Avasküler Nekroz Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Avasküler nekroz adı verilen ve tedavi edilmediği takdirde son derece ciddi neticeleri olan hastalığı incelediğimiz yazımızda, "Avasküler nekroz nedir?", "Avasküler nekroz neden olur?", "Avasküler nekrozun belirtileri nelerdir?" ve "avasküler nekrozun tedavisi nasıl olur?", gibi soruların cevaplarını detaylandıracağız.

Vücudumuzda tüm organlar gibi kemikler de kan damarları ile beslenir. Bu nedenle beslenmesinin bozulması durumunda kemiğe ait doku beslenemediğinden kaçınılmaz bir şekilde ölür. Dolayısıyla kalça başı niteliğini yitirir ve zamanla çöker. Söz konusu durum ağırlıklı olarak kalçada görünse de ayak bilekleri, omuz ve dizlerde de görülebilmektedir.

Femur başı avasküler nekroz, genellikle 20-45 yaş aralığındaki kişilerde karşımıza çıkabilen oldukça ciddi bir problemdir. Avasküler nekroz konusunda merak ettiğiniz tüm sorulara yanıtlar bulabilirsiniz:

Avasküler Nekroz Nedir?

Vücudumuzun pek çok noktasında kendine yer bulan kemik, canlı bir doku olarak kabul görür. Kemiğin canlılığını devam ettirebilmesi adına kemiğe giden kan akışının istikrarlı bir biçimde gerçekleşmesi şarttır. Örneğin kırık bir kemik vakasında kemiğin belli bölümlerine giden kan akışında kesinti söz konusu olabilir.

Kan akışının azalması ile beraber doku yavaş yavaş ölmeye başlar. Bu dokunun ölmesi avasküler nekroz olarak adlandırılır. İskemik kemik nekrozu ya da osteonekroz gibi isimlerle de anılabilmektedir. Bu rahatsızlıktan en fazla etkilenen bölgeler arasında kaçla, el bileği ve dizler ilk sırada gelir. Erken müdahale, ilerleyen süreçlerde ortaya çıkabilecek büyük problemlerin engellenmesi adına önemlidir.

Tedavide planlama, tamamen hasarlanmış alanın  güncel durumuna bağlıdır. Tedavideki asıl amaç, eklem yüzeyindeki çökmeye engel olabilmektir. İlerleyen aşamalarda ne yazık ki ciddi kireçlenmeler söz konusu olabilmektedir. Genç insanlarda görülme olasılığı göreceli olarak yüksek olduğu için bireyin yaşamı oldukça olumsuz yönde etkilenebilmektedir. Çökme oluşmadan gerekli müdahalenin yapılması durumunda tedavinin başarı oranı artmaktadır.

Avasküler Nekroz Neden Olur?

Günümüzde her sene yaklaşık olarak 20 bin civarında insanda avasküler nekroz oluşumu gözlemlenir. Peki bu rahatsızlığın temel nedenlerini nasıl açıklayabiliriz? Olası avasküler nekroz nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkün:

• Travma ve kırık oluşumları
• Alkol kullanımı
• Metabolik hastalıklar
• Uzun süre boyunca kortizon kullanımı
• Radyoterapi ya da kemoterapi tedavisi görmek
• HIV enfeksiyonu
• Dekompresyon rahatsızlığı

Bu sebeplerin içinde özellikle eklem ve kemik travmaları en ön sırada gelir. Ayrıca kan damarlarında meydana gelen yağ birikimleri de bu durumu tetikleyebilmektedir. 

Avasküler Nekroz Belirtileri

Avasküler nekroz rahatsızlığındaki en bariz belirtinin kalça etrafında ortaya çıkan ağrı olduğunu ifade edebiliriz. Bu sürecin sonunda kişide topallama sorunu baş gösterir. Daha sonraki dönemde ise eklem hareketlerinde kısıtlanma gözlemlenir. Avasküler nekrozun diğer belirtileri şu şekildedir:

• Ağrıdan dolayı hareket aralığında sınırlama
• Diz bölgesine doğru yayılan kasık ağrıları
• Kalça bölgesinde ağrı
• Kemik ya da eklem çökmeye başladıkça yoğunlaşan eklem ağrıları

Avasküler Nekroz Tedavisi

Avasküler nekroz rahatsızlığının tedavisinde temel amaç, bu durumdan olumsuz yönde etkilenen eklemin temel işlevini yeniden kazanabilmesi ve elbette kemik çöküşünü durdurmaktır. Tedavi neticesinde eklem üstündeki büyük yük azaltılır ve böylece ağrı ortadan kaldırılır. Avasküler nekroz tedavisi, cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemleri içinde barındırır.

Kemikteki hasar, hastanın yaşı, tıbbi öyküsü ya da hastalığın oluşum nedeni saptandıktan sonra en uygun tedavi yöntemine karar verilir.

• Erken dönemlerde oluşan ağrılar genellikle ilaç tedavileriyle çözüme kavuşturulur. Kemik iyileştiği zaman eklem hareketliliğini sürdürmek adına fizik tedavi desteği ön plana çıkabilir.
• Kalçada oluşan ağrı ilaç tedavisine ve fizik tedavi yöntemlerine rağmen düzelmiyorsa cerrahi yönteme başvurulur.
• Aşama 1 ve aşama 2 olarak ifade edilen erken dönemlerde kısmi cerrahi işlem uygulanır ancak 3. ve 4. aşamalarda genellikle total kalça protezi ameliyatına başvurulur.

Avasküler Nekroz Tedavisinde Total Kalça Protezi

Kalça protezi; aşınan eklem yüzeylerinin metal ya da polietilenden üretilen özel parçalar ile kaplanarak yapay eklem oluşturulmasıdır. Ağrısız bir eklem hareketi sağlamak amacı ile uygulanan total kalça protezi ameliyatına olan ihtiyaç, dünya nüfusunun yaşlanması ve artan obezite nedeniyle giderek artmaktadır.

Avasküler Nekroz Tedavisinde Total Kalça Protezi Nasıl Yapılır?

Kalçanın ön veya genellikle arka bölgesinden bir kesi ile kalça eklemine ulaşılır. Ardından eklemi meydana getiren iki kemiğin (asetabulum ve femur) birbirlerine temas eden yüzeylerindeki aşınan kıkırdak dokusu görülüp incelenir. Uyluk kemiği baş kısmı kesilerek çıkarılır. Sonrasında ise seçilen uygun boyutlarda protez parçaları çimentosuz ya da çimentolu yöntemler kullanılarak kemik yüzeylerine tutturulur. Bu sayede eklem yüzeyleri plastik veya metalden yapılmış parçalar ile kaplanması sağlanır.

Total kalça protezi ameliyatı 1-2 saat arasında sürmektedir. Aynı gün veya en geç ertesi gün ise kalça hareketlerine başlanır ve hasta yardım ile ayağa kalkabilir. Kalça protezi uygulanan hastaların çoğunluğunda kalça ağrılarında belirgin şekilde azalma izlenir.

Bursa Özel Medicabil Hastanesi'nde Avasküler Nekroz Tedavisi

Avasküler nekroz tedavisi noktasında hastanemizle iletişime geçebilir ve detaylı olarak bilgi alabilirsiniz.

Herkese sağlıklı günler dileriz.