Kadınlarda Saç Dökülmesinin Sebepleri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Kadınlarda Saç Dökülmesinin Sebepleri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı yazımızda konunun detaylarını inceleyeceğiz. Kadınlarda saçtaki boş alanlar genişliyorsa, kafada kelleşmiş noktalar buluyorsa veya günde 125'ten fazla saç teli döküyorsa, muhtemelen saç kaybı yaşıyordur ve böyle bir durumda bir dermatoloğa görünmesi gerekir. Saç dökülmesinin birkaç türü ve birkaç muhtemele nedeni vardır. Saç dökülmesini önlemek için yapılabilecek çok az şey olsa da erkenden bir dermatoloğa gidilirse tedaviye cevap verme şansı da artar.

Kadınlarda Saç Dökülmesi Nedir?

Bir kadının beklenmedik yoğun saç dökülmesi ile saç kaybı yaşamasının farklı sebepleri olabilir. Genel olarak insanlar günde 50 ila 100 adet saç teli döker. Saç dökülmesi doğal bir dengenin parçasıdır, bazı saçlar dökülürken diğerleri uzar. Denge bozulduğunda, yani saçlar döküldüğünde ve daha az saç uzadığında saç kaybı meydana gelir. Saç kaybı, saçın dökülmesinden farklıdır. Saç kaybı için kullanılan tıbbi terim “alopesi”dir.

Kıllar; avuç içleri, ayak tabanları, dudaklar ve göz kapakları hariç neredeyse tüm cilt yüzeylerinizde çıkar. Hafif, ince, kısa kıllara vellus saç denir. Terminal/androjenik kıllar daha kalın, daha koyu ve daha uzundur.

Saç Büyümesinin Döngüleri Nelerdir?

Saç, 3 döngüden geçer:

• Anajen faz (büyüme fazı): İki yıldan sekiz yıla kadar sürebilir. Bu evre genellikle kafadaki saçların yaklaşık %85 ila %90'ını ifade eder.
• Katajen faz (geçiş fazı): Saç foliküllerinin küçüldüğü zamandır ve yaklaşık iki ila üç hafta sürer.
• Telojen faz (dinlenme fazı): Yaklaşık iki ila dört ay sürer. Bu evrenin sonunda saçlar dökülür.

Kirpikler, kol ve bacak kılları ve kaşlar gibi daha kısa kılların kısa bir anajen fazı vardır (yaklaşık bir ay). Kafa derisindeki saçlar altı yıla kadar, hatta daha uzun süre dayanabilir.

Saç Dökülmesinin Türleri Nelerdir?

Kadınlarda üç farklı saç dökülmesi türü vardır. Bunlar: Anagen effluvium, telogen effluvium ve kadın tipi saç dökülmesi.

• Anajen effluvium: Büyüyen bir saç folikülünü zehirleyen ilaçlardan kaynaklanır (kemoterapi gibi).
• Telogen effluvium: Saç dökülmesi aşaması olan telojen faza ulaşan saç köklerinin sayısında artıştan kaynaklanır.
• Androgenetik alopesi/kadın tipi alopesi/kadın tipi saç dökülmesi: Bu tip en yaygın olanıdır. Saçlar başın üst kısmında ve yanlarda incelir.

Kadınlarda Saç Dökülmesi Ne Kadar Yaygındır?

Birçok insan saç dökülmesinin sadece erkekleri etkilediğini düşünür ancak kadınların %50'sinden fazlasının gözle görülür saç dökülmesi yaşayacağı tahmin edilmektedir. Kadınlarda saç dökülmesinin en önemli nedeni, bu duruma elverişli kadınların yaklaşık üçte birini etkileyen kadın tipi saç dökülmesidir, bu da Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 30 milyon kadına denk gelmektedir.

Hangi Kadınların Saç Dökülmesi Yaşaması Muhtemeldir?

Herhangi bir kadın saç dökülmesinden etkilenebilir ancak genellikle şu durumlarda saç dökülmesi yaşanması daha yaygındır:

• 40 yaşından büyük kadınlar.
• Yeni bebek sahibi olmuş kadınlar.
• Kemoterapi görmüş ve diğer ilaçlardan etkilenmiş kadınlar.
• Sık sık saçları çeken saç stilleri (sıkı at kuyruğu veya sıkı örgüler gibi) olan veya saçlarında sert kimyasallar kullanan kadınlar.
• Menopoz dönemindeki kadınlar.

Saç Dökülmesiyle İlgili Efsaneler Nelerdir?

Saç dökülmesiyle ilgili mitler oldukça yaygındır. Aşağıdaki listede yer alan hiçbir şey doğru değildir:

• Saçın çok fazla şampuanlandığı, boyatıldığı ya da perma yaptırıldığı için dökülmesi.
• Kepeğin kadınlarda kalıcı saç dökülmesine neden olması.
• Stresin kadınlarda kalıcı saç dökülmesine neden olması.
• Kafa kazıtıldığında saçların iki kat daha kalın çıkacağı.
• Kafa üstü durulduğunda kan dolaşımını artırarak saç büyümesinin teşvik edilebileceği.
• Saç günde 100 kez fırçalanırsa saçların daha sağlıklı olacağı.
• Şapka ve peruğun kadınlarda saç dökülmesine neden olduğu.
• Saç dökülmesi sadece entelektüel kadınları etkilediği.

Kadınlarda Saç Dökülmesinin Yaygın Nedenleri Nelerdir?

Saç dökülmesine aşağıdakiler sebep olabilir:

• Saç stili, saçlar sıkı at kuyruğu, örgü gibi kökleri çekecek şekilde düzenlendiğinde saç dökülmesine neden olabilir. Bu tip saç dökülmesine traksiyon alopesi denir. Saç folikülleri hasar görürse, dökülme kalıcı olabilir.
• Vitamin eksikliği.
• Diyet (hızlı kilo kaybı).
• Kısıtlayıcı beslenme düzeni.
• Aşırı işlem görmüş saç derisi (kırılma).

Anagen Effluvium Saç Dökülmesine Ne Sebep Olur?

Kemoterapi, radyasyon tedavisi ve bazı ilaçlar dahil olmak üzere toksik maddeler, vücudun herhangi bir yerinde meydana gelebilecek ani saç dökülmesine neden olur. Bu durum büyüme aşamasındaki saçları etkiler. Bazı durumlarda, saç kökleri hasar görmüşse bu tür saç dökülmesi kalıcı olabilir.

Telogen Effluvium Saç Dökülmesine Ne Sebep Olur?

• Vücutta aşırı fiziksel stres oluşması veya şok yaşanması geçici saç dökülmesine neden olur. Bu kategori çok kilo vermek, ameliyat, anemi, hastalık ve bebek sahibi olmak gibi olayları içerir.
• Aşırı duygusal stres (akıl hastalığı, sevilen birinin ölümü vb.)
• Anormal bir tiroid.
• İlaçlar ve takviyeler (tansiyon ilaçları, gut ilaçları ve yüksek dozda A Vitamini).
• Hamilelik, menopoz veya doğum kontrol haplarının neden olduğu hormon değişiklikleri.

Kadın Tipi Saç Dökülmesine Ne Sebep Olur?

• Genler: Ailenin genleri kafanın üst kısmındaki saçların incelmesine neden olabilir.
• Yaşlanma: Yaşlandıkça hormon değişiklikleri kelleşmeye neden olabilir.
• Menopoz: Bu tür saç dökülmesi genellikle menopoz sırasında östrojen kaybedildiğinde daha da kötüleşir.

Saç dökülmesini etkileyen bazı başka durumlar da vardır:

• Alopecia areata: Baş ve muhtemelen vücudun diğer yerlerinde parçalı saç dökülmesine neden olan otoimmün bir cilt hastalığıdır. Genellikle kalıcı değildir.

Kadınlarda Saç Dökülmesi ile Menopoz Arasındaki İlişki Nedir?

Menopoz sırasında saçlarda iki şeyden birinin gerçekleştiği görülebilir. Daha önce olmayan saçlar çıkmaya başlayabilir ya da sahip olunan saçların incelmeye başladığı fark edilebilir. Bunun bir nedeni menopoz sırasında değişen hormon seviyeleri olabilir. Östrojen ve progesteron seviyeleri düşer, bu da erkeklik hormonları olan androjenlerin etkilerinin arttığı anlamına gelir.

Menopoz sırasında ve sonrasında saç folikülleri küçüldüğü için saçlar daha ince hale gelebilir. Bu durumlarda saçlar daha yavaş uzar ve daha kolay dökülür.

Doktor, saç büyümesindeki değişikliklerle başa çıkmaya yardımcı olmak için kapsamlı bir muayene yapacak ve ayrıntılı bir öykü alacaktır. Kişiden demir seviyelerini veya tiroid hormon seviyelerini test ettirmesi istenebilir. Kullanılan ilaçların saç dökülmesini veya uzamasını etkilediği tespit edilirse ilaçların değiştirilmesi istenebilir.

Kadınlarda Saç Dökülmesinin Belirtileri Nelerdir?

• Fırçada, yerde, duşta, yastıkta veya lavaboda her gün daha fazla saç döküldüğünü görmek.
• Başın üst kısmında genişleyen bir kısım da dahil olmak üzere, daha ince veya eksik saçların fark edilebilir parçalarını görmek.
• Saçların arasından saç derisini görmek
• Daha küçük at kuyruklarına sahip olmak.
• Saçların koptuğunu görmek.

Kadınlarda Saç Dökülmesi Nasıl Teşhis Edilir? Hangi Testler Yapılır?

Kadınlarda saç dökülmesini teşhis etmek için yapılan testler basit veya karmaşık olabilir. Bunlar:

• Kaç tane saç teli çıktığını görmek için saçı hafifçe çekmek.
• Kan testleri. Bunlar vitamin ve mineral seviyelerini (D vitamini, B vitamini, çinko ve demir gibi) ve hormon seviyelerini (tiroid ve cinsiyet hormonları dahil) kontrol eder.
• Mikroskop ve trikoskopi altında kafa derisi muayenesi.
• Çok küçük bir kafa derisi parçasını çıkarmak ve incelemek için kafa derisi biyopsisi.

Doktor, Saç Dökülmesini Teşhis Etmek ve Kategorize Etmek İçin Hangi Soruları Sorabilir?

Doktor kişiye alışkanlıkları hakkında bazı sorular sorabilir:

• Ne tür saç ürünleri kullanıyorsunuz?
• Ne tür saç stilleri kullanıyorsunuz?
• Ne tür yiyecekler tüketiyorsunuz? (Protein saç büyümesi için önemlidir)
• Saçınızı çekme alışkanlığınız var mı (trikotillomani)?

Kişinin geçmişi hakkında da aşağıdakilere benzer bazı sorular sorabilir:

• Yakın ailenizde saç dökülmesi yaşayan biri var mı?
• Hayatınızda stresli bir durum var mı?
• Her gün hangi ilaçları ve takviyeleri alıyorsunuz?
• Saç dökülmesi daha önce hiç başınıza geldi mi?
• Diyetinizde hangi yiyecekler var?

Kişiye saç dökülmesi konusundaki gözlemleri hakkında aşağıdakilere benzer sorular sorabilir:

• Ne kadar zamandır saçlarınız dökülüyor?
• Gittikçe daha fazla mı dökülüyor?
• Kaşlarınız gibi kafa derinizden başka yerlerde de (bacak ve kol kılları gibi) saç dökülmesi fark ettiniz mi?
• Herhangi bir şey saç dökülmenizi kötüleştiriyor mu?
• Herhangi bir şey saç dökülmenizi iyileştiriyor mu?
• Saç dökülmesini ara sıra mı fark ediyorsunuz yoksa sürekli mi devam ediyor?
• Saç büyümenizin değişip değişmediğini fark ettiniz mi?
• Saçlarınız daha sık mı kırılıyor?

Saç Dökülmesini Kimler Tedavi Eder?

Saç dökülmesi bir dermatolog tarafından tedavi edilebilir.

Kadınlarda Saç Dökülmesi Nasıl Tedavi Edilir, Hangi İlaçlar veya Takviyeler Yardımcı Olabilir?

Tedavi, saç dökülmesinin nedenine bağlıdır.

• Dökülmenin strese veya hamilelik gibi hormon değişikliklerine bağlı olduğu durumlarda tedaviye gerek olmayabilir. Saç dökülmesi bir süre sonra duracaktır.
• Saç dökülmesinin sıkı örgüler veya at kuyruğu ya da bazı kimyasallar gibi saç şekillendirme uygulamalarından kaynaklandığı durumlarda tedavi, hasara neden olan şeylerin yapılmaması anlamına gelir.
• Beslenme eksikliklerinden kaynaklanan durumlarda, takviye alınması söylenebilir. Örneğin, bir multivitamin ve günde üç ila beş miligram biyotin alınması tavsiye edilebilir.
• Minoxidil, kadın tipi saç dökülmesi tedavisi için onaylanmıştır. Yüzde 2 veya 5'lik solüsyon mağazalardan satın alınabilir ancak talimatlara tam olarak uyulması ve ürünün sürekli olarak kullanılması gerekir. Kişi hamileyse, hamile kalmayı planlıyorsa veya emziriyorsa bu ürünü kullanmamalıdır.
• Düşük ışık lazeri, kadın tipi saç dökülmesi tedavisi için FDA tarafından onaylanmıştır. FDA onaylı bir başka lazer ürünleri de vardır.

Kadınlarda saç dökülmesi için üzerinde çalışılmış ancak onaylanmamış diğer ilaçlar şunlardır:

• Spironolakton ve diğer anti-androjenler.
• Finasterid ve diğer alfa-redüktaz enzim inhibitörleri.
• Östrojenler.
• Prostaglandin analogları.
• Steroidler.
• Diğer ışık tedavileri.

Menopoz öncesi kadınların, doğum kontrolü kullanmadan saç dökülmesi tedavisi için ilaç almamaları gerektiğini unutmamak önemlidir. Minoksidil ve finasterid dahil olmak üzere birçok ilaç hamile kadınlar veya hamile kalmak isteyen kadınlar için güvenli değildir.

• Saç ekimi ameliyatı başka bir seçenektir. Saç folikülleri içeren küçük kafa derisi parçaları başın arkasından alınır ve kellik bölgelerindeki yarıklara taşınır. Bu tedaviyle ilgili potansiyel sorunlar arasında enfeksiyon, folikülit ve şok dökülme (saçın ekim alanında dökülmesi) gibi ameliyatın olağan riskleri yer alır Kel alanların geniş olduğu durumlarda, nakil için yeterli saç bulmakta sorun yaşanabilir. Ayrıca ameliyat masraflı olabilir ve genellikle sigorta kapsamında değildir.
• Saç büyümesini teşvik etmek için protein açısından zengin plazma (PRP) enjeksiyonları da yapılmıştır. PRP genellikle bir hastadan alınan kandan yapılır. Trombositler çıkarılır ve konsantre edilir ve daha sonra enjeksiyon için kana geri eklenir.
• Minoksidil uygulanmış ve uygulanmamış kafa derisine mikroiğneleme.

Tedavinin Yan Etkileri Var mıdır?

Minoxidil kafa derisini tahriş edebilir ve kuruluk, pullanma, kaşıntı ve/veya kızarıklığa neden olabilir. Bu durumda dermatologla görüşülmelidir.

Minoxidil ile kafa derisi dışında başka yerlerde de (örneğin yanaklar ve alın) saç çıktığı görülebilir. Minoxidil uyguladıktan sonra yüz yıkanmalı ve diğer bölgelere temastan kaçınıldığından emin olunmalıdır.

Kadınlarda Saç Dökülmesi Nasıl Önlenebilir?

Saç dökülmesi hastalık, yaşlanma, kalıtım veya yaralanmalar gibi fiziksel stres faktörlerine bağlı olduğunda önlenmesi mümkün değildir. Yakıcı kimyasallardan veya sıkı saç modellerinden kaçınarak bunların neden olduğu saç dökülmesi önlenebilir. Vitamin, mineral ve protein açısından gerekli besinleri sağlayan sağlıklı bir diyetle saç dökülmesinin bir kısmını önlemek mümkündür. Sigara içmeyi bırakmak da faydalı olacaktır.

Saç Dökülmesi Olan Kadınlarda Durumun Seyri Nasıl İlerler?

Teşhis, durumun seyrini de belirleyecektir:

• Anajen ve telojen dökülme zamanla durabilir.
• Saç dökülmesiyle ilişkili hastalıkları tedavi edilmelidir.
• Peruk veya şapka kullanarak saç dökülmesi gizlenebilir.
• Alopesinin erken tedavisi seyrelme hızını azaltabilir ve yeniden büyümeyi teşvik edebilir.

Saç dökülmesi kendi başına tehlikeli olmasa da saç dökülmesi olan kadınlar görünümlerindeki değişikliklerden dolayı üzgün olma eğilimindedir. Bu olumsuz duygular özgüvenlerini ve sosyal yaşamlarını etkileyebilir. Son çalışmalar, kadın tipi saç dökülmesinin metabolik sendrom, endokrin bozukluklar ve diyabet gibi durumlarla ilişkili olabileceğini düşündürmektedir.

Kadınlarda Saç Dökülmesiyle Başa Çıkmak İçin Bazı İpuçları

Kişinin kendi başına yapabileceği bazı şeyler vardır. Aşağıdakilerin bazıları denenebilir:

• Saçı boyamak saç tellerine hacim kazandırarak saçın daha dolgun görünmesini sağlar.
• Saçı yıkarken olduğu gibi başa masaj yapmak, kafa derisine ve saç köklerine kan akışını uyarabilir.
• Saçı daha kısa kestirmek ve kat attırmak saçın daha dolgun görünmesini sağlayabilir.
• Doğru türde şampuan kullanmak da yardımcı olabilir. Sülfat deterjan kullanmadan hacim kazandıran bir şampuan aranmalıdır.
• Doğru zamanda doğru türde ürün kullanmak da yardımcı olabilir. Saç henüz ıslakken hacim kazandıran ürünler vardır ancak çok fazla ürün kullanmak ağırlık da yapabilir.

Sağlık Uzmanımı Ne Zaman Görmeliyim?

Saç dökülmesi fark edildiğinde mümkün olan en kısa sürede bir dermatoloğa görünülmelidir. Tedavi ne kadar erken alınırsa o kadar etkili olacaktır.

Sağlık Uzmanıma Hangi Soruları Sormalıyım?

• Saç dökülmemin nedeni nedir?
• Günde kaç saç teli kaybediyorum?
• Ne tür saç dökülmem var?
• Saç dökülmem kalıcı olacak mı?
• Benim için en iyi tedavi nedir?

Saç dökülmesi ister genetik ister bir hastalık isterse de stres nedeniyle olsun kişiyi sıkıntıya sokabilir. Denenebilecek bazı tedaviler olduğu ve uzman dermatologların hastalara yardımcı olmak için orada olduğu bilinmelidir. Saç dökülmesinin tersine çevrilmesi mümkün olabilir. Yanlış bir şey fark edildiği anda bir doktora görünülmelidir çünkü tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi yanıt alınır.