal tünel sendromundan kaynaklanır).
Sinir Sıkışması Kendiliğinden Düzelir mi?
Sıkışan bir sinir kendiliğinden geçebilir ve bu çoğunlukla zamanla olur (normalde dört ila altı hafta). Naproksen, ibuprofen veya asetaminofen gibi ağrı kesici ilaçlar ve dinlenme ile semptomlar iyileştirilebilir. Evde tedavi birkaç gün sonra rahatlama sağlamazsa, bu konuda kişiye daha fazla rehberlik edecek olan bir doktorla iletişime geçmek gerekir.
Sinir Sıkışması Daha Ciddi Sorunlara Yol Açabilir mi?
Sıkışmış bir sinir ciddileşerek kronik ağrıya neden olabilir ve hatta kalıcı bir sinir hasarına yol açabilir. Sıvı birikimi ve şişme, sinirlerde geri dönüşü olmayan hasara neden olabilir. Bu nedenle belirtiler kötüleşirse veya birkaç gün içinde düzelmezse, bir doktorla iletişime geçilmelidir.
Sinir Sıkışmasına Ne Sebep Olur?
Bazı durumlar, doku veya kemiğin bir siniri sıkıştırmasına ve çeşitli semptomlara neden olabilir. Bunlar aşağıdakiler gibidir:
- Romatoid artrit, eklemlerde yakınındaki sinirlere baskı yapabilen iltihaplanmalara neden olabilir.
- Yaşlanma, omurga ve disklerde “aşınma ve yıpranmaya” yol açar. Zamanla omurilik diskleri su içeriğini kaybedebilir ve düzleşebilir. Omurlar (omurilikteki kemikler) birbirine yaklaşır ve buna karşılık vücut, kemik büyümeleri oluşturur. Bu kemik büyümeleri veya çıkıntılar sinirleri sıkıştırabilir.
- Spordan veya kazadan kaynaklanan ani yaralanma, sinir sıkışmasına neden olabilir. Ağır kaldırma, çekme veya döndürme hareketleri bel fıtığına yol açabilir.
- Klavyede uzun süre yazmak gibi yinelenen hareket görevleri, bilekte ve elde strese neden olabilir. Bu durum da karpal tünel sendromuna (koldaki medyan sinire baskı yapan tendon iltihabı) yol açabilir.
- Aşırı kilo, sinir yolunu şişirerek sinirler üzerinde baskı oluşturabilir.
- Ekstra ağırlık sinirlerin sıkışmasına neden olabilir.
- Kandaki yüksek glikoz (şeker) seviyeleri sinirlere zarar verir.
Sinir Sıkışmasının Belirtileri Nelerdir?
- Ağrı (keskin veya hafif bir ağrı).
- Uyuşma.
- Kas güçsüzlüğü.
- Karıncalanma (iğne batması hissi).
- Elde veya ayakta uyuşukluk hissi.
Sinir Sıkışması Nasıl Teşhis Edilir?
Evde geleneksel tedavi yanıt vermiyorsa, sinir sıkışması ile ilgili bir doktora görünmek en iyisidir. Doktor sıkışan sinirin kaynağını bulmak için boynu, kolları, omuzları, bileği ve elleri fiziki olarak inceler. Doktor ayrıca kas zayıflığı arar, reflekslerdeki değişikliği test eder ve hissedilen farklı duyular olup olmadığını araştırır.
Sinir Sıkışması Teşhisinde Görüntüleme Testleri
Doktor, gerekirse sorunun kaynağını takip etmek için aşağıdaki prosedürlerden bir veya daha fazlasının uygulanmasını istenebilir:
- Röntgen: Bir röntgen omuriliğin daralmasını, hizalanması ile ilgili sorunları ve kırıkları gösterebilir.
- Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması: BT, 3 boyutlu görüntüleri ve omurganın bir X ışınından daha fazla ayrıntısını gösterir.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MR): Bir MR, yumuşak dokulardaki hasarın sinir sıkışmasına neden olup olmadığını veya omurilikte hasar olup olmadığını gösterebilir.
- Elektromiyografi (EMG): Sinir iletim çalışmaları ile birlikte bir EMG ile ölçülen kasların elektriksel uyarıları, bir sinirin normal çalışıp çalışmadığını belirlemeye yardımcı olabilir. Bu, doktorun semptomların spinal sinir kökleri üzerindeki baskıdan mı yoksa diyabet gibi başka bir durumdan kaynaklanan sinir hasarından mı meydana geldiğini görmesine yardımcı olur.
Sinir Sıkışması Nasıl Tedavi Edilir?
Tıbbi tedavi (cerrahi olmayan), sıkışmış sinirler için ilk tedavi yöntemidir. Bu tedaviler aşağıdakiler gibidir:
- Zaman ve dinlenme: Birçok insan için zaman, sıkışmış bir sinirin icabına bakar ve tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Ağrı birkaç gün veya hafta içinde kaybolabilir.
- Buz ve sıcak uygulamak: Geçici rahatlama için şişmiş herhangi bir bölgeye yapıldığı gibi buz ve sıcak uygulanabilir.
- Reçetesiz satılan ağrı kesiciler: Asetaminofen ve non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar semptomlara yardımcı olabilir. Non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar ibuprofen ve naproksen içerir.
- Ateller ve boyunluklar (bilek ve el veya boyun için): Doktor, kişi iyileşirken hareketi sınırlamak amacıyla kısa bir süre için yumuşak bir el ateli veya boyunluk takılmasını önerebilir.
- Kortikosteroidler: Doktor, ağrıyı hafifletmek için prednizon gibi güçlü anti-inflamatuar ilaçlar reçete edebilir. Bunlar ağızdan alınabilir veya doğrudan etkilenen bölgeye enjekte edilebilir.
- Fizik tedavi: Esneme hareketleri ve hafif egzersiz, sinirler üzerindeki baskıyı ve küçük ağrıları hafifletmeye yardımcı olabilir. Yaşanılan sinir sıkışması türü için hangi tür egzersizlerin en iyi olduğu konusunda bir doktor veya fizyoterapistle konuşulmalıdır.
Sinir Sıkışmasında Ameliyat
Cerrahi olmayan tedavi sinirler üzerindeki baskıyı hafifletmediğinde, sıkışmış bir siniri tedavi etmede son çare cerrahidir. Spinal sinir sıkışmasını düzelten ameliyat örnekleri aşağıdakiler gibidir:
- Anterior servikal diskektomi ve füzyon: Cerrahlar, omurgadan sinirleri sıkıştıran disk veya kemik mahmuzlarını çıkarır, ardından omurgayı füzyon yoluyla stabilize eder. Füzyonda, omurlar birleşir ve sonunda tek, sağlam bir kemik oluşturur.
- Yapay disk değişimi: Yaralanan diskler omurgadan çıkarılır ve yerine diz veya kalça protezi gibi yapay bir parça konur. Bu, omurgada daha fazla esneklik sağlar.
- Posterior servikal laminoforaminotomi: Lamina, spinal kanalın kemerli kemiğidir. Cerrah, hasarlı bölgeye daha iyi erişim sağlamak için laminayı inceler ve kemik mahmuzlarını ve siniri sıkıştıran dokuları çıkarır.
Bu ameliyatlardan sonra güç ve hareketin tam olarak düzelmesi birkaç ay alabilir. Çoğu insan ameliyattan birkaç gün ila birkaç hafta sonra masa başı işine dönebilir. Ameliyata bağlı olarak, tam aktiviteye dönüş üç ila dört ay sürebilir. Doktor hastaya iyileşme süresi hakkında genel bir fikir verecektir ve bazı insanlar için bu süre çok daha uzun olabilir.
- Karpal tünel sendromu ameliyatı: Elin karpal tünelindeki sinir sıkışmasını azaltmak için iki cerrahi seçenek vardır: Açık (5 cm’lik bir kesik) ve endoskopik (bir veya iki tane 1.2 cm’lik kesikle minimal invaziv). Her ikisi de medyan sinir üzerindeki baskıyı azaltmak için karpal tünel etrafındaki bağı kesmek için yapılır. Açık ameliyatta cerrah bileğe yaklaşık 5 cm’lik bir kesi yapar ve doğrudan bağı keser. Endoskopik yöntemde cerrah bir veya iki küçük kesi yapar ve küçücük bir kamera bu ameliyata rehberlik eder. Bu prosedürler semptomları hafifletir ve bağ, sinirin geçmesi için daha fazla alanla birlikte tekrar büyüyecektir. Tam iyileşme 10 ila 12 hafta sürebilir ancak ameliyattan çok kısa bir süre sonra sınırlı aktiviteleri (araba kullanmak gibi) yapmak mümkündür.
Pek çok insan, evde tedavi ile bir sinir sıkışmasından tamamen kurtulur.
Sinir sıkışmasının neden olduğu ağrı ve diğer semptomlarda birkaç gün sonra hafifleme belirtileri görülmüyorsa bir doktorla iletişime geçilmesi gerekir.