Hashimoto Tiroiditi

Hashimoto tiroiditi, tiroid bezinde genişlemenin, hipotiroid ile sonuçlanmasıyla oluşur. Genellikle asemptomatiktir bir sorundur. Hashimoto tiroididi, tüm toplumlarda çok sık görülen bir sağlık sorunudur.

Tiroid Bezi

Hashimoto tiroididi, kronik otoimmün tiroiditlerden birisi olup 1912 yılında Hashimoto tarafından tanımlanmış ve ilk önce "struma lenfomatoza" ismini almıştır.

Hashimoto tiroiditi hastalığı, kronik lenfositik ya da otoimmün tiroidit olarak da bilinir.

Hashimoto Tiroiditi Neden Olur?

Yapılan araştırmalarda; Hashimoto tiroiditi prevalansının, iyot alımıyla ilişkisi gösterilmiştir. ABD ve Japonya gibi iyot alımının yüksek olduğu ülkelerde, yüksek prevalans saptanmıştır.

İyot yetmezliği olan bölgelerde, yapılan iyot profilaksisinin tiroid bezinde, lenfosit infiltrasyonunu 3 kat arttırdığı ve serum tiroid antikor pozitifliği prevalansınının %40'ın üzerine çıktığı gözlemlenmiştir.

Yine amiodaron kullananlarda iyotla oluşan hipotiroidizm sık görülür. Lityum kullanan hastalarda da sıklıkla geçici de olsa 1/3 olguda hipotiroidizm gelişir. İnterferon alfa tedavisi kullanan olgularda da tiroid antikorları ve hipotiroidizm gelişebilir.

Hashimoto hastalığının kimlerde görüldüğü ve hangi yaş aralığında seyrettiği de merak edilenler arasındadır.

Hashimoto Tiroiditi Kimlerde Görülür?

Hashimoto tiroiditi, tüm tiroid hastalıkları içinde en yaygın olanıdır ve popülasyonun %2'sinde bulunur.

Hashimoto tiroiditi, tüm yaşlarda ortaya çıksa da 30-50 yaş arasında görülme ihtimali daha sıktır. Kadınlarda ise erkeklere göre, 15-20 kat oranında fazla görülür.

Hashimoto tiroiditinde en sık karşılaşılan tablo, asemptomatik guatrı olan yaşlı bir kadındır. Bu durum, %20 olgu hipotiroidizm bulguları ile karşımıza çıkar.

Hashimoto hastalığının ortaya çıkmasında etkili olan birçok hastalık mevcuttur.

Hashimoto Hangi Hastalıkların Beraberinde Görülür?

Hashimoto tiroiditi, şu hastalıklarla birlikte sık görülür:

  • Hipogonadizm,
  • Addison hastalığı,
  • Diabetes mellitus,
  • Hipoparatiroidizm,
  • Pernisiyöz anemi.

Bu kombinasyona "Poliglandüler yetmezlik sendromu" denir. Vakaların %2-4'ü hipertiroidizm ile kendini gösterir ve buna "Hashitoksikozis" adı verilir.

Tirotoksik fazdan sonra geçici hipotiroidizm, sonra ötiroidizm fazı ve sonunda kalıcı hipotiroidizm oluşur.

Hashimoto hastalığının oluşma sürecinde vücutta ortaya çıkan belirtiler görülebilir.

Hashimoto hastalığı, troid lenfomasına da çoğu zaman eşlik eden sağlık sorunudur.

Hasimoto Tiroiditinde Vücutta Hangi Belirtiler Görülür?

Ultrasonografik incelemede; tiroid bezinde büyüme, düşük ekojenite ve heterojen görünüm karakteristiktir.

Laboratuvar bulguları olarak; anti-tiroid peroksidaz antikor pozitifliği-anti TPO ve anti-tiroglobülin antikor pozitifliği bulunur. Tiroid antikorları pozitif olguların %50-75'i ötiroid iken, %25-50'sinde subklinik hipotiroidizm saptanmıştır.

Tiroid Lenfoması Nedir?

Tiroid lenfoması, Hashimoto tiroiditinin nadir fakat ciddi bir komplikasyonudur. Tiroid lenfoması, yaşlı kadınlarda daha sık görülür ve tiroid bezine sınırlıdır.

Hashimoto Tiroidinde Nelerden Şüphelenir?

Hashimoto tiroiditi, vücutta ortaya bazı belirtiler çıkarır. Hashimoto hastalığından şüphelenilecek durumlar arasında;

  • Diğer nedenlere bağlanamayan hipotiroidi,
  • Tiroid disfonksiyonu/guatr olmadan anti-TPO veya anti-TG pozitifliği,
  • Tiroid lenfoma şüphesi olan vakaları,
  • Ultrasonografik incelemede hipoekoik, heterojen görünümü sıralanabilir.

Hashimoto Tiroiditi Nasıl Tedavi Edilir?

Hashimoto tiroiditi hastalığında birçok tedavi yöntemi bulunur. Bu yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Hashitoksikozisin tedavisi: Hashimoto tedavisi, beta bloker ilaçlarla yapılır. Hashitoksikozisi klinik olarak, Graves hipertiroidizminden ayırt etmek zordur. Bezin palpasyonunda Hashitoksikoziste sert bir guatr vardır. Graves hastalığında, yumuşak bir guatr vardır. Yüksek antikor titreleri yine hashitoksikozisi düşündürebilir.
  • Hipotiroidizm tedavisi: Aşikar hipotiroidizmi olan tüm olgular, levotiroksin ile tedavi edilmelidir. Levotiroksin dozu, serum TSH düzeyini normalin alt sınırına yani 0.3-1.0 IU/L getirecek şekilde ayarlanmalıdır. Kadınların çoğunda; gebelik süresince, dozda %25-50'lik bir artış gerekir. TSH >4IU/L ve anti-TPO (+) ise mutlaka tedaviye başlanmalıdır.
  • Guatr tedavisi: Guatrlı Hashimoto tiroiditli olgularda, hasta ötiroid bile olsa guatrı küçültmek için levotiroksin verilmelidir. 6 aylık levotiroksin tedavisiyle guatrın %50-90 olguda küçüldüğü gösterilmiştir. Özellikle genç hastalarda, genellikle iyi cevap alınır.
  • Cerrahi tedavi: Hashimoto tiroiditi hastalığında, cerrahi tedavi sadece önemli bası semptomları mevcutsa ve kanser yönünden kuvvetli şüphe varsa düşünülebilir.