Pilonidal Kist (Kıl Dönmesi) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Pilonidal Kist (Kıl Dönmesi) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Pilonidal kist (pilonidal sinüs veya kıl dönmesi), içi hava veya sıvı ile dolu yuvarlak bir doku kesesidir. Yaygın olarak görülen bu kist türü kalçanın kıvrımında bulunur ve genellikle bir cilt enfeksiyonundan kaynaklanır. Pilonidal kistler oldukça yaygın bir durumdur ve ABD'de her yıl 70.000'den fazla vaka bildirilmektedir.

Pilonidal Kist Nedir?

Pilonidal kist, içi hava veya sıvı ile dolu yuvarlak bir doku kesesidir. Bu yaygın kist türü kalçanın kıvrımında yer alır ve sebebi genellikle bir cilt enfeksiyonudur. Pilonidal kistler oldukça yaygındır ancak birçok kişi doktorlara bile bundan bahsetmekten utanmaktadır.

Pilonidal kistler ağrıya neden olabilir ve tedavi edilmeleri gerekir. Pilonidal kistler bir kerelik (akut) bir sorun olabildiği gibi kronik (geri dönen) kistler de olabilir. Tedavi edilmezlerse, kronik pilonidal kistler apselere (şişmiş enfeksiyon cepleri) ve sinüs boşluklarına (cildin altındaki boş alanlar) da yol açabilir.

Pilonidal kist (pilonidal kist hastalığı, intergluteal pilonidal hastalık veya pilonidal sinüs olarak da adlandırılır) kalçanın kıvrımında (kuyruk sokumu kemiğinden anüse kadar herhangi bir yerde) meydana gelen bir cilt rahatsızlığıdır. Bir pilonidal kist özellikle otururken son derece ağrılı olabilir.

Bu kistlere genellikle bir cilt enfeksiyonu neden olur ve genellikle bu kistlerin içlerinde batık kıllar bulunur. İkinci Dünya Savaşı sırasında, pilonidal kistler sıklıkla oturan insanlarda daha yaygın olduğu için genellikle "Jeep sürücüsü hastalığı" olarak adlandırılırdı.

Pilonidal Kist Kimlerde Görülebilir?

Herkes pilonidal kiste yakalanabilir ancak aşağıdakiler gibi bazı kişiler daha yüksek risk altındadır.

• Erkekler (erkeklere pilonidal kist teşhisi konma olasılığı kadınlara göre üç ila dört kat daha fazladır)
• Ergenlik ile 40 yaş arasındaki kişiler (ortalama yaş 20 ile 35 arasındadır).
• Bütün gün oturan işçiler (kamyon şoförleri ve ofis çalışanları gibi).
• Aşırı kilolu/obez kişiler.
• Kalın veya sert vücut kılları olan kişiler (bu durum ailesel olabilir).
• Dar kıyafetler giyen kişiler (bu cilt durumunu daha da kötüleştirebilir).

Pilonidal Kist Kalıtsal mıdır?

Bazı durumlarda pilonidal kist kalıtsal olabilir (bir aile üyesinden miras alınabilir). Örneğin ailede sert vücut kılları olması gibi aile geçmişi ile ilgili durumlar, kişinin pilonidal kistlere sahip olup olmadığını belirlemede bir rol oynayabilir

Pilonidal Kist Bulaşıcı mıdır?

Pilonidal kist bulaşıcı olmayan bir cilt rahatsızlığıdır, onu yaymak mümkün değildir (tıpkı bir sivilce gibi). Günümüzde uzmanlar pilonidal kistlerin kıl dönmesinden kaynaklandığına inanmaktadır.

Pilonidal Kiste Ne Sebep Olur?

Uzmanlar henüz pilonidal kistlerin tüm nedenlerini bilmeseler de kalça kıvrımında bulunan kıl dönmelerinin pilonidal kist oluşumuna neden olan bir cilt enfeksiyonuna yol açtığını biliyorlar. Bu durum cilde bir kıymık batması gibi düşünülebilir ancak burada batık olan bir kıldır.

Pilonidal kistler tedavi edilmezse, muhtemelen apse veya sinüs boşluğuna yol açabilir. Bunların her ikisi de cilt enfeksiyonunun kötüye gittiğinin işaretleridir.

Pilonidal Kistin Belirtileri Nelerdir?

Bu belirtilerden herhangi birini fark edilirse hemen tıbbi yardım alınmalıdır:

• Genellikle oturulduğunda daha da kötüleşen ağrı.
• Kalçalar arasında küçük bir çukur veya büyük şiş bir alan. Bu genellikle pilonidal kisttir. Bölgenin kırmızı ve hassas olduğu fark edilebilir.
• İrin veya kan akan bir apse. Bu sıvı kötü kokulu olabilir.
• Mide bulantısı, ateş ve aşırı yorgunluk (halsizlik).

Hamileyken Pilonidal Kist Görülür mü?

Pilonidal kistler erkeklerde çok daha yaygın olmasına rağmen, hamile kadınlarda da görülebilir. Kalçada ağrı hissediliyorsa, bu sadece hamileliğin normal bir rahatsızlığı değil bir pilonidal kistin işareti olabilir. Bu durumda genellikle en iyisi doktora başvurmak ve kontrolden geçmektir.

Pilonidal Kist Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor tam bir fiziki muayene yaparak işe başlayacaktır. Muayene sırasında kalçanın kıvrımları pilonidal kist belirtileri açısından kontrol edilecektir.

Pilonidal kistler çıplak gözle görülebilir olmalıdır. Doktor sivilceye veya dışarı sızan kiste benzeyen bir şey fark edebilir. Eğer öyleyse doktor, aşağıdakiler de dahil olmak üzere hastaya bazı sorular sorabilir:

• Kistin görünümü değişti mi?
• Kistten herhangi bir sıvı boşalıyor mu?
• Başka belirtileriniz var mı?

Çok nadiren doktor, cildin yüzeyinin altında oluşmuş olabilecek sinüs boşluklarını (küçük delikler) aramak için bir bilgisayarlı tomografi (BT) veya MR isteyebilir.

Pilonidal Kist Nasıl Tedavi Edilir?

Kişiye bir veya daha fazla pilonidal kist teşhisi konulursa, bireysel durumuna en uygun tedavi planını alacaktır. Bu tedavi, aşağıdaki gibi çeşitli soruların yanıtlarına bağlı olacaktır:

• Daha önce pilonidal kist geçirdiniz mi?
• Aynı bölgede başka cilt sorunları da (apse veya sinüs gibi) yaşadınız mı?
• Ne kadar çabuk iyileşiyorsunuz?

Belirtilerin ciddiyetine bağlı olarak, pilonidal kisti çıkarmak için ameliyat olmak gerekebilir veya gerekmeyebilir. Ameliyatın yanı sıra aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç başka tedavi yöntemi de mevcuttur:

• Kistin boşaltılması: Bu prosedür doğrudan doktorun muayenehanesinde gerçekleştirilebilir. Enfekte kistteki sıvıyı açmak ve boşaltmak için küçük bir kesi (kesik) yapılacaktır.
• Enjeksiyonlar: Enjeksiyonlar (asidik bir kimyasal bileşik olan fenol) hafif ve orta dereceli pilonidal kistleri tedavi edebilir ve önleyebilir.
• Antibiyotikler: Antibiyotikler cilt iltihabını tedavi edebilir ancak antibiyotikler pilonidal kistleri kendi başlarına iyileştiremez.
• Lazer tedavisi: Lazer tedavisi, aksi takdirde batık haline gelebilecek ve daha fazla pilonidal kistin geri gelmesine neden olabilecek kılları temizleyebilir.

Tedavi beklenirken, cildi rahatlatmak için etkilenen bölgeye sıcak kompres uygulayarak hissedebilecek ağrı yönetilebilir. Ayrıca şişirilebilir bir koltuk veya yatak kullandığında da daha az ağrı hissedilir.

Pilonidal Kist İçin Ameliyata İhtiyaç Var mıdır?

Kişinin kronik bir pilonidal kisti varsa veya daha da kötüleşip cildin altında bir sinüs boşluğu oluşturduysa, bu ciddi bir durumdur ve kisti tamamen çıkarmak için ameliyat olmak gerekebilir. Daha sonra cerrah ya yarayı sararak (gazlı bez yerleştirerek) açık bırakabilir ya da yarayı dikişlerle veya bir deri flebiyle (vücudun sağlıklı bir bölgesinden alınan deri) kapatabilir.

Ameliyat olunduğunda, enfeksiyon kapmaması için yaraya iyi bakmak önemlidir. Doktor kişiye yarasını nasıl temiz tutacağını (bölgeyi tıraş etmek dahil) ve ne kadar süreyle kapalı tutması gerektiğini söyleyecektir. Ayrıca hastaya enfeksiyonun uyarı işaretlerini ve kendisi ile ne zaman iletişime geçmesi gerektiğini de belirtecektir.

Pilonidal Kist Kendiliğinden Geçebilir mi?

Pilonidal kistler bazen kendiliğinden boşalır ve kaybolur. Kişide kronik pilonidal kistler varsa, semptomları zaman içinde gelip gidebilir.

Pilonidal Kistler Tümüyle Tedavi Edilebilir mi?

Pilonidal kistler bazen ameliyatla tedavi edilebilir ve cilt tamamen iyileşebilir. Ancak ameliyattan sonra bile pilonidal kist kronik, geri dönen bir durum olarak kalabilir. Bu, özellikle durum daha da kötüleştiyse veya pilonidal kistler ailede de varsa geçerlidir.

Pilonidal Kistler Nasıl Önlenebilir?

Pilonidal kistlerin oluşmasını önlemek veya geri gelmelerini engellemek için atılabilecek birkaç adım vardır. Bu adımlar şöyledir:

• Kalçayı düzenli olarak yıkamak ve kurulamak (bölgeyi temiz tutmak için).
• Riski azaltmak için kilo vermek (eğer aşırı kiloluysa).
• Bölgeye baskı yapmamak için çok uzun süre oturmaktan kaçınmak (çalışılan iş izin veriyorsa).
• Kalçanın etrafındaki tüyleri tıraş etmek (haftada bir veya daha fazla). Kıl dönmesini önlemek için bir epilasyon ürünü kullanmak da denenebilir.

Pilonidal Kistler Ölümcül müdür?

Pilonidal kist kendi başına ölümcül değildir ancak hissedilebilecek ağrının yanı sıra, bir kistin uzun vadede çeşitli sağlık sorunlarına yol açma ihtimali her zaman vardır. Bu sağlık riskleri şunları içerebilir:

• Aynı bölgede (veya başka bir yerde, ancak tipik olarak kalçanın kıvrımında) bir veya daha fazla geri dönen kist oluşabilir. Kist geri gelirse, kişinin kronik pilondial hastalığı var demektir.
• Sistemik enfeksiyon (bir enfeksiyon vücuda yayıldığında). Vücut genelindeki enfeksiyon hızla hayati tehlike yaratabilir.
• Kanser (özellikle skuamöz hücreli karsinom veya SCC). Skuamöz hücreli karsinom nadiren pilonidal kistten kaynaklanır ancak pilonidal kisti olanlarda da bazen bu tür bir cilt kanseri ortaya çıkabilir. Doktor kişiye pilonidal kist teşhisi koyarsa, bunun kanserli olmadığından emin olmak için genellikle bir örnek alır ve test eder.

Pilonidal kist belirtileri geliştirenler bir doktora görünmelidir.

Pilonidal Kisti Olanların İşyerlerinden İzin Alması Gerekir mi?

Belirtilere bağlı olarak, pilonidal kisti olanların işten bir süre izin alması gerekebilir. Bu hastalık, özellikle de uzun süre oturuluyorsa çok fazla rahatsızlığa neden olabilir. İş yerinde daha rahat olmanın yolları ve pilonidal kistin neden olduğu ağrıyı hafifletmek için tedavi seçenekleri hakkında bir doktorla konuşulmalıdır.

Pilonidal kistin kendisi hayatı tehdit edici olmasa da hızlı bir şekilde yardım alınmazsa tedavisi daha zor hale gelebilir ve kronik bir duruma dönüşebilir. Bu nedenle pilonidal kist belirtilerinin görüldüğü ilk anda muayene olmak önemlidir. Belirtiler ve endişeler konusunda doktora karşı her zaman açık olunmalıdır.