Makalemizde, bir çok kişinin merak ettiği "Kolonoskopi Nedir?", sorusunun cevaplarını irdeleyeceğiz. Basit tanımıyla kolonoskopi, alt sindirim kanalı endoskopisidir. Endoskopinin detaylarına, daha önceki makalelerimizden birinde değinmiştik. Yazıya ulaşmak için buraya tıklayınız. Tüm kalın bağırsağın esnek kıvrılabilir bir aletle incelenmesidir.
Kolonoskopi, poliplerin (kansere dönüşme potansiyelleri vardır) saptanması, dışkılama alışkanlığında değişiklik yakınmasının araştırılmasında ve dışkıda kan olmasının nedenlerini saptamada en uygun yöntemdir. Bu yöntem aynı zamanda inflamasyon, ülser, divertikülozis, anormal doku büyümeleri, kanama bölgesinin saptanmasını da mümkün kılar. Aynı zamanda bu yöntemle polipler çıkarılabilir, doku örneği alınabilir ve kanama kontrol edilebilir. Kolonoskopinin yapılmasını gerekli kılan sebeplerin başlıcaları şunlardır:
Kolonoskopi, bağırsaklarda görülen olağan dışı semptonların sebeplerini anlamak için yapılır. Bu olağan dışı belirtiilerden bazıları şunlardır:
Yapılan kolonoskpi sonunda çoğunlukla endişe edilmeyecek bulgulara rastlanır. Fakat bazen de kolonospi sayesinde, daha detaylı incelenmesi gereken bulgular da elde edilebilir.
Birçok kişinin bağırsağında polip denen küçük yapılı urlar bulunur. Polipler, genellikle zararsız ve iyi huylu tümörlerdir. Kolonoskopi sayesinde bağırsaktaki polipler incelenerek temizlenir ve varsa kansere dönme riski olan polipler tespit edilerek ileriye dönük tedavi planlanabilir. Kolonoskopi sonunda ilave tahlil ve tedaviye gerek olup olmadığı netleştirilir.
Kolonoskopi sayesinde, aşağıdaki bağırsak hastalıklarının varlığını tespit etmek mümkündür:
İyi bir muayene için kalın bağırsak mutlaka temiz ve olabildiğince boş olmalıdır. İşlem öncesi 1-2 gün sulu gıdalar alınmalıdır ve kalın bağırsak temizleyici ajanlar kullanılması gerekir. İşlem öncesi yatıştırıcı ve uyutucu ilaç verilmesi için damar yolu açılır.
Kolonoskopiden 2 gün önce, mümkün olduğunca sade yemekler yenmelidir. Örneğin:
NOT: Hekiminiz, kolonoskopiden 2 gün önce neler yemeniz/yememeniz gerektiği konusunda bilgilendirecektir.
Kolonoskopiden önceki gece, bağırsaklarınızın tamamen boşalması için lavman ve benzeri ishal edici ilaçlar kullanmanız gerekir. Hekiminiz, sizin için en uygun olan ilacı verecektir.
ÖNEMLİ: Bu ilacın kullanılarak bağırsağın olması gerektiği gibi boşaltılmaması halinde, kolonoskopiden beklenen fayda elde edilemez.
Bu işlem öncesinde hafif uyutucu ve yatıştırıcı ilaçlar yapılır. Kolonoskopi rahatsız edici bir işlem olarak düşünülmesine karşın yapılan uyutucu ilaçlar ile bu rahatsızlık ve ağrı hissedilmez.
İşlem genellikle 20-40 dakika sürer.
Kolonoskopinin uygulanması esnasında yapılanlar ile hastanın hissettikleri, aşağıda maddelenmiştir.
İşlem sonrası işlemin yapıldığı merkezde 2-3 saat kalmak gerekecektir. Bu işlem sonrası da eve dönmek için yalnız gelmemeniz ve o gün araç kullanmamanız önerilir.
Kolonoskopi güvenilir bir işlemdir. Kanama, enfeksiyon veya organlarda hasar oluşumu oldukça nadirdir. Kolon kanserleri önce polip olarak başladığından bu poliplerin saptanması çok önemlidir. Kolonoskopi bu poliplerin kanser gelişimini önleyecektir. Bu nedenle tüm erkek ve kadınların 50 yaş üzerinde mutlaka kolonoskopi yaptırmaları önerilir.