Hemoglobin konsantrasyonun normalin altına düşmesine ANEMİ denir. Hematokrit değeri ise, anemi değerlendirilmesi için doğrudan değerlendirmeye alınabilecek bir parametre değildir. Anemi hem bir hastalık hem de bir bulgu olması nedeniyle her zaman ayrıntılı olarak ele alınmalı, nedeni mutlaka ortaya konulmalıdır.
DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) anemi tanımlamasında hemoglobinin alt sınırını erişkin erkekler için 13gr/dl, kadınlar için 12gr/dl olarak belirlemiştir. Bu değerlerin ırklar arası farklılıklar gösterebileceği kabul edilmiş, bu farkın da 1-2gr/dl civarında olabileceği belirtilmiştir.
Anemi Belirtileri Nelerdir?
- Anemili hastalar genellikle efor kapasitelerinde azalma veya kolay yorulma, çarpıntı, nefes darlığı gibi belirtilerle doktora başvururlar. Anemili hastalarda deri ve mukozalarda solukluk görülür.
- Kardiyovasküler sistem ile ilgili bilgiler;çarpıntı ve efor dispnesidir. Ağır ve uzun süren anemi "Hiperdinamik kalp yetersizliği" yapan nedenlerden birisidir.
- Anemili hastalarda başağrısı, kulak çınlaması, baş dönmesi, fenalık hissi, konsantrasyon yeteneğinde azalma, kas gücünde azalma, üşüme gibi belirtiler olabilir.
- Gastrointesinal hastalıklar, demir eksikliği başta olmak üzere farklı nedenlerle anemiye yol açarlar. Ayrıca, aneminin kendisi de bazı gastrointestinal semptomlara yol açabilir. İştahsızlık, bulantı, kabızlık veya ishal gibi değişiklikler bunlar arasında sayılabilir.
- Anemili erkeklerde libido kaybı olabilir. Kadınlarda amenore veya menoraji görülebilir. Menoraji veya metrorajinin aneminin nedeni olabileceği unutulmamalıdır.
Morfolojik Anemilerin Sınıflandırılması
Özellikle ortalama eritrosit hacmi (MCV) temel alınarak yapılan bu sınıflamada anemiler NORMOSİTİK (MCV:80-100FL), MİKROSİTİK (MCV 80/FL altında) ve MAKROSİTİK (MCV 100FL üstünde) olarak 3 grupta incelenir.
Mikrositik Anemiler Nelerdir?
Mikrositik anemiler şunlardır:
- Demir eksikliği anemisi
- Talasemiler, hemoglobin E, hemoglobin C hastalığı
- Sideroblastik anemi
- Kurşun zehirlenmesi
- Kronik hastalık anemisi (bazı olgular)
Normositik Anemiler Nelerdir?
Normositik anemiler şunlardır:
- Kemik iliğini infiltre eden hastalıklar (solid tümörler metastazı,lösemi, lenfoma, multiple myeloma)
- Kronik hastalık anemisi (çoğu olgular)
- Böbrek yetmezliği
- Akut kanamalar
- Hemolitik anemiler
- Karaciğer hastalığı
- Hipotiroidi ve skorbüt (C vitamini ekikliği)
Makrositik Anemiler Nelerdir?
Makrositik anemiler şunlardır:
- B12 vitamini eksikliği
- Folik asit eksikliği
Etyopatogenetik Anemilerin Sınıflandırılması
Anemileri, etyopatogenetikolarak şu şekilde sınıflandırabiliriz.
Eritrosit Yapımında Azalmaya Bağlı Anemi
- Hemoglobin sentezinde azalma: Demir eksikliği anemisi,talasemiler, sideroblastik anemi, kurşun zehirlenmesi.
- DNA sentezinde bozukluk: B12 vitamin eksikliği, folik asit eksikliği.
- Hematopoetik kök hücrede farklılaşma bozukluğu:Lösemi veya MDS, aplastik anemi
Akut Kanamaya Bağlı Anemi
Eritrosit yıkımında artma: Bu başlık altında yer alan anemiler, hemolitik anemilerdir. Eritrosit yaşam süresinin kısalması ön plandadır.