Pap Smear Testi Nedir? Nasıl Yapılır? Hangi Hastalıkları Tespit Eder?

Pap Smear Testi Nedir? Nasıl Yapılır? Hangi Hastalıkları Tespit Eder? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Pap smear testi, rahim ağzı kanseri için hayat kurtarıcı bir tarama aracıdır. Test, rahim ağzındaki anormal hücreleri kanserli hale gelmeden önce tespit edebilir. Doktorlar, rahim ağzı kanserinin önde gelen nedenlerinden biri olan HPV'yi kontrol etmek için Pap smear testleri sırasında genellikle HPV testleri de yaparlar. Belirsiz veya anormal bir Pap smear testi sonucu; enfeksiyon, kanser veya başka bir sorunun belirtisi olabilir.

Pap Smear Testi Nedir?

Pap smear testi (smear testi olarak da adlandırılır) rahim ağzı kanserini tarar. Test, rahim ağzında kanserli veya kanserli olma potansiyeli olan anormal hücreleri kontrol eder. Pap smear sırasında doktor, kanser belirtilerini mikroskop altında incelemek için rahim ağzından hücreler alır. Pap smear aynı zamanda bazı enfeksiyonları ve iltihaplanmaları da tespit edebilir. Test, adını Pap smear'ı geliştiren Amerikalı doktor Dr. George Papanicolaou'dan almıştır.

Rahim Ağzı Nedir?

Serviks, rahmin vajinal kanala bağlanan alt kısmıdır. Sperm, yumurtaları döllemek için vajinal kanaldan ve rahim ağzından rahme doğru hareket eder. Hamilelik sırasında rahim ağzı, fetüsü rahimde tutmak için kapanır. Rahim ağzı doğum sırasında açılır. Hamile olunmadığında, rahim ağzı enfeksiyona neden olan bakterileri vücuttan uzak tutmak için mukus üretir.

Pap Smear Neleri Tespit Edebilir?

Doktorlar, pelvik muayenenin bir parçası olarak Pap smear testi yapar. Test şunları kontrol eder:

• Rahim ağzı kanseri.
• Servikste potansiyel olarak kanser öncesi hücreler (servikal intraepitelyal neoplazi).
• Rahim ağzı kanseri riskini artıran yaygın bir cinsel yolla bulaşan enfeksiyon olan insan papilloma virüsü (HPV).

Pelvik Muayene ile Pap Smear Testi Arasındaki Fark Nedir?

Pelvik muayene sırasında doktor rahmi, yumurtalıkları ve kadın üreme sisteminin diğer kısımlarını inceler ve elle muayene eder (palpe eder). Bu muayene doktorun, enfeksiyonları, sorunları ve görünürse kanseri tanımlamasına yardımcı olur. Doktor pelvik muayene sırasında cinsel yolla bulaşan enfeksiyon testleri de yapabilir. Pelvik muayene her zaman Pap smear testini içermez.

Pap Smear Testi ile HPV Testi Arasındaki Fark Nedir?

HPV testleri, rahim ağzı kanseri riskini artıran belirli virüs türlerini kontrol eder. HPV, yaklaşık 79 milyon Amerikalıyı etkileyen yaygın bir cinsel yolla bulaşan enfeksiyondur. HPV'nin birçok farklı türü vardır. Hepsi kansere neden olmaz.

Doktorlar HPV testlerini ve Pap smear testlerini aynı adımları kullanarak aynı anda yapabilirler (hücre örnekleri için serviksin hafifçe kazınması). Doktor bu örnekleri laboratuvara gönderirken, laboratuvar uzmanının (patolog) prekanseröz veya kanserli hücreleri mi (Pap smear), HPV'yi mi yoksa her ikisini birden mi (ortak test) kontrol edeceğini belirtir.

Pap Smear Testi Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonları Tespit Edebilir mi?

Pap smear testi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları tespit edemez. Doktor, klamidya veya bel soğukluğu gibi enfeksiyonları test etmek için rahim ağzından bir örnek alır. Kan testleri de bazı cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları belirleyebilir.

Kimlerin Pap Smear Testi Yaptırması Gerekir?

Kadınlar 21 yaşından itibaren Pap smear testi ve 30 yaşından itibaren HPV testleri yaptırmaya başlamalıdır.

Ne Sıklıkla Pap Smear Testi Yaptırmak Gerekir?

Testin ne sıklıkla yaptırılacağı kişinin yaşı, sağlık geçmişi ve son Pap smear testi veya HPV testinin sonuçları da dahil olmak üzere birçok faktöre bağlıdır. Çoğu kişinin 65 yaşından sonra Pap smear testi yaptırmasına gerek yoktur.

Genel olarak Pap smear testleri aşağıdaki sıklıkta yapılmalıdır:

Yaş	Pap smear testi sıklığı
21 yaşından genç	Gerek yok
21 ila 29 yaş arası	Her üç yılda bir
30 ila 65 yaş arası	Tek başına Pap smear testi ile her üç yılda bir veya Pap/HPV ortak testi ile her beş yılda bir.
65 yaşından büyük	Daha önce yeterli tarama yaptırıldıysa ve sonuçlar normalse ve kişi rahim ağzı kanseri açısından yüksek risk altında değilse gerekli değildir.

Bazı faktörler daha sık tarama yaptırmaya veya 65 yaşından sonra da tarama yaptırmaya devam etmeye neden olabilir.

Bunlardan bazıları şunlardır:

• İnsan bağışıklık yetmezliği virüsüne (HIV) sahip olmak veya kemoterapi gibi başka bir durum veya tedavi nedeniyle bağışıklık sistemi baskılanmış olmak.
• Annen rahmindeyken dietilstilbestrol (DES) ilacına maruz kalmak. Bu ilaç rahim ağzı kanseri riskini artırabilir.
• Rahim ağzı kanseri için tedavi görmüş olmak.

Total histerektomi (serviks ve uterusun alınması) geçirildiyse ve serviks kanseri geçmişi yoksa Pap smear testine ihtiyaç olmayabilir.

Histerektomi Geçirildiyse Pap Smear Testi Yaptırmak Gerekir mi?

Total histerektomi, rahmi ve rahim ağzınızı almak için yapılan cerrahi bir işlemdir. Rahim ağzı kanseri için hala risk altında olunabilir, bu nedenle düzenli Pap smear testi yaptırmayı bırakmaktan emin olmak için bir doktorla konuşulmalıdır. Rahim fibroidleri gibi kanserli olmayan bir sorunu tedavi etmek için tam histerektomi yaptırıldıysa, muhtemelen Pap smear testine ihtiyaç duyulmayacaktır.

Pap Smear Testi İçin Nasıl Hazırlanılmalıdır?

Pap smear testinden önceki günlerde yapılan bazı şeyler test sonuçlarını etkileyebilir. En doğru sonuçlar için aşağıdakiler yapılmalıdır:

• Muayeneden önceki iki gün boyunca vajinal seks yapmamak.
• Testten en az iki gün önce tampon, vajinal kremler veya ilaçlar, doğum kontrol köpükleri veya jöleleri, kayganlaştırıcılar veya vajinal temizlik malzemeleri kullanmamak.
• Randevuyu adet dönemi bittikten en az beş gün sonrasına planlamak.

Pap Smear Testi Nasıl Yapılır?

İşlem sırasında doktor:

• Vajinaya bir spekulum yerleştirir. Biraz baskı hissedilebilir. Bu metal veya plastik alet vajinayı açık tutar, böylece sağlık doktor rahim ağzınızı görebilir.
• Serviksten hücreleri nazikçe kazımak için küçük bir fırça veya spatula kullanılır (biyopsi).

İşlem acı verici değildir ancak muhtemelen biraz rahatsızlık hissedilir.

Pap Smear Testi Ne Kadar Sürer?

Testin kendisi sadece birkaç dakika sürer ve doktorun muayenehanesinde gerçekleştirilir.

Pap Smear Testinden Sonra Ne Beklenmelidir?

Doktor hücre örneğini sıvı bir madde içinde bir tüpe veya kavanoza koyacak ve bir laboratuvara gönderecektir. Patolog adı verilen bir uzman, kansere veya HPV'ye işaret edebilecek anormal hücreleri aramak için örnekleri mikroskop altında inceler.

Pap Smear Testi Yaptırmanın Herhangi Bir Riski Var mıdır?

Pap smear testi son derece güvenilirdir. Testten sonra hafif lekelenme (vajinal kanama) yaşanabilir ancak kramp veya ağrı olmamalıdır. Küçük bir yanlış negatif veya yanlış sonuç riski vardır ancak bu nadirdir.

Pap Smear Acı Verici midir?

Pap smear testi canı acıtmamalıdır ancak rahatsız edici olabilir. Sonrasında hafif kanama yaşanabilir ancak ağrı veya kramp hissedilmemelidir. Birkaç dakikadan uzun süren bir rahatsızlık hissedilirse veya kanama 24 saatten uzun sürerse durumu doktora bildirmek gerekir.

Adet Dönemindeyken Pap Smear Testi Yaptırılmalı mıdır?

Sonuçları değiştirebileceğinden regl dönemindeyken Pap smear testi yaptırmaktan kaçınmak en iyisidir. Bazı doktorlar adet döneminin sonunda (kanama hafifken) Pap smear testi yapar. En iyisi bu durumu doktora danışmak ve Pap smear testini regl olunmayan bir zamana yeniden planlamaktır.

Test Sonuçları Ne Zaman Alınır?

Doktorun laboratuvar sonuçlarını alması üç hafta kadar sürebilir. Doktor, bir sonraki Pap smear testinin ne zaman yaptırılması gerektiğini veya daha ileri testlere ihtiyaç olup olmadığını kişiye bildirecektir.

Pap Smear Testi Sonuçları Ne Anlama Gelir?

Sonuçlar alındığında şunlar olabilir:

• Normal: Hastalık belirtisi yok. Bu sonuç düzensiz bir şey bulunmadığı anlamına gelir.
• Belirsiz: Laboratuvar hücrelerin normal mi yoksa anormal mi olduğunu belirleyememiştir. Doktor kişiyi hemen veya altı ay içinde başka bir Pap smear testi için tekrar çağırabilir.
• Anormal: Hücreler olması gerekenden farklı görünmektedir.

Anormal Bir Pap Smear Sonucu Rahim Ağzı Kanseri Olunduğu Anlamına mı Gelir?

Anormal bir bulgu, serviksteki bazı hücrelerin olağandışı göründüğü anlamına gelir. Bazı durumlarda bu, rahim ağzında kanser öncesi değişikliklere işaret edebilir. Anormal bir Pap smear testi kanser olunduğu anlamına gelmez ancak doktorla birlikte dikkatli bir takip gerektirir.

Anormal Bir Pap Smear Testi Sonucundan Sonra Hangi Takip Testlerine İhtiyaç Olabilir?

Anormal bir Pap smear testi sonucu olanlara doktor, muhtemelen kolposkopi adı verilen bir prosedür uygulayacaktır veya hemen ya da birkaç ay içinde başka bir Pap smear testi yapacaktır.

Pap smear sadece kanser taraması yapar, kanser teşhisi koyamaz. Rahim ağzı kanserini teşhis etmeye veya ekarte etmeye yardımcı olması için ve daha fazla bilgi edinmek amacıyla doktor kolposkopi yapar.

Bu prosedür sırasında doktor:

• Serviksin ve vajinanın iç yüzeyini görüntülemek için bir mikroskop cihazı (kolposkop) kullanır.
• Anormal görünen bölgelerden doku örnekleri alır.
• Örnekleri test için bir laboratuvara gönderir.

Pap smear testi hayat kurtaran bir tarama aracıdır. Test, anormal servikal hücreleri kansere dönüşme şansı bulmadan önce tespit eder. Kanser öncesi hücreler için tedavi edilen kişilerin %95'inden fazlasında rahim ağzı kanseri gelişmez. Pap smear testi sırasında doktor, rahim ağzı kanseri riskini artıran bir cinsel yolla bulaşan enfeksiyon olan HPV'yi test etmek için hücreleri çıkarabilir. Belirsiz veya anormal bir Pap smear testi sonucu kanser olunduğu anlamına gelmez. Doktor test bulgularını ve sonraki adımları kişiyle görüşecektir.

Pap Smear Testi Yumurtalık Kistlerini Tespit Edebilir mi?

Pap smear testi yumurtalık kistlerini tespit etmez ancak pelvik muayene büyük bir yumurtalık kistini tespit edebilir. Pelvik muayene sırasında doktor, rahmi ve pelvisi yumrular veya kitleler açısından elle muayene eder. Bir kist tespit edilirse, muhtemelen ek testler isteyecek ve tedavi seçeneklerini kişiyle tartışacaktır.

Cinsel Olarak Aktif Olmayanların Pap Smear Testi Yaptırması Gerekir mi?

Tüm rahim ağzı kanserleri cinsel olarak aktif olmaktan kaynaklanmaz. Seks yapmıyor olunsa bile kişi 21 yaşın üzerindeyse yine de Pap smear testi yaptırması gerekir.

Pap smear testleri, rahim ağzında rahim ağzı kanserine yol açabilecek düzensiz hücreleri tespit etmek için kritik bir araçtır. 21 ila 65 yaş arasındaki kişiler Pap smear testlerinin güncel olduğundan emin olmak için doktoruna danışmalıdır. Rahim ağzındaki kanser öncesi veya kanserli hücrelerin erken tespiti başarılı tedavi şansını artırabilir.