Apgar Skoru (Apgar Testi) Nedir? Nasıl Belirlenir? İyi Bir Apgar Skoru Kaç Olmalıdır?

Apgar Skoru (Apgar Testi) Nedir? Nasıl Belirlenir? İyi Bir Apgar Skoru Kaç Olmalıdır? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. Apgar skoru (Apgar testi), bebeğin doğumdan hemen sonra aldığı hızlı bir değerlendirmedir. Bu test, bebeğin doktorunun bebeğin acil tıbbi bakıma ihtiyacı olup olmadığını belirlemesine yardımcı olur. Apgar testi bebeğin genel görünümünü, nabzını, yüzünü buruşturmasını, aktivitesini ve solunumunu ölçer. Apgar puanının 7 veya üzerinde olması iyi bir Apgar skoru olarak kabul edilir. 

Apgar Skoru Nedir?

Yenidoğan Apgar skoru, bebeğin doktorunun doğumdan hemen sonra bebeğin sağlığını değerlendirmesi için hızlı bir yoldur. Apgar skoru, bebeğin acil tıbbi bakıma ihtiyacı olup olmadığını belirlemek için kullanılan standart bir yöntemdir. Bebeğin nefes almak için yardıma ihtiyacı olabilir, kalp sorunu yaşıyor olabilir veya anne karnındaki yaşamdan geçişle ilgili başka tıbbi ihtiyaçları olabilir.

Bebeğin doktoru Apgar skorunu, bebeğin gelecekteki gelişimini, zekasını veya gelecekteki sağlığını tahmin etmek için kullanmaz. Apgar testleri bebeğin ciddi veya uzun vadeli sağlık sorunları olup olmayacağını belirlemek için kullanılamaz. Apgar skoru, bebeğin doğumdan hemen sonra biraz daha fazla yardıma ihtiyaç duyması halinde bebeğin doktorunu uyarır.

Apgar Testi Ne Zaman Yapılır?

Apgar skoru, bebeğin doğumundan bir dakika sonra ve doğumundan beş dakika sonra yapılır. Bir dakikadaki skor, yeni doğan bebeğin doğum sürecini ne kadar iyi tolere ettiğini değerlendirir. Beşinci dakikadaki skor bebeğin doktoruna bebeğin rahim dışındaki yaşama ne kadar iyi geçiş yaptığını gösterir. Apgar testi nadiren doğumdan sonraki 10. dakikada da yapılır. Bu sadece, Apgar skoru 10. dakikadan önce 7'den az ise yapılır.

Apgar Testini Kim Yapar?

Bebek doğar doğmaz, bir doğum hemşiresi bir dakika için bir zamanlayıcı ayarlar ve beş dakika için başka bir zamanlayıcı ayarlar. Her zamanlayıcı kapandıktan sonra, bir doktor, ebe, hemşire veya başka bir sağlık hizmeti sağlayıcısı Apgar testlerini gerçekleştirecektir.

Apgar Testi Nasıl Çalışır?

Bebeğin Apgar puanı beş faktöre dayanır. Bebeğin doktoru, Apgar testinin her bir kategorisindeki durumuna göre bebeğe 0, 1 veya 2 puan verecektir. Puanlar toplanarak toplam 10 olası puan elde edilir. Apgar kelimesi; görünüm, nabız, yüz buruşturma, aktivite ve solunum kelimelerinin İngilizce baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır.

A - Görünüm: Bebeğin doktoru bebeğin cilt tonuna veya rengine bakacaktır. Yenidoğanlar doğup ilk nefeslerini alana kadar oksijen bakımından zengin kan dolaşımına başlamazlar. Oksijen bakımından zengin kan, bebeklerin mavimsi bir tondan daha pembe bir renge dönüşmesini sağlayan şeydir.

P - Nabız: Bebeğin doktoru bebeğin nabzını kontrol edecektir. Bu, bebeğin kalp atış hızının ve kan pompalama yeteneğinin bir ölçüsüdür.

G - Yüz buruşturma: Yüz buruşturma bebeğin uyarılmaya verdiği tepkidir. Buna refleks sinirlilik de denir. Bebeğin doktoru, bebeğin burnunu veya ağzını vakumlayarak yüz buruşturmayı belirleyecektir.

A - Aktivite: Aktivite, bebeğin kas tonusunun veya hareketinin bir ölçüsüdür. Bebeğin doktoru, bebeğin kol ve bacaklarındaki hareket miktarına bakacaktır.

R - Solunum: Solunum, bebeğin nefes alma çabasına göre sınıflandırılır. Bebeğin ne kadar fazla ve ne kadar yüksek sesle ağladığına göre belirlenir.

Apgar skorlama değerlendirmesi Apgar skor çizelgesine dayanmaktadır:

Apgar Testi Sırasında Ne Olur?

Bebeğin doktoru, Apgar testinin beş faktörünün hızlı bir değerlendirmesini yapacaktır:

• Bebeğin cilt rengini ve kas tonusunu inceler.
• Ağlama sesini dinler.
• Bebeğin kalp atış hızını dinlemek için bir stetoskop kullanır.
• Reflekslerini test etmek için bebeğin burnunu veya ağzını vakumlar.

Normal Apgar Skoru Kaçtır?

Bebeğin Apgar skoru 0 ile 10 arasında değişir. Bebeğinizin Apgar skoru ne kadar yüksekse, doğumdan sonraki durumu o kadar iyidir. Çoğu yenidoğan Apgar testinde 7, 8 veya 9 puan alır. 7 veya daha yüksek bir skor iyi bir Apgar skoru olarak kabul edilir. Çok az yenidoğan tam 10 puan alır çünkü yenidoğanların ellerinin ve ayaklarının ısınması ve pembeleşmesi biraz zaman alır. Bebeklerin yaklaşık %90'ının Apgar skoru 7 ila 10 arasındadır.

Apgar Skoru Düşükse Ne Olur?

Apgar testinde 7'den düşük bir skor, bebeğin tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyabileceğinin bir işaretidir. Skor ne kadar düşükse, bebeğin rahim dışındaki yaşama uyum sağlaması için o kadar fazla yardıma ihtiyacı vardır. Düşük Apgar skorlarının çoğu şunlardan kaynaklanır:

• Yüksek riskli hamilelik.
• Erken doğumlar.
• Zor doğum.
• Sezaryen doğumlar (C-section).
• Bebeğin hava yolunda sıvı olması.

Bebeğin Apgar skorunun düşük olması, ciddi veya uzun vadeli sağlık sorunlarına sahip olacağı anlamına gelmez. Apgar skoru bebeğin gelecekteki sağlığını tahmin etmek için kullanılmaz ancak doğumdan hemen sonra bebeğin şunlara ihtiyacı olabilir:

• Aspirasyon: Bebeğin nefes almasına yardımcı olmak için hava yolunun temizlenmesi gerekebilir.
• Oksijen: Bebeğin oksijene ihtiyacı olabilir. Oksijen vermek için bebeğin yüzüne bir maske yerleştirilebilir. Bebek birkaç dakika içinde kendi başına nefes almazsa, doktor bebeğin nefes borusuna bir tüp yerleştirebilir.
• Fiziksel uyarım: Bebeğin doktoru, kalbinin düzenli bir hızda atmasını sağlamak için bebeği uyarabilir ve kurulayabilir.
• Diğer müdahaleler: Kalp atışını güçlendirmek için bebeğe göbek kordonundaki bir kan damarı yoluyla sıvı ve ilaç da verilebilir.

Bu tedavilerle, 1. dakikadaki düşük Apgar skorlarının çoğu 5. dakikadaki Apgar testinde normale yakın olacaktır. Bu tedavilerden sonra bebeğin Apgar skoru hala düşükse bebek, daha yoğun tıbbi müdahale için özel bir yenidoğan ünitesine alınacaktır.

Apgar Testinin Sonuçları Ne Zaman Öğrenilir?

Bebeğin doktoru, bebeğin doğumundan bir dakika ve beş dakika sonra Apgar testlerini gerçekleştirecektir. Bebeğin Apgar skorlar bu zamanlarda belirlenir. Bebeğin doktorunun bebeğin Apgar skoru hakkında herhangi bir endişesi varsa, neler olduğunu ve bebeğe nasıl bir bakım verdiklerini aileye bildirecektir.

Apgar Skorunu Kim İcat Etmiştir?

Dr. Virginia Apgar 1952 yılında Apgar skorunu geliştirdi. Puanlama sistemini, doğumdan hemen sonra bir yenidoğanın sağlığını hızlı bir şekilde değerlendirmek için standart bir yöntem olarak buldu. Dr. Apgar'ın puanlama sistemi, yeni doğan bebeklerin sağlık ihtiyaçlarını tanımak için ilk klinik yöntem oldu. Çalışmaları aynı zamanda uzmanlaşmış yenidoğan yoğun bakımının gelişmesine de yardımcı oldu. APGAR kısaltması 1963 yılında Dr. Apgar'ın isminden türetilmiştir.

Bebek doğduktan sonra doktorlar, bebeğin sağlık durumunu değerlendirmek isteyecektir. Apgar skoru, bebeğin sağlık durumunu belirlemelerine yardımcı olacak basit ve hızlı bir yöntemdir. Ancak bebeğin Apgar skoruna çok fazla odaklanmamak gerekir. Apgar skoru düşük olan birçok yenidoğan, rahim dışındaki hayata alışmak için biraz daha zamana ihtiyaç duyar. Çoğu bebek normal ve sağlıklı bir hayat sürmeye devam eder.