Arpacık Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?

Arpacık Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Arpacık, göz kapağının kenarında oluşan, ağrılı, kırmızı bir şişliktir. Sivilceye benzer şekilde arpacık, kirpiklerin yakınındaki küçük bir yağ bezinin tıkanması ve enfekte olmasıyla oluşur. Arpacık çok yaygındır ve çoğu durumda evde tedavi edilebilir. Ancak bazı durumlarda bir göz doktoru tarafından tedavi edilmesi de gerekebilir.

Arpacık Nedir?

Arpacık göz kapağının kenarında oluşan ağrılı, kırmızı bir şişliktir. Akneye benzeyebilir ve dokunulduğunda hassas olabilir. Arpacık, kirpik folikülündeki veya göz kapağı derisindeki yağ üreten küçük bir bez tıkandığında ve bakteriyel bir enfeksiyon geliştiğinde oluşur. Arpacık için kullanılan tıbbi terim hordeolum’dur. Sadece bir göz kapağında arpacık olması yaygındır ancak her iki kapakta da arpacık olması mümkündür. Arpacık genellikle bir ila iki hafta sürer ve genellikle kendiliğinden geçer. Ancak geçmediği durumlarda, arpacığın boşaltılması için bir göz doktoruna başvurmak gerekebilir. Ayrıca enfeksiyonu azaltmak için antibiyotik de reçete edebilirler.

Arpacık, şalazyon adı verilen başka bir göz kapağı şişliğine benzer. Şalazyon, genellikle göz kapağının daha gerisinde oluşan bir şişliktir. Arpacığın aksine, şalazyon genellikle ağrılı değildir ve bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanmaz. Ancak her iki durum için uygulanan tedavi benzerdir.

Arpacık Türleri Nelerdir?

İki tür arpacık vardır:

• Dış arpacıklar: Dış arpacıklar üst ya da alt göz kapağının dış kısmında oluşur. Bunlar daha yaygın olan türdür. Kirpik folikülündeki bir enfeksiyon genellikle bunlara neden olur.
• İç arpacıklar: İç arpacıklar, iç göz kapaklarından birinde (göz küresine bakan) oluşur. Göz kapağını nemli tutmaya yardımcı olan yağları üreten iç göz kapağı bezindeki bir enfeksiyon bu türe neden olur.

Arpacık Ne Kadar Yaygındır?

Arpacık çok yaygındır. Yetişkinlerde çocuklardan daha yaygındır çünkü yetişkinlerin yağ bezlerindeki yağ, çocuklarınkinden daha kalındır. Bu da tıkanmaya daha yatkın olduğu anlamına gelir.

Arpacığın Belirtileri Nelerdir?

Arpacığın ana belirtisi, kirpiklerin yakınındaki göz kapağı kenarı boyunca ağrılı, kırmızı bir şişlik oluşmasıdır. Diğer arpacık belirtileri şunları içerebilir:

• Göz kapağının şişmesi (bazen tüm göz kapağı).
• Gözden akıntı gelmesi.
• Göz kapağı boyunca kabuklanma.
• Işık hassasiyeti.
• Ağrı ve kaşıntı.
• Göz yaşarması.
• Kaşınma hissi veya gözde bir şey varmış hissi.

Arpacığa Ne Sebep Olur?

Göz kapağının yağ üreten bezlerindeki bakteriyel bir enfeksiyon çoğu arpacığa neden olur. Yağ üreten bezler göz kapaklarını kaplar ve gözün yüzeyinin yağlanmasına yardımcı olur.

Arpacık Bulaşıcı mıdır?

Arpacık genellikle bulaşıcı değildir ancak küçük miktarlarda bakteri yayılabilir. Bu nedenle arpacığa dokunmadan önce ve sonra elleri yıkamak ve bakterilerin yayılmasını önlemek için yastık kılıflarını sık sık değiştirmek önemlidir. Arpacık temizlenmediği veya sıcak kompres uygulanmadığı sürece, bakterilerin yayılmasını ve tahrişi azaltmak için arpacığa dokunmaktan kaçınılmalıdır.

Arpacık Gelişimi İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Arpacık çok yaygındır ve herkeste görülebilir. Ancak aşağıdaki durumlarda arpacık geliştirme olasılığı daha yüksek olabilir:

• Daha önce arpacık geçirmiş olmak.
• Blefariti (göz kapaklarında iltihaplanma) olmak.
• Akne, gül hastalığı veya seboreik dermatit gibi belirli cilt rahatsızlıklarına sahip olmak.
• Şeker hastalığına sahip olmak.
• Kuru bir cilde sahip olmak.
• Hormonal değişiklikler yaşamak.
• Yüksek lipid seviyelerine (“kötü” kolesterol) sahip olmak.

Arpacık Nasıl Teşhis Edilir?

Bazı arpacıklar daha inatçıdır ve bir sağlık kuruluşuna gitmeyi gerektirir. Kişinin görüşü etkileniyorsa veya arpacık iyileşmek yerine kötüleşiyor gibi görünüyorsa bir doktora başvurulmalıdır.

Randevu sırasında doktor, göz kapağını muayene edecek ve yaşanan ek semptomları soracaktır. Bu göz muayenesine dayanarak arpacık teşhisi koyulabilir.

Arpacıktan Nasıl Kurtulunur?

Arpacık genellikle bir ila iki hafta içinde kendiliğinden geçer. Daha hızlı iyileşmek, ağrı ve şişliği azaltmak için arpacığı evde tedavi etmek üzere bir kişisel bakım planı kullanılabilir. İşte arpacığı evde yönetmek için yapılması ve yapılmaması gerekenler.

Arpacık İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?

• Sıcak Kompres Kullanmak

Günde üç ila beş kez, her seferinde 10 ila 15 dakika boyunca göz kapağına ılık bir bez uygulanabilir. Bez ılık suda bekletilerek yeniden ısıtılmalı, sıkılıp kullanılmalı ve bu işlem tekrarlanmalıdır. Birçok kişi, ılık suda ıslatılmış yeşil çay poşetlerini göz kompresi olarak kullanmanın arpacığın sadece daha iyi hissetmesine yardımcı olmakla kalmayıp, kısmen yeşil çayın antibakteriyel özelliklerinden dolayı iyileşmeyi de hızlandıracağına inanmaktadır. Bazı bilim insanları yeşil çaydaki doğal bir antioksidanın bakterinin hücre duvarını parçalayarak onu öldürdüğünü göstermiştir. Göz uzmanları arasında bu konuda tartışmalar olsa da bu uygulama kişiye zarar vermez ve en az sıcak bir bezin kompres olarak kullanılması kadar etkili olabilir.

• Göz Kapaklarını Temizlemek

Yarı bebek şampuanı ve yarı sudan oluşan hafif sabunlu bir solüsyonla göz akıntıları nazikçe silinmelidir. Çoğu eczanede bulunan göz kapağı mendilleri de kullanılabilir.

Arpacık İçin Yapılmaması Gerekenler Nelerdir?

• Arpacığı sıkmak veya patlatmak.
• Göz kapağını ovmak veya ona dokunmak.
• Bölge iyileşene kadar makyaj yapmak veya kontakt lens kullanmak.

Arpacık Nasıl Tedavi Edilir?

Kişi 48 saat boyunca kendi kendine arpacık bakımı yaptıktan sonra ağrısı ve şişliği geçmiyorsa göz doktorunu aramanın zamanı gelmiş demektir. Bir uzman tarafından yapılan arpacık tedavisi şunları içerebilir:

• Lokal anestezi altında arpacığı boşaltmak için küçük bir kesik (insizyon).
• Göz kapağına uygulamak için reçeteli antibiyotik merhem veya antibiyotik göz damlası. Gözün etrafındaki alanın enfekte olduğu durumlarda veya iç arpacığı boşaltmak için bir kesi yapıldıktan sonra doktor ağızdan antibiyotik reçete edebilir.
• Göz kapağının şişmesini azaltmak için arpacık içine steroid enjeksiyonu.

Arpacık Önlenebilir mi?

Arpacığı önlemenin en iyi yolu, aşağıdakiler de dahil olmak üzere iyi bir yüz hijyeni uygulamaktır:

• Özellikle yüze ve gözlere dokunmadan önce elleri iyice ve sık sık yıkamak.
• Kontakt lensleri çıkarmadan önce ve çıkardıktan sonra elleri yıkamak. Lensleri dezenfektan ve lens temizleme solüsyonu ile temizlemek. Günlük takılan veya diğer “sınırlı kullanımlı” lensleri göz doktorunun önerdiği programa göre atmak.
• Yatmadan önce yüzü kirden ve/veya makyajdan arındırmak için yıkamak.
• Her iki ila üç ayda bir göz makyajı malzemelerini atmak. Göz makyajı malzemelerini asla başkasıyla paylaşmamak.

Arpacık Ne Kadar Ciddidir?

Arpacıklar genellikle zararsızdır. Bazı küçük tahriş ve rahatsızlıklara neden olabilirler ancak genellikle kendiliğinden geçerler. Sıcak kompres gibi öz bakım önlemleri iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olabilir.

Arpacığı makyajla kapatmak cazip gelse de bunu yapmaktan kaçınmak gerekir. Bir arpacığın üzerine makyaj yapmak iyileşme sürecini geciktirebilir, hatta daha fazla tıkanmasına ve enfekte olmasına neden olabilir ve bu da onu daha acı verici hale getirir.

Ne Zaman Bir Doktoru Ziyaret Etmek Gerekir?

Aşağıdaki durumlarda bir doktora görünmek gerekir:

• Göz şişmiş ve kapanmışsa.
• Şişlikten irin veya kan sızıyorsa.
• Ağrı ve/veya şişlik ilk iki ila üç günden sonra artıyorsa.
• Göz kapağında kabarcıklar oluşmuşsa.
• Göz kapakları sıcak hissediliyorsa.
• Görüş değiştiyse.
• Arpacıklar geri gelmeye devam ediyorsa. Bu durumda doktor, daha ciddi sorunları ekarte etmek için lokal anestezi altında biyopsi (arpacıktan küçük bir örnek) alabilir.

Doktora Hangi Sorular Sorumalıdır?

Kişinin arpacığı varsa doktora aşağıdaki soruları sorması faydalı olabilir:

• Arpacık kendiliğinden geçer mi?
• Arpacığın iyileşmesi ne kadar sürer?
• Hangi tedavi seçeneklerini önerirsiniz?
• Arpacığım varsa okula veya işe gitmemem gerekir mi?
• Çok ağrım varsa ağrı kesici alabilir miyim?

Gözde oluşan ağrılı, kırmızı şişliğin en yaygın bir nedeni arpacıktır. Acı verici olsalar da arpacıkların çoğu endişe edilecek bir durum değildir. Arpacık genellikle iyi bir göz kapağı hijyeni ile yönetilebilir ve çoğu vaka kendiliğinden geçer. Arpacık devam ederse ve evde tedavi ile iyileşmiyor gibi görünüyorsa bir göz doktoruna başvurulmalıdır.