Göz Tahrişi (İritasyonu) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Göz Tahrişi (İritasyonu) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Göz tahrişi veya iritasyonu; gözde rahatsızlık, kaşıntı veya kuruluk için kullanılan bir terimdir. Hafiften ciddiye kadar değişen çeşitli nedenleri vardır. Göz tahrişi genellikle evde uygulanabilecek basit tedaviler ve reçetesiz satılan göz damlaları ile hızla iyileşir.

Göz Tahrişi Nedir?

Muhtemelen herkes hayatının bir döneminde göz tahrişi yaşamıştır. Bu durum kuruluk, sızlama veya kaşıntı hissine neden olabilir. Gözün içinde çıkarılamayan bir şey varmış gibi hissedilebilir ya da göz tahrişi ile birlikte kızarıklık veya şişlik görülebilir.

Göz tahrişi genellikle evde kendi kendine uygulanabilecek tedaviler veya reçetesiz satılan ilaçlarla düzelir. Daha az yaygın olarak bu rahatsızlık, altta yatan tıbbi bir durumun belirtisi olabilir. Göz birkaç günden uzun süredir kişiyi rahatsız ediyorsa ve ev müdahaleleri işe yaramıyorsa bir doktora görünülmelidir. Doktor rahatlamaya yardımcı olmak için ek tedaviler önerebilir.

Göz Tahrişi Nasıl Hissettirir?

Göz tahrişi genellikle gözün veya çevresindeki bölgenin rahatsız olduğu anlamına gelir. Bu durum genellikle aşağıdaki gibi semptomlar eşlik eder:

• Bulanık görme.
• Göz kuruluğu.
• Kaşıntı.
• Ağrı.
• Kızarıklık veya şişlik.
• Işığa karşı hassasiyet.
• Gözlerde sulanma.

Göz Tahrişinin Olası Komplikasyonları Nelerdir?

Göz tahrişi genellikle komplikasyonlara yol açmaz ancak göze yabancı bir cisim kaçarsa bu durum bir hasara neden olabilir. Küçük bir kir, kum veya cam parçası, gözü kaplayan ince ve şeffaf bir doku tabakası olan korneayı çizebilir.

Kornea aşınması olarak adlandırılan hafif bir kornea çiziği genellikle hızlı bir şekilde düzelir. Doktor, çizik iyileşirken ağrıyı hafifletmek için reçeteli göz damlaları verebilir.

Göz Tahrişinin En Yaygın Nedenleri Nelerdir?

Göz tahrişinin birkaç olası nedeni bulunur ve bunların çoğunun reçetesiz çözümleri vardır. Göz tahrişinin en yaygın nedenleri şunlardır:

• Alerjiler: Birçok kişi göz alerjilerine sahiptir veya alerjen adı verilen belirli maddelere karşı hassasiyetle karşı karşıyadır. Polen, evcil hayvan tüyü, toz ve küf yaygın alerjenlerdir.
• Tıkalı gözyaşı kanalları: Gözyaşları tipik olarak gözün köşesindeki gözyaşı kanalları adı verilen küçük açıklıklardan akar. Tıkalı bir gözyaşı kanalı gözyaşı drenajını engelleyerek gözde tahrişe, kabuklanmaya veya ağrıya neden olur.
• Kontak lensler: Düzgün temizlenmemiş kontak lensler, rahatsızlığa neden olan ve muhtemelen enfeksiyona yol açan yabancı kalıntılar içerebilir. Lensleri gece boyunca takmak kornea ülseri adı verilen göz yaralarına yol açabilir.
• Dijital göz yorgunluğu: Uzun süre bilgisayar ekranına, tablete veya akıllı telefona bakmak gözleri tahriş edebilir veya zorlayabilir. Ayrıca baş ağrısı, boyun ağrısı veya sırt ağrısı da yaşanabilir.
• Çevresel tahriş edici maddeler: Tütün dumanı, duman, klorlu havuz suyu ve hatta kuru hava bile gözleri tahriş edebilir. Çevresel tahriş edici maddeler de gözlerde pürüz veya grenlilik hissine neden olabilir.
• Yabancı cisimler: Bazen göze bir şeyin "sıkıştığı" hissi aslında doğrudur. Kirpikten kir parçacıklarına kadar her şey göze girebilir ve tahrişe yol açabilir.
• Enfeksiyonlar: Bakteriyel, mantar veya viral enfeksiyonlar dahil olmak üzere çeşitli enfeksiyonlar göz rahatsızlığına neden olabilir. Konjonktivit en yaygın göz enfeksiyonu türlerinden biridir.
• Arpacık: Bu küçük, ağrılı büyümeler göz kapaklarının etrafında veya üzerinde oluşabilir. Genellikle irin dolu sivilce gibi görünürler ve gözün şişmesine de neden olabilirler.

Kirpik Uzantıları Göz Tahrişine Neden Olabilir mi?

Gözün üzerinde veya çevresinde bulunan herhangi bir yabancı cisim tahrişe ve rahatsızlığa neden olabilir. Takma kirpikler gözlere zarar verebilir veya alerjik reaksiyona yol açabilir.

Hangi Tıbbi Durumlar Göz Tahrişine Neden Olur?

Altta yatan aşağıdakiler gibi bazı tıbbi durumlar bazen göz tahrişine neden olabilir:

• Blefarit: Göz kapaklarında tekrarlayan iltihaplanma.
• Küme baş ağrıları: Sık, şiddetli baş ağrısına neden olan ve muhtemelen göz yaşarması, kızarıklık veya şişmeye yol açan bir tür baş ağrısı bozukluğu.
• Lupus (sistemik lupus eritematozus): Aşırı sulanma, yanma veya kumlanma hissi gibi göz sorunlarına neden olabilen bir otoimmün hastalık.
• Multipl skleroz: Bulanık veya azalmış görmeye neden olabilen bir otoimmün hastalık.
• Oküler rosacea: Göz kapaklarını etkiliyorsa göz kuruluğu, kaşıntı veya kızarıklığa neden olabilen kronik bir cilt rahatsızlığı.
• Romatoid artrit: Gözün beyaz kısmında (sklera) iltihaplanmaya yol açabilen kronik iltihaplı bir durum.
• Sjögren sendromu: Gözyaşı üretiminin azalmasına neden olarak göz kuruluğu, kaşıntı veya kızarıklığa yol açan bir otoimmün hastalık.
• Trikiazis (Tirikiyazis): Atipik bir yönde büyüyen kirpikler, gözler kırpıldığında gözde tahrişe neden olur.

Göz Tahrişini Tedavi Etmek İçin Evde Neler Yapılabilir?

Evde uygulanabilecek birkaç çözüm göz tahrişini azaltabilir ve rahatlamaya yardımcı olabilir. Aşağıdakileri yapmak faydalı olacaktır:

• Etkilenen göze sıcak kompres uygulamak.
• Gözü su ile yıkamak.
• Kaşınan gözleri yatıştırmak için reçetesiz satılan antihistaminikler veya alerji ilaçları kullanmak.
• Kuru gözleri yağlamak için reçetesiz satılan suni gözyaşı damlaları kullanmak.

Göz Tahrişi İçin Tıbbi Tedaviler Nelerdir?

Göz tahrişinin temel nedenine bağlı olarak, ek tıbbi tedavilere ihtiyaç duyulabilir. Evde uygulanan tedaviler işe yaramazsa veya göz tahrişi bir ila iki günden uzun sürerse bir doktora görünmek gerekir.

Doktor kişiye şunları önerebilir:

• Bakteriyel bir göz enfeksiyonunu tedavi etmek için antibiyotikler.
• Blefarit veya göz kuruluğunu tedavi etmek için göz kapağı temizleyiciler.
• Alerjiler veya göz kuruluğu için reçeteli göz damlaları.

Altta yatan tıbbi durumlar için ek tedavilere ihtiyaç olabilir. Doktor ihtiyaçlara ve semptomlara göre kişiselleştirilmiş bir tedavi planı sunacaktır.

Tahriş Olmuş Bir Gözün İyileşmesi Ne Kadar Sürer?

Küçük bir göz tahrişi genellikle bir veya iki gün içinde geçer. Daha ciddi enfeksiyonlar bir ila iki hafta süren göz tahrişine neden olabilir. Göz tahrişi hafif olsa bile 48 saatten uzun sürerse bir doktor ile iletişime geçilmelidir.

Göz Tahrişi Nasıl Önlenebilir?

Aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç basit uygulama ile gözler sağlıklı tutulabilir ve göz tahrişi riski azaltılabilir:

• Makyaj veya cilt bakım ürünlerini başkalarıyla paylaşmaktan kaçınmak.
• Makyaj ve cilt bakım ürünlerinin son kullanma tarihlerini kontrol etmek ve bunları düzenli olarak değiştirmek.
• Ekran başında geçirilen süreyi mümkün olduğunca sınırlandırmak ve bilgisayar başında çalışırken sık sık mola vermek.
• Tahriş edici veya alerjen olduğu bilinen ortamlarda güneş gözlüğü takarak gözleri korumak.
• Havada aşırı polen veya orman yangını dumanı olması gibi hava kalitesinin düşük olduğu durumlarda kapalı alanlarda kalmak.
• Evdeki hava kuru ise nemlendirici kullanmak.
• Özellikle de kontak lens takmadan önce ve sonra elleri sık sık yıkamak.

Ne Zaman Doktor ile İletişime Geçilmelidir?

Göz tahrişi şiddetli ve ani ise veya birkaç günden uzun sürerse bir göz doktoruna müracaat edilmelidir.

Ayrıca aşağıdaki gibi belirtiler varsa da hemen bir doktora görünmek gerekir:

• Gözde özellikle yeşil veya sarı renkte akıntı veya akıntının yapışkan bir formda olması.
• Işığa karşı hassasiyet.
• Şiddetli ağrı.
• Ani görme kaybı.

Ayrıca aşağıdaki gibi bir göz yaralanması geçirildiyse de derhal bir doktora muayene olmak gerekir:

• Göze darbe almak.
• Göze kimyasal madde sıçraması.
• Gözde kesik veya delinme.

Göz Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?

Göz enfeksiyonları aşağıdakilerle birlikte göz tahrişine neden olabilir:

• Gözün içinde bir şey olduğu hissi.
• Bulanık görme.
• Sarı veya yeşil akıntı.
• Göz ağrısı.
• Ateş.
• Göz kapaklarında veya gözlerde kızarıklık.

Göz enfeksiyonu belirtileri olanlar bir göz doktoruna görünmelidir. Enfeksiyonu tedavi etmek için reçeteli ilaçlara ihtiyaç olabilir.

20-20-20 Kuralı Göz Tahrişini Önleyebilir mi?

Dijital göz yorgunluğu, günümüzün çevrimiçi toplumunda göz tahrişinin önemli bir nedenidir. Ekrana bakmaktan kaynaklanan göz yorgunluğunu olanlara doktor, 20-20-20 kuralını uygulamasını önerebilir. Uzun süre ekrana bakıldığı durumlarda, 20 saniye boyunca 20 metre uzaktaki bir şeye bakılmalı ve bu her 20 dakikada bir tekrarlanmalıdır. 20-20-20 kuralı göz yorgunluğunu ve tahrişini azaltmaya yardımcı olabilir.

Mavi Işık Engelleyici Gözlükler Göz Tahrişini Önleyebilir mi?

Mavi ışık engelleyici gözlükler göz tahrişini veya dijital göz yorgunluğunu önlemez. Dijital göz yorgunluğu mavi ışıkla ilgili değildir. Bunun yerine genellikle gözler uzun süre yakın bir nesneye odaklandığında gelişir. Ayrıca insanlar bir ekrana bakarken daha az göz kırpma eğiliminde olur, bu da kuruluğa ve rahatsızlığa yol açabilir.

Mavi ışığı engelleyen gözlükler, mavi ışığın vücudun uyumaya yardımcı olan melatonin hormonu üretimine müdahale etmesini önleyebilir. Bu nedenle uyumakta zorluk çekenler mavi ışık engelleyici gözlükler takabilir. Elektronik cihazları gece moduna ayarlamak ve yatmadan önce ekran süresini azaltmak da daha iyi uykuya yardımcı olabilir.

Göz tahrişi veya göz iritasyonu, gözün rahatsızlık hissine sebep olmasıdır. Muhtemelen bu hissi herkes bir noktada yaşamıştır. Başıboş bir kirpikten sigara dumanına kadar her şey göz tahrişine neden olabilir. Evde uygulanabilecek basit tedaviler ve reçetesiz satılan ilaçlar genellikle göz tahrişini hafifletir. Göz tahrişi birkaç günden uzun sürerse veya gözlerde enfeksiyon belirtileri varsa vakit kaybetmeden bir göz doktoruna muayene olunmalıdır.