Hamilelikte Grup B Streptokok başlıklı yazımızda, bu hastalığıa gebelik esnasında yakalanan anneler için sürecin nasıl yönetilmesi gerektiğine dair dilgilendirme yapacağız.
Grup B streptokok, hamile kadınların çoğunda bulunan normal bir bakteridir. Grup B stretokoklu bir kadın doğum sırasında bakteriyi bebeğine geçirebilir. Grup B streptokok’a yakalanan yenidoğanların çoğu hastalanmaz. Bununla birlikte bakteri yenidoğanların küçük bir yüzdesinde ciddi ve hatta yaşamı tehdit eden enfeksiyonlara neden olabilir.
Hamile kadınlarda Grup B streptokok, en sık olarak vajina ve rektumda bulunur. Grup B streptokok hamile bir kadının vücudunda yaşayabilir, semptomlara ve enfeksiyona neden olabilir. Grup B streptokok aynı zamanda hamile bir kadının vücudunda yaşayabilir, herhangi bir belirtiye neden olmayabilir ve sağlığı için herhangi bir tehlike oluşturmayabilir. Bu durumda kadın taşıyıcı olarak adlandırılır.
Erken enfeksiyon: Enfekte olan bebekler arasında enfeksiyonların çoğu (yaklaşık %75’i) yaşamın ilk haftasında ortaya çıkar. Aslında enfeksiyonun çoğu doğumdan sonraki birkaç saat içinde belirgindir. Sepsis, pnömoni ve menenjit en sık görülen sorunlardır. Prematüre bebekler enfekte olduklarında daha büyük risk altındadır ancak Grup B streptokok’a yakalanan bebeklerin çoğu (%75) zamanında doğmuştur.
Geç enfeksiyon: Grup B streptokok enfeksiyonu bebeklerde doğumdan bir hafta ila birkaç ay sonra da ortaya çıkabilir. Menenjit, geç başlangıçlı Grup B streptokok ile ilişkili enfeksiyonda erken başlangıçlı enfeksiyona göre daha yaygındır. Geç başlangıçlı Grup B streptokok gelişen bebeklerin yaklaşık yarısına enfeksiyon doğum sırasında annelerinden geçmiştir. Geç başlangıçlı hastalığı olan diğer kişiler için enfeksiyon kaynağının Grup B streptokok taşıyıcısı olan diğer kişilerle temas veya doğumdan sonra Grup B streptokok taşıyıcısı anne ya da belki de bilinmeyen başka kaynaklar olduğu düşünülmektedir. Geç başlangıçlı enfeksiyon daha az yaygındır ve erken başlangıçlı enfeksiyona göre bebeğin ölümüyle sonuçlanma olasılığı daha düşüktür.
Doktor hamileliğin sonlarında, 35. ila 37. haftalar arasında vajina, rahim ağzı ve rektumdan hücre örnekleri almak için pamuklu çubuk kullanarak Grup B streptokok testi yapacaktır. Grup B streptokok testinin bundan daha erken yapılması, hamile kişide doğum sırasında Grup B streptokok olup olmayacağını tahmin etmeye yardımcı olmayacaktır. Doğum, annenin vajinasında veya rektumunda bulunması halinde yenidoğanların Grup B streptokok bakterisine daha fazla maruz kaldığı bir zamandır. Pozitif bir kültür sonucu Grup B streptokok taşıyıcısı olunduğu anlamına gelir ancak bu gebenin veya bebeğin kesinlikle hastalanacağı anlamına gelmez.
Hamile annede: Bebekte Grup B streptokok enfeksiyonunu önlemenin en etkili yolu, hamile kişinin Grup B streptokok taşıyıcısı olarak testi pozitif çıkarsa doğum sırasında ona antibiyotik tedavisi uygulamaktır. Grup B streptokok taşıyıcısı olmak geçici bir durumdur. Daha erken bir zamanda tedavi etmek etkili olmadığından, doğum sırasında tedavi etmek önemlidir. Test sonucu pozitif çıkarsa doktor doğum sırasında damar yoluyla antibiyotik vererek gebeyi tedavi edecektir. Bu sırada gebeye antibiyotik verilmesi Grup B streptokok’un gebeden yenidoğana yayılmasını önlemeye yardımcı olur; enfeksiyonların %90'ı bu protokolle önlenir. Tedavi zamanlamasının bir istisnası, Grup B streptokok’un idrarda tespit edilmesidir. Bu durumda gebeliğin hangi aşamasında olursa olsun Grup B streptokok tespit edildiği anda oral antibiyotik tedavisine başlanmalı ve doğum sırasında tekrar intravenöz olarak verilmelidir. Daha önce GBS enfeksiyonu geliştiren bir bebek doğurmuş olan veya bu gebelikte Grup B streptokok’un neden olduğu bir idrar yolu enfeksiyonu geçirmiş olan hamile kadınlar da doğum sırasında tedavi edilecektir.
Yenidoğanda: Hamile bir kadının doğumu sırasında yapılan testlere ve antibiyotik tedavisine rağmen bazı bebekler hala Grup B streptokok enfeksiyonlarına yakalanmaktadır. Yenidoğanlarda Grup B streptokok enfeksiyonunun yaygın belirtileri ateş, beslenme güçlüğü, sinirlilik veya uyuşukluktur (bitkinlik veya bebeğin uyanmada güçlük yaşaması gibi). Doktor, bebekte Grup B streptokok enfeksiyonu olup olmadığını anlamak için bebeğin kanından veya omurilik sıvısından örnek alabilir. Tedavinin gerekli olduğu tespit edilirse antibiyotik verilecektir.