Böbrek Enfeksiyonu (Piyelonefrit) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı yazımızda konuya dair bilgi vereceğiz. Böbrek enfeksiyonları, genellikle mesaneden böbreklere doğru ilerleyen bir tür idrar yolu enfeksiyonudur. Bakteriler böbrek enfeksiyonlarının en yaygın nedendir. Belirtiler arasında ateş, idrar yapma güçlüğü, bel ağrısı ve idrar yaparken ağrı yer alır. Böbrek enfeksiyonları antibiyotiklerle tedavi edilir.
Böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit) bir tür idrar yolu enfeksiyonudur. Bakteriler, mesane gibi vücudun başka bir bölümünden böbreklerden birine veya her ikisine geçtiklerinde piyelonefrite neden olurlar. Böbrek enfeksiyonları, alt idrar yolu enfeksiyonlarından daha ciddi olabilir. Böbrek enfeksiyonu belirtileri olanlar mutlaka bir sağlık uzmanına görünmelidir.
ABD'de her yıl yaklaşık 2.000 kişiden 1'i böbrek enfeksiyonu geçirmektedir.
Böbrek enfeksiyonu bir tür idrar yolu enfeksiyonudur ancak insanlar idrar yolu enfeksiyonu derken genellikle alt idrar yolu enfeksiyonunu veya mesane ya da üretra enfeksiyonunu kastederler. Alt idrar yolu enfeksiyonu ve böbrek enfeksiyonu benzer semptomlara sahip olabilir ancak böbrek enfeksiyonun kişiyi aniden hasta hissettirmesi, ateşini yükseltmesi veya bel ya da yanlarında ağrıya neden olması daha olasıdır.
Böbrek enfeksiyonu belirtileri şunları içerir:
Bakteriyel enfeksiyonlar böbrek enfeksiyonlarının en yaygın nedenidir. Virüsler de bunlara neden olabilir ancak bu sağlıklı kişilerde nadirdir. Böbrek enfeksiyonlarına neden olan bazı bakteri türleri şunlardır:
Böbrekler atıklardan kurtulmak için idrar üretir. İdrar, tüpler (üreterler) aracılığıyla mesaneye (tuvalete gidene kadar idrarı tutan bir kese) gider. Oradan da başka bir tüpten (üretra) geçerek vücudu terk eder. Bu genellikle bakterileri veya diğer mikropları da beraberinde temizler. Bazen bakteriler vücutta yukarı doğru hareket edebilir ve üretra, mesane veya üreterler de dahil olmak üzere idrar yolunun bazı kısımlarını enfekte edebilir. Buradan böbreklerden birine ya da her ikisine geçerek böbrek enfeksiyonuna neden olabilirler. Vücudun başka bir bölgesinden kana karışan bakteriler de böbrekleri enfekte edebilir.
Böbrek enfeksiyonları için risk faktörleri şunları içerir:
Bazen böbrek enfeksiyonları, özellikle de bağışıklık sistemi zayıflamış veya altta yatan başka sağlık sorunları olan kişilerde hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar şunları içerir:
Bir doktor, belirtileri gözden geçirerek ve idrarı enfeksiyon belirtileri açısından test ederek (idrar tahlili) böbrek enfeksiyonu teşhisi koyar. Ayrıca kanı test edebilir ve BT taraması veya renal ultrason ile böbreklerin görüntülerini alabilir.
Sadece bir doktor kişiye böbrek enfeksiyonu teşhisi koyabilir. Kişide ateş ve yan tarafta ağrı ile birlikte idrar yolu enfeksiyonu belirtileri varsa böbrek enfeksiyonu olabilir.
Doktor böbrek enfeksiyonlarını antibiyotiklerle tedavi eder. En az 14 gün boyunca antibiyotik alınması gerekecektir. Kişi çok hastaysa veya antibiyotiklerle iyileşmiyorsa, hastanede tedavi görmesi veya daha uzun süre antibiyotik kullanması gerekebilir.
Doktor böbrek enfeksiyonunu tedavi etmek için bir veya bir antibiyotik kombinasyonu reçete edebilir. Bunlar şunları içerebilir:
Kişi, antibiyotiklere başladıktan sonraki iki ila üç gün içinde kendin daha iyi hissetmeye başlamalıdır. Bazı kişiler için bu durum daha uzun sürebilir. Kişi kendini daha iyi hissetmeye başlasa bile antibiyotiklerini tamamlaması gerekir.
Böbrek enfeksiyonları genellikle mesanede enfeksiyon olarak başlar. Alt idrar yolu enfeksiyonlarının önlenmesi böbrek enfeksiyonlarının önlenmesinde ilk adımdır. İdrar yolunun tüm bölümlerindeki enfeksiyonları önlemenin bazı yolları şunlardır:
Böbrek enfeksiyonlarının seyri genellikle iyidir. Aşağıdaki durumlarda hastanede tedavi görmek gerekebilir:
Tedavi ile böbrek enfeksiyonundan sonraki birkaç gün içinde daha iyi hissedilebilir (antibiyotik kürünü bitirmek gereklidir) ancak enfeksiyonun tedavisi daha zorsa bu birkaç hafta sürebilir.
Bazı insanlar için alt idrar yolu enfeksiyonu kendiliğinden geçebilir ancak böbrek enfeksiyonları tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Böbrek enfeksiyonu belirtileri olanlar bir sağlık uzmanıyla görüşmelidir.
Bol su içmek, alkol ve kafeinden kaçınmak enfeksiyonla savaşırken böbreklere yardımcı olabilir ancak böbrek enfeksiyonu ev yapımı ilaçlarıyla tedavi edilmeye çalışılmamalıdır. Reçeteli ilaçları almak ve kişinin evde kendine nasıl bakması konusunda doktorunun tavsiyelerine uyması gerekir. Bol sıvı tüketilmeli ve tüm ilaçlar reçete edildiği şekilde alınmalıdır. Kişi kendini daha iyi hissetse bile reçetesi bitene kadar antibiyotiklerini almaya devam etmelidir. İlaç alımı çok erken bırakılırsa enfeksiyon geri gelebilir.
İdrar yapmakta sorun yaşayan veya idrarında değişiklikler (kan veya bulanıklık gibi) fark eden kişiler bir doktora görünmelidir.
Aşağıdakiler dahil olmak üzere ciddi dehidrasyon veya ciddi hastalık belirtileri olanlar en yakın acil servise başvurmalıdır:
Doktora aşağıdaki soruları sormak hasta için faydalı olabilir:
Böbrek enfeksiyonları derhal tedavi edildiğinde nadiren ciddi seyreder. İyi hijyen uygulamak ve mesaneyi tamamen boşaltmak böbreklere kadar ilerleyebilecek idrar yolu enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilir. Enfeksiyon kapma olasılığını artıran altta yatan başka bir durumu olanlar enfeksiyonları önleme konusunda doktoruyla konuşmalıdır.