Erektil Disfonksiyon İktidarsızlık Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Erektil disfonksiyon, cinsel ilişkiye girecek kadar uzun süre ereksiyon olamama veya ereksiyonu sürdürememe durumudur. Birçok farklı nedeni vardır; bunlar arasında kan damarlarını etkileyen durumlar, nörolojik durumlar, ruh sağlığı sorunları ve yaralanmalar sayılabilir. Bir doktor erektil disfonksiyonu teşhis ve tedavi edebilir.
Erektil Disfonksiyon Nedir?
Erektil disfonksiyon bir tür penis bozukluğudur. Cinsel ilişki için yeterince sert bir ereksiyon elde etme ve sürdürme yeteneğini etkiler.
Duygular ereksiyonun sağlanmasında ve sürdürülmesinde önemli bir rol oynar. Rahat, kendinden emin ve uyarılmış hissetmek çok önemlidir ancak bazen ereksiyon sorunları yaşamak normaldir. Gergin, endişeli, sinirli veya yorgun hissediliyorsa ereksiyon sorunları ortaya çıkabilir. Alkol ve/veya madde kullanımının da bunda etkisi olabilir. Bu durum ayrıca başka koşullardan veya bazı ilaçların veya kanser tedavilerinin yan etkisinden de kaynaklanabilir.
Ereksiyon olmakta veya ereksiyonu sürdürmekte zorluk çekenlerin durumu değerlendirmesi için bir doktordan randevu alması iyi bir fikirdir.
Çoğu durumda erektil disfonksiyon kalp hastalığı da dahil olmak üzere altta yatan başka bir sorunun ilk belirtisi olabilir. Ereksiyon olmakta ve ereksiyonu sürdürmekte sorun yaşanıyorsa bir sağlık uzmanıyla konuşmak önemlidir.
Erektil disfonksiyona verilen diğer isim iktidarsızlıktır.
Erektil Disfonksiyon Türleri Nelerdir?
Doktorlar erektil disfonksiyonu birkaç kategoriye ayırır:
- Vasküler erektil disfonksiyon: Vasküler erektil disfonksiyon, penisteki dokulara kan göndererek ereksiyon olmayı ve bunu sürdürmeyi sağlayan kan damarlarını veya peniste normalde kanı içeride tutan kapakçıkları etkileyen nedenleri içerir. Vasküler erektil disfonksiyon en yaygın erektil disfonksiyon türüdür.
- Nörojenik erektil disfonksiyon: Nörojenik erektil disfonksiyon, ereksiyon oluşturmak için sinyallerin beyinden penise gitmesini engelleyen sinir problemlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Bu travma, pelvik cerrahi, radyasyon tedavisi veya inme, spinal stenoz ve multipl skleroz (MS) gibi nörolojik durumlar nedeniyle olabilir.
- Hormonal erektil disfonksiyon: Hormonal erektil disfonksiyon, testosteron eksikliğinin bir sonucu olarak veya bazı durumlarda tiroit sorunlarının bir sonucu olarak ortaya çıkan erektil disfonksiyonu ifade eder.
- Psikojenik erektil disfonksiyon: Psikojenik erektil disfonksiyon, erektil disfonksiyona neden olabilecek psikolojik koşulları (düşünceleri, duyguları veya davranışları etkileyen koşullar) içerir.
Erektil Disfonksiyon Ne Kadar Yaygındır?
Erektil disfonksiyon erkeklerin, özellikle yaşlandıkça ve başka sağlık sorunları geliştirdikçe doktorlara bildirdikleri en yaygın seksle ilgili durumdur.
Erektil Disfonksiyon Hangi Yaşta Ortaya Çıkar?
Sağlık hizmeti sağlayıcıları ve tıbbi araştırmacılar, erektil disfonksiyonun 40 ila 70 yaşları arasında erkeklerin %50'sinden fazlasını etkilediğini tahmin etmektedir ve bu sayılar daha yüksek olabilir. Birçok kişi utanma nedeniyle bu durum için yardım istememektedir.
Erektil Disfonksiyon Belirtileri Nelerdir?
Erektil disfonksiyon belirtileri şunları içerir:
- Cinsel ilişkiden önce sadece bazen ereksiyon olabilmek.
- Cinsel ilişkiden önce ereksiyon olabilmek ancak cinsel ilişki sırasında bunu sürdürememek.
- Tamamen ereksiyon olamamak.
- Ereksiyonu sürdürmek için çok fazla stimülasyona ihtiyaç duymak.
Erektil Disfonksiyona Ne Sebep Olur?
Erektil disfonksiyonun kişiyi etkileyen koşullar da dahil olmak üzere birçok olası nedeni vardır:
- Dolaşım sistemi: Dolaşım sistemi, vücut boyunca kan taşıyan kan damarlarını içerir. Penisin erekte olabilmek ve ereksiyonu sürdürebilmek için yeterli kan akışına ihtiyacı vardır. Penis ayrıca kanla dolduğunda kapanması için bir dizi valfe ihtiyaç duyar. Bazı durumlarda bu valfler olması gerektiği gibi çalışmayı durdurur.
- Sinir sistemi: Sinir sistemi beyni, omuriliği ve sinirleri içerir. Penis de dahil olmak üzere vücudun hareket etmesine ve hissetmesine yardımcı olan elektriksel uyarıları göndermek için birlikte çalışırlar.
- Endokrin sistem: Endokrin sistem hormon üreten ve salgılayan bezleri içerir. Hormonlar vücuda belirli işlevleri yerine getirmesini söylemeye yardımcı olur. Testosteron kan damarlarının açılmasına (vazodilatasyon) yardımcı olabilir, bu da giden penise kan akışına yardımcı olur.
Erektil disfonksiyona sebep olan faktörler şunları içerebilir:
Belirli koşullar veya hastalıklar
- Diyabet ve diyabetle ilişkili nöropati.
- Yüksek kan basıncı (hipertansiyon).
- Yüksek kolesterol (hiperlipidemi).
- Vasküler hastalık.
- Kronik böbrek hastalığı.
- Ateroskleroz.
- Peyronie hastalığı (penis eğriliği).
- Düşük testosteron (testosteron eksikliği).
- İnme.
- Epilepsi.
Penis ve çevresindeki bölgelerde meydana gelen yaralanmalar (travma) da erektil disfonksiyona neden olabilir. Bunlar şunları içerir:
- Penis kırığı.
- Pelvis kemikleriniz (kalça kemikleri, sakrum ve kuyruk kemiği), mesane, prostat ve omurilik yaralanmaları.
- Prostat, kolon veya mesane kanseri ameliyatı dahil pelvik cerrahi.
- Radyasyon tedavisi.
Bazı ilaçlar
Erektil disfonksiyon birçok reçeteli ilacın ortak bir yan etkisidir. Erektil disfonksiyonu potansiyel bir yan etki olarak listeleyen yaygın ilaçlar şunlardır:
- Antidepresanlar.
- Anti-anksiyete ilaçları (anksiyolitikler).
- Kan basıncı ilaçları.
- Diüretikler.
- Antihistaminikler.
- Kemoterapi ilaçları.
- Parkinson hastalığı ilaçları.
- Prostat kanseri ilaçları.
- Antiaritmikler.
- Sakinleştiriciler.
- Kas gevşeticiler.
- Antiseizür ilaçlar.
Diğer maddeler
Bağımlılık potansiyeli olan maddeler erektil disfonksiyona neden olabilir:
- Alkol.
- Amfetaminler.
- Barbitüratlar.
- Kokain.
- Marijuana.
- Metadon.
- Nikotin.
- Opioidler.
Bu maddeler merkezi sinir sistemini etkileyebilir ve baskılayabilir. Ayrıca kan damarlarında kalıcı erektil disfonksiyona yol açabilecek ciddi hasara neden olabilirler.
- Psikolojik ve/veya duygusal durumlar
- Depresyon.
- Anksiyete.
- Stres.
- Cinsel ilişki veya yakınlaşma korkusu (genofobi).
- Düşük öz saygı.
Erektil Disfonksiyonun Birincil Nedeni Nedir?
Vücudun penise kan gönderme yeteneğini etkileyen durumlar erektil disfonksiyonun en yaygın nedenidir.
Erektil Disfonksiyon Kimleri Etkiler?
Aşağıdaki durumlarda kişinin erektil disfonksiyona yakalanma riski daha yüksek olabilir:
- 40 yaşında veya daha büyük olmak.
- Şeker hastası olmak.
- 25'in üzerinde bir vücut kitle indeksine (BMI) sahip olmak.
- Depresyonda olmak.
- Fiziksel olarak inaktif olmak.
- Sigara içmek.
Erektil Disfonksiyon Nasıl Teşhis Edilir?
Bir doktor erektil disfonksiyonu teşhis edebilir ve nedenini belirleyebilir. Doktor tıbbi geçmişi gözden geçirecek ve fiziki bir muayene yapacaktır. Ayrıca kişiye kişisel ve cinsel geçmişi hakkında bazı sorular soracaktır. Bu sorular kişiyi utandırabilir veya garip hissettirebilir ancak nedenini hızlı bir şekilde belirlemek için doktora karşı dürüst olmak önemlidir.
Sorular aşağıdakileri içerebilir:
- Şu anda reçeteli ilaçlar, reçetesiz satılan ilaçlar, bitkisel takviyeler, diyet takviyeleri ve tıbbi olmayan ilaçlar dahil olmak üzere herhangi bir ilaç alıyor musunuz?
- Daha önce bir sağlık hizmeti sağlayıcısı size depresyon veya anksiyete teşhisi koydu mu?
- Sık sık stresli hissediyor musunuz?
- Herhangi bir ilişki sorunu yaşıyor musunuz?
- Ne sıklıkla ereksiyon olabiliyorsunuz?
- Ereksiyonlarınız ne kadar sert oluyor?
- Ereksiyonu ne kadar süre koruyabiliyorsunuz?
- İstediğinizden daha erken boşaldığınız için ereksiyonunuzu kaybediyor musunuz?
- Erektil disfonksiyon belirtilerini ilk ne zaman fark ettiniz?
- Erektil disfonksiyon semptomlarını ilk kez yaşadığınızda tam olarak ne oldu?
- Geceleri veya sabahları ereksiyon yaşıyor musunuz veya yaşadınız mı?
- Düzenli olarak hangi cinsel pozisyonlara giriyorsunuz?
Doktor kişinin cinsel partneriyle de konuşmak isteyebilir. Partnerler olası nedenler hakkında ek bilgiler sunabilir.
Doktor, teşhislerini doğrulamak ve erektil disfonksiyonun nedenini belirlemek için testler isteyebilir.
Erektil Disfonksiyonu Teşhis Etmek İçin Hangi Testler Yapılır?
Bu, doktorun erektil disfonksiyona neyin neden olduğundan şüphelenmesine bağlıdır.
Doktor şunları isteyebilir:
- Kan testleri.
- Tam kan sayımı.
- Lipid paneli.
- Karaciğer fonksiyon testleri.
- Böbrek fonksiyon testleri.
- Tiroit testleri.
- Testosteron testi.
- İdrar tahlili (idrar testi).
- Penil doppler ultrason.
- Penisteki sinirlerin titreşimlere yanıt verip vermediğini ölçen testler (penil biyotiyometri).
- Penisi geçici olarak erekte eden ilaçlar (vazoaktif enjeksiyon).
- Manyetik rezonans anjiyogram (MRA).
Testten önce doktor, testin ne anlama geldiğini açıklayacak ve soruları yanıtlayacaktır. Kişi kendini rahat hissetmiyorsa, istediği zaman testi yaptırmamaya karar verebilir.
Erektil Disfonksiyonu Düzeltmenin En İyi Yolu Nedir?
Erektil disfonksiyon tedavisinde ilk adım altta yatan nedeni belirlemektir. Bir doktor, kişi için en iyi tedaviyi belirlemeye yardımcı olacaktır.
Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- Kardiyovasküler egzersizler yapmak. Haftada üç kez en az 45 dakika boyunca güçlü kardiyovasküler egzersiz, bazı hafif erektil disfonksiyon vakalarını tersine çevirmeye yardımcı olabilir. Kardiyovasküler egzersizler arasında tempolu yürüyüş, koşu, yüzme, bisiklete binme ve ip atlama sayılabilir.
- Sigarayı bırakmak. Hafif erektil disfonksiyonlu erkekler için sigarayı bırakmak birkaç ay sonra iyileşmeye yol açabilir.
- Bir cinsel ilişki terapisti ile konuşmak.
- Sildenafil, vardenafil, tadalafil veya avanafil dahil olmak üzere penise kan akışını artırmaya yardımcı olan oral ilaçlardır. Ağızdan alınan ilaçlar bir saat içinde etki göstermeye başlar.
- Penil düşük yoğunluklu odaklanmış şok dalgası tedavisi. Bu noninvaziv tedavi, ses dalgalarını kullanarak kan akışını iyileştirir. İyileşmeyi görmek iki ay sürebilir.
- Ereksiyon oluşturmak için alprostadil, papaverin, fentolamin veya birden fazla ilacın bir kombinasyonu dahil olmak üzere doğrudan penise enjekte edilen ilaçlar vardır. Enjekte edilebilir ilaçlar 10 dakika içinde etki etmeye başlar.
- Vakum daraltma cihazı (penis pompası). Penis pompaları neredeyse hemen çalışmaya başlar.
- Jel, enjeksiyon, bant ve pelet olarak mevcut olan testosteron replasman tedavisi. Testosteron replasman tedavisi dört hafta içinde etki göstermeye başlar.
- Penil implant prosedürü. Penil implant, bir cerrahın penisi sertleştirmek için içine bir cihaz yerleştirdiği bir prosedürdür. Cihaz hissi, işemeyi veya orgazmı etkilemez.
Erektil Disfonksiyon Kendiliğinden Geçer mi?
Erektil disfonksiyon yaşam tarzında değişiklik yapmadan veya bir tür tedavi olmadan muhtemelen kendi kendine geçmeyecektir.
Erektil Disfonksiyon Önlenebilir mi?
Bazı yaşam tarzı değişiklikleri, erektil disfonksiyon geliştirme riskini azaltmaya yardımcı olabilir:
- Kolesterolü düşürmek.
- Fiziksel olarak daha aktif olmak, özellikle koşu, jogging veya bisiklet gibi kardiyovasküler egzersizler yapmak.
- Sağlıklı bir kiloyu korumak.
- Yüksek kaliteli uyku almak.
- Meyve, sebze ve tam tahıllar gibi düşük doymuş yağ içeren sağlıklı yiyecekler yemek.
- Sigarayı bırakmak.
- İçkiyi azaltmak veya bırakmak.
Erektil Disfonksiyonu Olanları Neler Bekler?
Erektil disfonksiyon için görünüm iyidir ve bu hastalık oldukça iyi tedavi edilebilir bir durumdur. Erektil disfonksiyonun bazı nedenlerinin tedavisi olmasa da birçok tedavi seçeneği, cinsel ilişki için yeterince sert bir ereksiyon elde etmeye ve bu ereksiyonu korumaya yardımcı olabilir.
Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?
Erektil disfonksiyonu olduğundan şüphelenenler bir birinci basamak sağlık hizmeti hekimi veya bir ürolog ile konuşmalıdır. Doktor, erektil disfonksiyonu teşhis etmeye, nedenini belirlemeye ve kişi için en iyi tedavi seçeneğini önermeye yardımcı olabilir. Bir ürolog, üreme sistemini ve üriner sistemi etkileyen durumları teşhis ve tedavi etme konusunda uzmanlaşmış bir sağlık hizmeti sağlayıcısıdır.
Ne Zaman Acil Servise Gidilmelidir?
Kişi, erektil disfonksiyon için ilaç kullanıyor ve iki ila dört saatten uzun süren ağrılı bir ereksiyon yaşıyorsa en yakın acil servise başvurmalıdır. Bu, tedavi edilmediği takdirde peniste kalıcı hasara neden olabilecek priapizm belirtisi olabilir.
Doktora Hangi Sorular Sorulmalıdır?
- Erektil disfonksiyon olması normal midir?
- Erektil disfonksiyonum olduğunu nasıl anlarsınız?
- Erektil disfonksiyonuma ne sebep oluyor?
- Erektil disfonksiyon için hangi tedavi seçeneğini önerirsiniz?
- Erektil disfonksiyon cinsel sağlığımı etkileyen başka durumlara neden olabilir mi?
- Erektil disfonksiyonum varsa hala orgazm olabilir miyim?
- Bir seks terapisti önerebilir misiniz?
- Erektil disfonksiyonu olan kişiler için bir destek grubu önerebilir misiniz?
- Penil implant prosedürü için aday mıyım?
Erektil disfonksiyon birçok farklı duygu hissetmeye neden olabilir. Kişi kendini utanmış, hayal kırıklığına uğramış, suçlu, kızgın veya beceriksiz hissedebilir. Bu, anksiyete ve depresyon gibi daha ciddi uzun vadeli duygulara yol açabilir ancak kimse bu duygularla yaşamak zorunda değildir. Erektil disfonksiyon oldukça yaygındır ve kişinin değerini yansıtmaz.
Partnerinde Erektil Disfonksiyon Olanlar Ne Yapabilir?
Erektil disfonksiyon birçok insan için hassas bir konudur. Aşağıdaki ipuçları, kişinin erektil disfonksiyonu olan partnerine destek olmasına yardımcı olabilir:
- Açık iletişimi teşvik etmek. Partnerine onun duygularını önemsediğini söylemek. Partnerle konuşmak için onu savunmasız hissettirmeyecek uygun zamanlar bulunmalıdır.
- Partnerine yalnız olmadığını hatırlatmak. Erektil disfonksiyon yaygındır ve tedavisi mevcuttur. Terapistler ve destek grupları kişinin duygularını işlemesine yardımcı olabilir.
- Sağlıklı alışkanlıkları teşvik etmek. Düzenli egzersizin, sağlıklı gıdaların ve erektil disfonksiyona neden olabilecek maddeleri azaltmanın faydalarına odaklanılmalıdır.
- Bilgi edinmek. Kişi erektil disfonksiyon ve tedavi seçenekleri hakkında doğru ve güncel bilgilere sahipse partneri desteklendiğini hissedecektir.
- Randevulara eşle birlikte gitmeyi teklif etmek. Kişi eşinin sorular sormasına, notlar almasına ve teşhis koymasına yardımcı olabilecek bilgileri bir sağlık hizmeti sağlayıcısına aktarmasına yardımcı olabilir. Kişi, bir sağlık kuruluşuyla yalnız görüşmeyi tercih ederse mahremiyetlerine saygı gösterilmelidir.
- Duyguları başka şekillerde ifade etmek. Partnerler arasındaki yakınlığı artırmanın tek yolu cinsel ilişki değildir. Kişi partnerine değer verdiğini el ele tutuşmak veya sırtını okşamak gibi fiziksel temaslarla, onunla vakit geçirerek, öpüşerek, not yazarak, sabırlı olarak ve iyi bir dinleyici olarak da gösterebilir.
Erektil disfonksiyon, özellikle yaşlandıkça yaygınlaşır. Utanç, düşük özgüven ve diğer daha ciddi psikolojik durumlara neden olabilir ancak kişi erektil disfonksiyona sahip olduğu için utanmamalıdır. Bu, vücudun kişiye bir şeylerin yolunda gitmediğini söyleme şekli olabilir. Bir doktorla belirtiler ve bunların yaşam kalitesini nasıl etkilediği hakkında açık bir konuşma yapmak önemlidir. Doktor erektil disfonksiyonu teşhis edebilir, nedenini belirleyebilir ve kişi için en uygun tedaviyi önerebilir.