Miyelopati Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Miyelopati Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Omuriliğin ciddi şekilde sıkışması; travmatik yaralanma, omurga enfeksiyonu veya diğer durumlardan kaynaklanabilir. Omurilik sıkıştığında miyelopati adı verilen çeşitli semptomlara yol açabilir. Servikal, torasik ve lomber olmak üzere farklı miyelopati türleri vardır. Spinal sıkışmanın yeri, miyelopatinin tipini belirler.

Miyelopati Nedir?

Miyelopati, omuriliğin şiddetli sıkışmasından kaynaklanan semptomlar topluluğunu tanımlar. Bir şey omuriliği sıkıştırdığında, omurilik düzgün çalışamaz. Bu da ağrıya, his kaybına veya vücudun belirli kısımlarını hareket ettirmede zorluğa yol açabilir.

Omurga, beyin ve vücut arasında mesajlar taşıyan bir sinir topluluğu olan omuriliği çevreler. Genellikle omurganın kemikleri omuriliği koruyarak sıkışmasını önler. Ancak omurganın travmatik yaralanması, artrit gibi dejeneratif durumlar, tümörler, enfeksiyonlar ve yırtılmış diskler omuriliği etkileyecek veya yaralayabilecek türde bir basınca neden olabilir.

Miyelopati Türleri Nelerdir?

Üç tür miyelopati vardır. Her biri omurganın etkilenen bölgesine göre adlandırılır. Bu üç tip şunlardır:

• Servikal spondilotik miyelopati: Servikal miyelopati, servikal omurgada (boyun) kompresyon olduğunda ortaya çıkar.
• Torasik miyelopati: Miyelopati omurganın orta bölgesinde geliştiğinde buna torasik miyelopati denir. Torasik omurga sırtın orta ve üst kısmında yer alır.
• Lomber miyelopati: Bel bölgesine lomber omurga denir. Miyelopati bu bölgeyi etkilediğinde lomber miyelopati olarak adlandırılır.

Miyelopatiye Ne Sebep Olur?

Omuriliği sıkıştıran herhangi bir şey miyelopatiye yol açabilir. Akut miyelopati ani bir yaralanma veya enfeksiyon sonucu ortaya çıkar. Daha yaygın olarak miyelopati, genellikle aşınma ve yıpranma veya dejeneratif omurga koşulları nedeniyle zaman içinde gelişir.

Miyelopati genellikle omurganın yavaş dejenerasyonuna neden olan bir durum olan spondilozun bir sonucu olarak ortaya çıkar. Spondiloz bir aşınma ve yıpranma durumudur. Doktorlar bu şemsiye terimi omurganın dejeneratif artritini tanımlamak için kullanabilir.

Servikal Spondilotik Miyelopati (Dejeneratif Servikal Miyelopati) Nedir?

Servikal spondilotik miyelopati, spondilozun bir türüdür. En yaygın miyelopati türüdür. İnsanlar bazen buna servikal spondiloz veya boyun artriti derler.

Başka Hangi Durumlar Miyelopatiye Neden Olabilir?

Miyelopatiye yol açabilecek diğer durumlar şunlardır:

• Spinal stenoz: Yaşlandıkça, omurgadaki artrit omurgadaki boşlukları daraltabilir. Bu daralmaya spinal stenoz denir.
• Rüptüre veya fıtıklaşmış disk: Bazen omurgayı yastıklamaya yardımcı olan disklerden biri fıtıklaşır (omurlar arasında dışarı çıkar) ya da yırtılabilir (sıvı sızdırarak diski düzleştirir). Fıtıklaşmış disk omuriliğin içine doğru itilerek omuriliğe baskı uygulayabilir.
• Omurga tümörü: Bir omurga tümörü (kanserli olsun ya da olmasın) omuriliğe baskı yapabilir.
• Nörodejeneratif hastalıklar: Parkinson hastalığı veya ALS gibi durumlar omuriliğin sinir fonksiyonlarını etkileyebilir.

Miyelopatinin Belirti ve Semptomları Nelerdir?

Omurilik sıkışması vücudun birçok hareketini ve işlevini kontrol eden sinirleri etkiler. Omuriliğin farklı bölgeleri, farklı işlevleri kontrol eder. Miyelopatinin belirtileri omuriliğin hangi kısmının etkilendiğine bağlıdır.

Bazı yaygın belirtiler şunlardır:

• Boyunda veya sırtta ağrı.
• Kollarda, ellerde, bacaklarda veya ayaklarda karıncalanma, uyuşma veya güçsüzlük.
• Gömlek ilikleme veya küçük nesneleri kavrama gibi ince motor becerilerinde zorluk.
• Denge veya koordinasyon sorunları.
• Ekstremitelerdeki reflekslerde değişiklikler.
• Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı.

Miyelopati Nasıl Teşhis Edilir?

Miyelopatinin en yaygın semptomları bu duruma özgü değildir. Başka rahatsızlıklarla karıştırılabilirler.

Miyelopatiyi doğru bir şekilde teşhis etmek için doktor kapsamlı bir fiziki muayene yapacak ve testler isteyecektir. Bu testler şunları içerebilir:

• Omurga röntgeni, MR veya BT taraması gibi görüntüleme testleri.
• Omurgadaki kemikler ve yumuşak doku arasındaki ilişkiyi göstermek için X-ışınları veya BT taramaları ile birlikte kontrast boya kullanan miyelogram.
• Beynin ve vücudun nasıl mesaj gönderdiğini ölçmek için elektromiyogram veya uyarılmış potansiyeller gibi sinir fonksiyonu testleri.

Miyelopati Nasıl Yönetilir veya Tedavi Edilir?

Miyelopati tedavisi kısmen duruma neyin neden olduğuna bağlıdır. Miyelopati bir enfeksiyon veya tümörden kaynaklanıyorsa, doktor önce bunu tedavi edecektir.

Cerrahi olmayan tedaviler semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir ancak omurilik bir kez sıkıştığında, çoğu insan baskıyı azaltmak için ameliyata ihtiyaç duyar.

• Cerrahi olmayan tedavi: Belirtiler hafifse veya kişi ameliyat için bekliyorsa, doktor cerrahi olmayan bakım önerebilir. Bu tedaviler ağrıyı ve diğer semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Tedavi; çeşitli destekler, fizik tedavi veya kortikosteroidleri içerebilir.
• Ameliyat: Cerrahlar omuriliğe baskı yapan fıtıklaşmış bir diski, kisti, kemik çıkıntısını veya tümörü çıkarmak için spinal dekompresyon cerrahisini kullanırlar. Laminektomi bir tür dekompresyon ameliyatıdır. Bu prosedür sırasında bir cerrah omurgadan küçük kemikleri (lamina adı verilir) çıkarır. Kemiklerin çıkarılması omuriliğin etrafındaki boşluğu genişletir.

Miyelopati Nasıl Önlenebilir?

Miyelopati her zaman önlenemez. Bazı miyelopatiler yaşlanmaya bağlı normal aşınma ve yıpranmadan kaynaklanır.

Ancak sırtı güçlendirmek ve bakımını yapmak için atılacak adımlar miyelopatinin bazı nedenlerini önleyebilir. İyi bir sırt bakımı ile bazı sırt incinmelerinin olasılığı veya şiddeti azaltılabilir. İyi bir sırt bakımı şunları içerir:

• Ağır nesneleri güvenli bir şekilde kaldırmak: Dizler bükülmeli, karın kasları sıkılmalı ve kaldırmaya yardımcı olması için bacakların gücü kullanılmalıdır. Kişi bir şeyi kendi başına güvenli bir şekilde kaldırılamıyorsa kendisine yardım edecek birini bulmalıdır.
• Sağlıklı bir kiloyu korumak: Fazla kilo omurgaya daha fazla baskı yapar.
• Sigarayı bırakmak: Sigara içenlerde omurga diskleri daha hızlı dejenere olma eğilimindedir.
• Sırttaki ve karındaki çekirdek kasları güçlendirmek: Mekik, plank veya pilates gibi egzersizler bu konuda yardımcı olabilir.

Miyelopatisi Olan Kişilerde Hastalığın Seyri Nasıldır?

Tedavi edilmediği takdirde miyelopati zamanla daha da kötüleşebilir. Spinal kompresyon, temel vücut hareketlerini ve işlevini kontrol eden sinirlere kalıcı olarak zarar verebilir. Sinir hasarı tersine çevrilemez, bu nedenle belirtileri fark edildiği anda bakım almak önemlidir.

Erken tanı ve tedavi durumu iyileştirmeye yardımcı olabilir ve bazı durumlarda omurilikteki hasarı tersine çevirebilir.

Ne Zaman Doktor ile İletişime Geçilmelidir?

Aşağıdaki durumlarla karşılaşılırsa doktor ile iletişime geçilmelidir:

• Yürüyüşte değişiklik, denge kaybı veya sakarlık.
• Boyunda veya sırtta yeni veya kötüleşen ağrı.
• Ellerde, parmaklarda, ayaklarda veya ayak parmaklarında uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük.

Doktora Miyelopati Hakkında Hangi Sorular Sorulmalıdır?

Doktora aşağıdaki soruları sormak kişi için faydalı olacaktır:

• Omurgamın sıkışmasına ne sebep oluyor?
• Ameliyata ihtiyacım olacak mı?
• Durumuma yardımcı olması için yapabileceğim yaşam tarzı değişiklikleri var mı?
• Kaçınmam gereken aktiviteler var mı?

Spinal kompresyon miyelopatiye neden olur. Bu semptomlar topluluğu; sırt ağrısı, boyun ağrısı, karıncalanma ve uyuşmayı içerir. Omurilik üzerindeki baskıyı azaltmak için uygulanabilecek erken tedavi, semptomları iyileştirebilir ve kalıcı hasarı önleyebilir.