RDW Kan Testi Nedir? RDW Düşüklüğü ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir? Belirtileri Nelerdir? başlıklı makalemizde konuya dair detayları inceleyeceğiz. RDW kan testi kırmızı kan hücrelerinin boyut ve hacim değişimini ölçer. RDW; tam kan sayımı (hemogram) adı verilen daha kapsamlı bir kan tetkikinin parçası olan testlerden sadece biridir. RDW kan testi, kırmızı kan hücreleri hakkında bilgi sağlayan diğer testlerle birlikte doktorun anemi ve diğer ilgili durumları teşhis etmesine yardımcı olabilir.
RDW (kırmızı kan hücresi dağılım genişliği) kan testi, kırmızı kan hücrelerinin boyut ve hacim olarak ne kadar çeşitli olduğunu ölçer. Kırmızı kan hücreleri akciğerlerden vücuttaki organlara ve dokulara oksijen taşır. Oksijen, enerji üretebilmeleri için vücuttaki hücreleri besler.
Kırmızı kan hücreleri söz konusu olduğunda boyut önemlidir. Sağlıklı alyuvarlar yaklaşık aynı büyüklükte olup 6,2 ila 8,2 mikrometre arasında değişir. Birbirinden çok farklı boyutlarda kırmızı kan hücrelerine sahip olmak (yüksek varyasyon) anemi belirtisi olabilir. Anemi, vücudun organlarına oksijen sağlamak için yeterli sağlıklı kırmızı kan hücresine sahip olmamayı içeren bir durumdur.
RDW kan testi, doktorun anemi veya diğer durumları teşhis etmek için kullanabileceği laboratuvar testlerinden yalnızca biridir.
Doktor, tam kan sayımı adı verilen daha kapsamlı bir kan tetkikinin bir parçası olarak RDW kan testi isteyebilir. Tam kan sayımı, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositler dahil olmak üzere kanın birçok bölümü hakkında bilgi sağlayan bir kan testidir.
Tam kan sayımının bir bölümü RBC (kırmızı kan hücresi) endeksleri adı verilen bir test paneli içerir. RBC endeksleri özellikle kırmızı kan hücreleri hakkında bilgi sağlar. RDW kan testi bu panelin bir parçasıdır.
RBC endeksleri şunları içerir:
Bu testler birlikte, kırmızı kan hücreleriyle ilgili sorunlarla ilişkili çeşitli durumları teşhis etmek için kullanılabilir.
Kırmızı hücre dağılım genişliğindeki “genişlik” kelimesi kafa karıştırıcı olabilir. Testin kırmızı kan hücrelerinin genişliğini ölçtüğünü varsaymak kolaydır ancak durum böyle değildir. Bunun yerine, RDW kan testi, kırmızı kan hücrelerinin temsili bir örneği arasındaki hücre boyutundaki varyasyonu ölçer.
Hücre dağılım genişliği, bir histogram üzerinde çizildiklerinde hücre boyutları arasındaki mesafeyi ifade eder. Histogram, kırmızı kan hücresi boyutları aralığı gibi bir sayı veya değer aralığını gösteren özel bir grafik türüdür. Benzer değerler (aşağı yukarı aynı hücre boyutu) histogramda birbirine yakın kümelenecek ve RDW düşük olacaktır. Farklı değerler (çeşitli hücre boyutları) histogram üzerinde yayılacak ve daha geniş bir değer dağılımı gösterecektir. Bu durumda RDW yüksek olacaktır.
RDW kan testi, kişide anemi benzeri semptomlar varsa veya anemi ile ilişkili bir duruma sahipse doktorun tanıya yaklaşmasına yardımcı olabilir. Doktor belirtilere aneminin neden olup olmadığını anlamak amacıyla RDW için kan alınmasını önerebilir. Aneminin yaygın belirtileri şunlardır:
Bir RDW kan testi, sahip olunan spesifik anemi türü hakkında da bilgi sağlayabilir. RDW kan testi, diğer RBC endeksleri ile birlikte, anemiye neyin neden olduğunu teşhis etmeye yardımcı olmak için kullanılabilir. Anemi ile ilişkili durumlar şunları içerir:
Uzun süren bir enfeksiyon geçirmek veya bir kaza ya da tıbbi prosedür sırasında çok fazla kan kaybetmek de anemiye neden olabilir.
RDW kan testi basit bir kan alımını içerir. Kan örneği bir laboratuvara gönderilir ve burada bir uzman kırmızı kan hücrelerini mikroskop altında inceleyerek boyut farklılıklarını kontrol eder. Analiz edilen kan, vücuttaki kırmızı kan hücresi boyutundaki varyasyonları daha iyi anlamak için temsili bir örnek görevi görür.
RDW kan testine hazırlanmak için özel bir şey yapmaya gerek yoktur. Doktor kanın alındığı gün açlık gibi özel hazırlık gerektiren ek testler isteyebilir. Bu durumda ihtiyaç olan tanısal testlere tam olarak hazır olunduğundan emin olmak için talimatlar izlenmelidir.
Kan testinden kısa bir süre sonra dışarı çıkılabilir. Sağlık görevlisi, yan etki yaşanmadığından emin olmak için kan alımından hemen sonra birkaç dakika beklenmesini önerebilir.
RDW kan testi, yan etki riski çok az olan güvenli bir işlemdir. Enjeksiyon bölgesinde hafif morarma fark edilebilir ancak morluk birkaç gün içinde kaybolacaktır. Kan alımından hemen sonra baş dönmesi hissedilebilir ancak bu his genellikle uzun sürmez.
Enjeksiyon bölgesinin kanaması durmazsa veya mide bulantısı ya da baygınlık hissetmeye başlanırsa sağlık uzmanınıza haber verilmelidir. Bu yan etkiler olabilir ancak nadirdir.
Test sonuçları, sonuçların normal aralıkta olup olmadığını veya RDW'nin yüksek veya düşük olarak kabul edilip edilmediğini bilmeyi sağlayan bir yüzde olarak görünür.
Normal bir sonuç, kırmızı kan hücrelerinin benzer boyutta olduğu anlamına gelir. Genel olarak normal bir RDW %12 ila %15 arasında değişir ancak bu sayı testi yapan laboratuvara bağlı olarak değişebilir. Sonuç raporunda neyin normal aralık olarak kabul edildiği vurgulanacaktır, böylece sayılar olması gereken ideal aralık ile karşılaştırılabilir.
Normal bir sonuç, tedavi gerektiren bir durum olmadığı anlamına gelmez. Bazı anemi türleri normal bir RDW sonucu içerir ancak diğer RBC endekslerinden birinde yüksek veya düşük bir sonuç vardır.
Yüksek RDW, kırmızı kan hücrelerinin boyutunda normal kabul edilenin ötesinde bir değişiklik olduğu anlamına gelir. Yüksek RDW, anemi veya ilgili bir durumun işareti olabilir. Doktorun emin olmak için başka testlere de bakması gerekecektir. Genellikle, kırmızı kan hücrelerinin sağlığını değerlendirmek için MCV (ortalama kırmızı kan hücresi boyutu) sonuçlarının yanı sıra RDW (kırmızı kan hücresi boyutundaki değişim) sonuçlarına da bakarlar.
Düşük RDW genellikle endişe nedeni değildir ve belirli bir anemi türüyle ilişkili değildir.
Laboratuvar numunesi aldıktan sonra genellikle birkaç gün içinde sonuçlar alınır. Sonuçları yorumlamak için yardıma ihtiyaç olursa doktorla iletişime geçilmelidir.
Yüksek, düşük veya hatta normal olan RDW kan testi sonuçları doktorun tanı koyması için tek başına yeterli bilgi sağlamaz. Yine de RDW kan testi, kırmızı kan hücrelerinin vücutta oksijeni ne kadar etkili bir şekilde taşıdığını anlamak söz konusu olduğunda bulmacanın bir parçasını sağlar. Tam kan sayımı testinin diğer sonuçları ışığında RDW kan testi sonuçlarının ne anlama geldiği doktora danışılmalıdır.