Akne (Vulgaris)

Akne vulgaris, kıl folikülü ve buna bağlı yağ bezlerinin iltihabı bir hastalığıdır. Hastalık kendini komedonlar (siyah nokta şeklinde açık veya beyaz nokta şeklinde kapalı), papül, püstül, nodül denen iltihabi süreçler şeklinde gösterir.

Akne Vücudun Hangi Bölgelerinde Görülür?

Hastalık en çok yüz, boyun, omuzlar, sırt, göğüs gibi seboreik alanlarda (yağ salınımının yüksek olduğu alanlarda) yerleşir.

Aknenin Sebepleri Nedir?

Aknenin oluşumunda pek çok faktör rol oynamaktadır. Hormonal aktivasyon, yağ bezi salgısı artışı, kıl diplerindeki mikroorganizmalar (propionibacterium acnes) ve kıl diplerindeki kalınlaşma bu faktörlerin en önemlileridir. Bunun yanında genetik yatkınlık, çevresel etkenler (kötü hijyen gibi) bazen de besinler akne oluşumunu tetikler.

Akne Hangi Yaşlarda Görülür?

Akne, başlıca ergenlik çağında görülmekle birlikte her yaşta olabilir. Lezyonlar genellikle 12-14 yaş arasında başlar ve en yoğun olarak 16-19 yaş arasında görülür. Bazen 10 yaş civarında da başlayabilir. İnsanların hemen hepsinde yaşamı boyunca az veya çok sayıda akne vulgaris lezyonları çıkar. Hastalık bazen kadınlarda hormonal etkilere bağlı olarak 20-30 yaşlar arasında ve sonrasında da devam edebilir.

Akne Ciddiye Alınmalıdır

Akne çoğu kişi tarafından fizyolojik bir süreç olarak algılansa da tedavi edilmez ve kontrolü yapılmazsa ciddi kalıcı izler bırakabilir. Oluşturduğu klinik görüntüler, gençlerde dismerfobik reaksiyonlara ve kalıcı psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir.

İlaçlar Akneye Yol Açar mı?

Akne hastalığı yukarıdaki faktörler yanında başka nedenlerle de oluşabilir. Bazı ilaçlar akneye yol açabilir. Lokal veya sistemik kortizon tedavileri, tüberküloz tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, epilepside kullanılan kimi ilaçlar, hormonal ilaçlar, iyot ve bromür gibi halojen ilaçlar akneye yol açabilir.

Akne Türleri

• Kozmetik Akne: Günümüzde sık görülmeye başlayan diğer akne de kozmetik aknedir. Yağ salınımını arttıran, kıl faktörlerini tıkayan ve bilinçsizce kullanılan kozmetik ajanlar akneye yol açabilmektedir.
• Akne Ekskoriye: Akne ekskoriye denen form ise genellikle psikolojik sorunlu gençlerde görülür. Akne lezyonları kişi tarafından oluşturulur. Akne ekskoriye tedavisinde dermatolojik ajanların yanında psikiyatrik yaklaşım gereklidir.
• Mesleki Akne: Mesleki akne ise, kimi ajanlara maruz kalan meslek gruplarında görülür. İşi sırasında, klorinize hidro karbonlar, endüstriyel çözücüler, kömür katran türevleri, vazelin ve yağlar gibi maddelerle temas edenlerde akne lezyonları sık görülür.
• Endokrin Aknesi: Cushing hastalığı, polikistik over sendromu gibi endokrin bozukluğu olan kişilerde de endokrin aknesi dediğimiz akne varyantı oluşur.

Aknenin Tedavisi

Akne vulgaris, bir hastalıktan çok yaşamın bir evresinde geçirilen klinik süreçtir. Bu süreç hafif, orta, ağır şekilde geçirilebilir. Yapılacak şey bu süreci en hasarsız iz bırakmadan geçirebilmektir. Bu süreç bazen uzun sürebilir ve sabır gerektirebilir. Mutlaka bir dermatologla kontak halinde bulunulmalıdır.