Radikülopati Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Radikülopati Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Radikülopati, sırtta sıkışmış bir sinir boyunca ağrı, uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Servikal, torasik ve lomber olmak üzere üç tip radikülopati vardır. Hangi tipe sahip olunduğu, sıkışan sinirin sırtın neresinde olduğuna bağlıdır.

Radikülopati Nedir?

Radikülopati, omurgadaki sıkışmış bir sinirden kaynaklanır. Daha spesifik olarak, sinir köklerinden biri (sinirlerin omurgaya bağlandığı yer) sıkıştığında veya tahriş olduğunda meydana gelir. Bunun radikülit olarak adlandırıldığı da görülebilir.

Radikülopati, sıkışan sinirin etrafındaki bölgenin ağrılı, uyuşuk veya karıncalı hissedilmesine neden olacaktır.

Sıkışan sinirin omurganın neresinde olduğuna bağlı olarak doktor, radikülopatiyi üç tipten biri olarak sınıflandıracaktır:

• Servikal radikülopati (boyun).
• Torasik radikülopati (üst orta sırt).
• Lomber radikülopati (bel).

Genellikle duruşu iyileştirmek, reçetesiz ilaçlar veya evde fizik tedavi egzersizleri radikülopati semptomlarını hafifletmek için ihtiyaç olan tek şeydir. Bazı radikülopati vakaları hiçbir tedavi olmadan da iyileşir.

Radikülopati ve Miyelopati Arasındaki Farklar Nelerdir?

Hem radikülopati hem de miyelopati omurgayı ilgilendiren ağrılı durumlardır. Radikülopati, omurganın yakınında sıkışmış bir sinir kökünün neden olduğu geçici bir sorundur. Miyelopati ise travma, tümör, dejeneratif hastalık veya enfeksiyon nedeniyle omuriliğin sıkışmasıdır.

Tedavi edilmezse miyelopati zamanla kötüleşebilir ve sinirlerde kalıcı hasara neden olabilir. Radikülopati, zamanla iyileşen ve genellikle tedavi olmaksızın ortadan kalkan geçici bir sorundur.

Ağrıya neyin neden olduğunu söylemek zor olabilir. Bu nedenle, yeni semptomlar fark edildiğinde, özellikle de birkaç günden fazla sürüyorsa, bir doktorla konuşmak önemlidir.

Radikülopati ve Spondiloliz Arasındaki Farklar Nelerdir?

Spondiloliz, omurların (omurgayı oluşturan kemikler) birbirine bağlandığı noktada oluşan bir zayıflıktır. Bu genellikle belde ağrıya neden olan küçük stres kırıklarına yol açabilir. Genellikle büyüme atağı geçiren gençleri etkiler.

Radikülopati omurgadaki kemiklerin yerinden oynamasından kaynaklanabilir ancak ağrı gibi semptomlar kırık bir kemikten değil sinir köklerinin sıkışması veya tahriş olmasından kaynaklanır.

Radikülopati ve Siyatik Arasındaki Farklar Nelerdir?

Hem radikülopati hem de siyatik sıkışmış sinirlerden kaynaklanır. Aralarındaki fark, hangi sinirlerin sıkışarak ağrıya neden olduğudur. Radikülopati, omurga boyunca bir sinir tahriş olduğunda veya sıkıştığında meydana gelir. Siyatik, vücuttaki en uzun sinir olan ve belden başlayıp her bir bacağın arkasına doğru uzanan siyatik sinir sıkıştığında hissedilen ağrı veya rahatsızlıktır.

Radikülopati genellikle sırtın sıkışan sinire yakın bölgesinde ağrı yapar. Siyatik, siyatik sinir boyunca belde ve bacaklarda ağrıya neden olan bir radikülopati türüdür.

Radikülopati Kimleri Etkiler?

Radikülopati herkesi etkileyebilir ancak 50 yaşın üzerindeki kişilerde daha yaygındır.

Radikülopati Ne Kadar Yaygındır?

Radikülopati nadir görülür. Boyun ağrısı ve sırt ağrısı, özellikle de bel ağrısı yaygın sorunlar olsa da bunlar nadiren radikülopatiden kaynaklanırlar.

Radikülopati Vücudu Nasıl Etkiler?

Radikülopatinin vücudu etkilemesinin en belirgin yolu, sıkışan sinirin etrafında neden olduğu ağrı ve diğer semptomlardır.

Belirtilerin ne kadar şiddetli olduğuna ve kişinin hangi tür radikülopatisi olduğuna bağlı olarak oturmak, ayakta durmak veya hareket etmek zor veya rahatsız edici hale gelebilir. Örneğin servikal radikülopatisi olanların boynunu hareket ettirmesi ağrılı ve zor olabilir.

Radikülopati Belirtileri Nelerdir?

Radikülopati belirtileri şunları içerir:

• Etkilenen sinirin etrafındaki bölgede ağrı.
• Karıncalanma.
• Uyuşma.
• Kas güçsüzlüğü.

Belirtilerin nerede yaşandığı, hangi radikülopati türüne sahip olunduğuna bağlıdır.

• Servikal radikülopati: Boyunda ve çevresinde ağrı ve diğer semptomlar olabilir ancak bu semptomlar kollara ve ellere de yayılabilir.
• Torasik radikülopati: Muhtemelen nefes alıp verirken de dahil olmak üzere göğüste ve çevresinde ağrı olacaktır.
• Lomber radikülopati: Beldeki ağrı veya uyuşukluk bacaklara yayılabilir.

Bazı radikülopati semptomları diğer çok daha ciddi sorunlara benzer. Göğüsteki ağrı, nefes alma güçlüğü veya uzuvlardaki uyuşma görmezden gelinmemelidir. Bu belirtiler fark edildiği anda bir doktorla iletişime geçilmelidir.

Radikülopatiye Ne Sebep Olur?

Spinal sinirlerin köklerini sıkıştıran veya tahriş eden aşağıdakiler gibi herhangi bir şey radikülopatiye neden olabilir:

• Düşme veya araba kazası gibi travmalar.
• Omurlardan birinde büyüyen kemik çıkıntıları.
• Bel fıtığı (kaymış, yırtılmış veya şişkin diskler olarak da adlandırılır).

Yaşlanmak dışında doğrudan bir neden olmaksızın da radikülopati geliştirilebilir. Yaşlandıkça kemikler ve omurgadaki diskler şekillerini ve esnekliklerini kaybeder. Bu doğal dejenerasyon ve zayıflama, omurganın bir siniri sıkıştıracak kadar kaymasına neden olabilir.

Radikülopati Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor radikülopati teşhisini fiziki muayene ve görüntüleme testleri ile koyacaktır. Doktor sırta ve omurgaya bakacak, semptomları hakkında kişiyle konuşacak ve hissettiği farklı hisleri soracaktır.

Muhtemelen aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç görüntüleme testinden en az birine ihtiyaç duyulacaktır:

• Röntgen: Röntgen, omurilikteki daralma ve değişen hizalanmanın yanı sıra herhangi bir omurga kırığını da gösterebilir.
• Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması: BT taraması omurganın 3 boyutlu görüntülerini ve röntgenden daha fazla ayrıntısını gösterir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR): MR, yumuşak dokulardaki hasarın sinir sıkışmasına neden olup olmadığını gösterebilir. Ayrıca omurilikteki herhangi bir hasarı da gösterecektir.
• Elektromiyografi (EMG): EMG kaslardaki elektriksel uyarıları ölçer. Bu, bir sinirin olması gerektiği gibi çalışıp çalışmadığını belirlemeye yardımcı olabilir. EMG doktorun semptomların spinal sinir köklerindeki baskıdan mı kaynaklandığını yoksa başka bir durumun mu (diyabet gibi) sinirlere zarar verdiğini bilmesine yardımcı olur.

Radikülopati Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, hangi radikülopati türüne sahip olunduğuna (sıkışan sinirin omurga boyunca nerede olduğuna) ve semptomların ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır. Bazı kişilerin semptomları birkaç gün veya hafta içinde kendiliğinden düzelir ve hiçbir zaman tedaviye ihtiyaç duymazlar.

Tedaviye ihtiyaç varsa bu tedavi aşağıdakilerden bazılarını veya tümünü içerebilir:

• Buz veya sıcak uygulamak: Doktor şişliği azaltmak veya sıkı kasları gevşetmek için sırta ne sıklıkta buz veya sıcak uygulanacağını söyleyecektir.
• Duruşu ayarlama veya fizik tedavi: Omurganın etrafındaki bölgeyi hedef alan esneme hareketleri ve egzersizler sinirler üzerindeki baskıyı ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Genel duruşu iyileştirmek omurga üzerindeki stresi azaltmaya ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Doktor veya fizyoterapist, sahip olunan radikülopati türü için hangi egzersiz türlerinin en iyisi olduğu konusunda kişiye tavsiyede bulunacaktır.

Radikülopati Tedavisinde Hangi İlaçlar Kullanılır?

• Reçetesiz satılan nonsteroid antienflamatuar ilaçlar: Çoğu insan radikülopati semptomlarını tedavi etmek için sadece reçetesiz satılan bu ilaçlara (aspirin veya ibuprofen gibi) ihtiyaç duyar. Bir nonsteroid antienflamatuar ilaç 10 günden daha uzun süre kullanılacaksa önce doktora danışılmalıdır.
• Kortikosteroidler: Doktor ağrıyı hafifletmek için prednizon gibi güçlü anti-enflamatuar ilaçlar reçete edebilir. Bunlar hap olarak alınabilir veya doğrudan sırtın etkilenen bölgesine enjekte edilebilir.

Radikülopati Ameliyatı

Radikülopati tedavisi için ameliyata ihtiyaç duyulması nadirdir. Doktor muhtemelen yalnızca yaşam kalitesini etkileyen ve diğer tedavilere yanıt vermeyen ciddi semptomlar varsa ameliyat önerecektir. Hangi tür ameliyata ihtiyaç duyulacağı ve bundan ne beklemesi gerektiği doktor tarafından açıklanacaktır.

Radikülopati Semptomları Nasıl Yönetilebilir?

Günlük rutini daha rahat hale getirmek için duruşun (postür) nasıl ayarlanması gerektiği konusunda bir doktor veya fizyoterapistle konuşulmalıdır. Radikülopatiyi kötüleştirmeden nasıl rahatça oturulacağı, ayakta durulacağı ve uyunacağı konusunda doktor tavsiyeler verecektir.

Doktor veya fizyoterapist çekirdek kasları güçlendirmek için kişiye esneme hareketleri veya egzersizler gösterirse, bunlar önerilen şekil ve sıklıkta yapılmaya çalışılmalıdır.

Kişi iyileşme sürecindeyken canını yakacak herhangi bir şey yapmamalı, bu konuda kendini zorlamamalıdır. Bu, belirtileri daha da kötüleştirebilir. Kişiye önerilen egzersizler acı veriyorsa doktorla veya fizyoterapistle konuşulmalıdır. Doktor kişiye bu egzersizleri nasıl güvenli bir şekilde yapabileceğini söyleyecektir.

Tedaviden Ne Kadar Süre Sonra Daha İyi Hissedilir?

Radikülopati semptomları tedavi edilmeye başlandığında kişinin zaman içinde kendini daha iyi hissetmesi gerekir. Bazı insanlar birkaç gün içinde daha iyi hisseder ancak bu bazıları için birkaç hafta da sürebilir.

Radikülopati Nasıl Önlenebilir?

Radikülopati nedenlerinin çoğu önlenemez. Omurga sağlığını ve duruşunu korumak, radikülopatiye yol açabilecek dejenerasyonun bir kısmını önlemeye yardımcı olabilir.

Radikülopati Geçirenleri Neler Bekler?

Bir radikülopati atağından sonra tamamen iyileşmek mümkündür. Bu durum çok ağrılı ve rahatsız edici olabilir ancak genellikle geçici bir durumdur.

Radikülopati Ne Kadar Sürer?

Bu, radikülopatiye neyin neden olduğuna ve hangi türünün yaşandığına bağlıdır. Genel olarak, çoğu insan birkaç hafta içinde (veya daha kısa sürede) kendini daha iyi hisseder. Şiddetli semptomlar veya omurgayı etkileyen başka rahatsızlıklar varsa bu süre daha uzun olabilir.

Radikülopati Sonrası İşe veya Okula Gidilebilir mi?

Kişi semptomları kötüleşmeden işini veya okul ödevlerini yapabiliyorsa, radikülopatiden iyileşirken işini veya okulunu aksatması gerekmez. Herhangi bir fiziksel aktiviteye yeniden başlamadan önce mutlaka doktorla konuşulmalıdır.

Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?

Sırtta veya omurgada yeni belirtiler ortaya çıkarsa, özellikle de bunlar birkaç gün içinde kötüleşiyorsa doktorla görüşülmelidir. Pek çok sorun benzer belirtilere sahip olabilir, bu nedenle doktoru hemen ziyaret etmek önemlidir. Böylece doktor, kişinin daha ciddi bir durumu veya yaralanması olmadığından emin olacaktır.

Ne Zaman Acil Servise Başvurulmalıdır?

Bir travma geçirildiyse veya eller, kollar, bacaklar veya boyun normalde hareket ettirilen şekilde hareket ettirilemiyorsa hemen bir acil servise gidilmelidir.

Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?

• Ne tür bir radikülopatim var?
• Hangi tedavilere ihtiyacım olacak?
• Hangi görüntüleme testlerine ihtiyacım olacak?
• Bu durumun iyileşmesi ne kadar sürecek?

Neredeyse herkes hayatının bir döneminde sırt ağrısı yaşar. Ancak ara sıra yaşanan ağrı ve sızılar ile radikülopati gibi ağrılı bir durum arasında fark vardır. Omurganın yakınında bir sorun olduğunu duymak korkutucu olabilir ancak tüm radikülopati türleri tedavi edilebilirdir ve bunlar çok nadiren ameliyat gerektirir. Evde uygulanan tedavilerle ve vücuda iyileşmesi için zaman tanıyarak tam bir iyileşme sağlanabilir.